Μια ιδιαίτερα αστεία αλλά και αποκαλυπτική ιστορία για τις προκλήσεις που αντιμετώπισε η χώρα κατά την είσοδό της στην Ευρωζώνη που είχε ως πρωταγωνιστή τον Κώστα Σημίτη που έφυγε πριν λίγες ώρες από τη ζωή, διηγήθηκε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2023 προς τιμήν του πρώην πρωθυπουργού. Το κοινό της εκδήλωσης, που διοργανώθηκε από το «Δίκτυο για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και στην Ευρώπη», το Ινστιτούτο «Jacques Delors» και το περιοδικό «Μεταρρύθμιση», είχε την ευκαιρία να ακούσει μια μαρτυρία που έφερε στο φως το κλίμα και τις συνθήκες εκείνης της εποχής.
Το «τελευταίο μίλι» προς την Ευρωζώνη
Η διήγηση του κ. Στουρνάρα ξεκίνησε με αναφορά στις δυσκολίες του τελευταίου και πιο κρίσιμου βήματος για την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωζώνη: την είσοδο στο μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών. «Ήταν το πιο δύσκολο σημείο της διαδικασίας. Αρκούσε μία απερίσκεπτη κουβέντα, ένα λάθος, για να χαθούν όλα τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας. Τότε, τα πάντα θα τινάζονταν στον αέρα», περιέγραψε με γλαφυρότητα.
Η ελληνική αποστολή είχε να αντιμετωπίσει μία απαιτητική πρόκληση: να πείσει τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πως η Ελλάδα μπορούσε να εισέλθει στην Ευρωζώνη με συγκεκριμένη συναλλαγματική ισοτιμία. «Η αποστολή ήταν εξαιρετικά λεπτή και αυστηρά εμπιστευτική. Μόνο επτά άτομα γνώριζαν τις λεπτομέρειες του εγχειρήματος», εξήγησε ο κ. Στουρνάρας.
Το απόρρητο σχέδιο και η πειθαρχία
Η ομάδα αποτελούνταν από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, τον οικονομικό του σύμβουλο, δύο στελέχη του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και τρία μέλη της Τράπεζας της Ελλάδος. Ο τότε πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης, ήταν αμετακίνητος στην άποψή του για το πόσο σημαντική ήταν η τήρηση του απορρήτου. «Αυτοί είμαστε. Επτά. Αν γίνει λάθος από έναν όγδοο, το ρίσκο είναι τεράστιο», είχε πει ο κ. Σημίτης, όπως αποκάλυψε ο κ. Στουρνάρας.
Η πιο κωμική στιγμή της ιστορίας ήρθε όταν κάποιος από την ομάδα εξέφρασε την ανησυχία του για το πώς θα εξηγούσαν την πολυήμερη απουσία τους στις οικογένειές τους. «Καλά, στις γυναίκες μας δεν θα πούμε τίποτα;», ρώτησε. Η απάντηση του Κώστα Σημίτη ήταν αποστομωτική: «Όταν λέμε επτά, εννοούμε επτά. Και αν κάποιος παραμιλάει το βράδυ, να πάει να κοιμηθεί σε διπλανό δωμάτιο».
Η ιστορία αυτή, πέρα από την αστεία πλευρά της, δείχνει την αποφασιστικότητα, τη σοβαρότητα και την πειθαρχία με την οποία προσεγγίστηκε η ιστορική απόφαση της ένταξης στην Ευρωζώνη. Ο Σημίτης, γνωστός για την αυστηρότητά του, κατόρθωσε να συνδυάσει το χιούμορ με τη σοβαρότητα, διατηρώντας τον πλήρη έλεγχο σε μία από τις πιο κρίσιμες περιόδους της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Η αφήγηση αυτή αποκτά ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα με τον θάνατο του Κώστα Σημίτη, αφήνοντας πίσω της μία μοναδική μαρτυρία για τον ρόλο και την προσωπικότητα του πολιτικού που σημάδεψε τη σύγχρονη Ελλάδα.
