Υπό την πίεση που δημιουργεί η πολιτική κρίση στην Πορτογαλία μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού Ζοζέ Σόκρατες, άρχισε στις πριν από λίγο η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Την ίδια στιγμή, πάνω από δέκα χιλιάδες διαδηλωτές, μέλη εργατικών συνδικάτων διαδηλώνουν κατά των μέτρων λιτότητας, κατακλύζοντας τους δρόμους της ευρωπαϊκής πρωτεύουσας.
Οι εξελίξεις στην Πορτογαλία επισκιάζουν τον «πανηγυρικό τόνο» με τον οποίο αυτή η Σύνοδος επρόκειτο να ανακοινώσει τις κρίσιμες αποφάσεις της για τη στήριξη της ευρωζώνης και την ενίσχυση της οικονομίας της ΕΕ, γενικότερα.
Αποφάσεις, για τις οποίες οι ζυμώσεις έχουν αρχίσει εδώ και πολύ καιρό, ώστε να είναι βέβαιο ότι σε αυτή τη Σύνοδο Κορυφής δεν θα υπάρχουν εκπλήξεις.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της ΕΕ, Χέρμαν Βαν Ρομπάι, οι 27 ηγέτες της ΕΕ αναμένεται σήμερα να επικυρώσουν μία «συνολική συμφωνία», με την ελπίδα ότι θα καθησυχάσουν τις φοβίες των αγορών για τα κρατικά χρέη χωρών της ευρωζώνης.
Καλώς εχόντων των πραγμάτων, η συνολική συμφωνία θα περιλαμβάνει την απόφαση του Eurogroup της 21ης Μαρτίου για τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ΕSM) που θα ισχύσει από τα μέσα του 2013.
Βάσει της συμφωνίας, ο μηχανισμός θα έχει τη δυνατότητα να δανείζει στις χώρες της ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν προβλήματα έως και 440 δισ. ευρώ μέχρι το 2013 και έως 500 δισ. ευρώ από το 2013 και μετά. Ωστόσο, η απόφαση για τον τρόπο με τον οποίο θα αυξηθεί η δανειοδοτική δυνατότητα του Μηχανισμού, παραπέμπεται στους υπουργούς οικονομικών της ευρωζώνης. Παράλληλα, θα ξεκινήσουν και οι διαδικασίες επικύρωσης των αποφάσεων από τα εθνικά κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ωστόσο, στα δεινά της ευρωπαϊκής οικονομίας έρχεται να προστεθεί η ανακοίνωση της Γερμανίας, ότι δεν είναι σε θέση να παρέχει την πρώτη δόση κεφαλαίων στον ESM (ύψους 10-11 δισ. ευρώ) το 2013, προτείνοντας μάλιστα η συνεισφορά των κρατών μελών σε μετρητά να γίνει σε περισσότερες δόσεις.
Αλλά και η κυβέρνηση της Φινλανδίας εμφανίζεται διστακτική να δεσμευθεί στην αύξηση του κεφαλαίου του EFSF, καθώς η χώρα οδεύει σε εκλογές.
Εξάλλου, η συνολική συμφωνία περιλαμβάνει το πακέτο για τη λεγόμενη Οικονομική Διακυβέρνηση στην ΕΕ, που σημαίνει αυστηρότερους κανόνες για το έλλειμμα και το χρέος, στενή επιτήρηση των οικονομικών πολιτικών των χωρών μελών από τις Βρυξέλλες και επιβολή κυρώσεων προς τα απείθαρχα κράτη μέλη.
Επιπλέον, στη συνολική συμφωνία περιλαμβάνεται το επίμαχο «Σύμφωνο για το Ευρώ», με το οποίο οι ηγέτες της ευρωζώνης δεσμεύονται να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών τους, βάζοντας φρένο στα κρατικά χρέη, μεταρρυθμίζοντας τις οικονομίες τους και συγκρατώντας τους μισθούς.
Σε ό,τι αφορά τις αποφάσεις που αφορούν την Ελλάδα, δεν υπάρχει εκκρεμότητα. Η σημερινή Σύνοδος Κορυφής αναμένεται να επικυρώσει την θετική απόφαση της 11ης Μαρτίου για την Ελλάδα, βάσει της οποίας, επιμηκύνεται η αποπληρωμή των 80 δισ. ευρώ από τις χώρες της ευρωζώνης στα 7,5 χρόνια και το επιτόκιο δανεισμού μειώνεται στα 4,2%.
Εξάλλου, σε εκκρεμότητα παραμένει το θέμα βελτίωσης των επιτοκίων της Ιρλανδίας, κατά τα ελληνικά πρότυπα. Ωστόσο, κοινοτικές πηγές αναφέρουν ότι το θέμα προς το παρόν δεν τίθεται υπό συζήτηση, όχι μόνο διότι η Ιρλανδία δεν δέχεται να αυξήσει να τη φορολόγηση επί των επιχειρήσεων, αλλά και επειδή οι Βρυξέλλες αναμένουν τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής για τις Ιρλανδικές τράπεζες, τα οποία θα ανακοινωθούν στις 31 Μαρτίου. Πολλοί πιθανολογούν ότι μετά από τα τεστ αντοχής ενδέχεται να αποδειχθεί ότι η Ιρλανδία έχει ανάγκη πρόσθετων χρηματοδοτικών πακέτων.
Τέλος, στο σημερινό δείπνο εργασίας των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων θα συζητηθεί το θέμα της Λιβύης όπου θα επιχειρηθεί η εξεύρεση μιας κοινής γλώσσας μεταξύ των ευρωπαίων. Το εγχείρημα δεν είναι ιδιαίτερα εύκολο, δεδομένου ότι στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, τα μόνιμα μέλη της ΕΕ, δηλαδή η Βρετανία και η Γαλλία ψήφισαν υπέρ της επέμβασης στη Λιβύη, ενώ η Γερμανία συμπαρατάχθηκε με την Κίνα και τη Ρωσία και επέλεξε την οδό της αποχής.
