Ο καφές δεν είναι μόνο ένα απολαυστικό ρόφημα που ξυπνά τις αισθήσεις και ενισχύει την ενέργεια. Σύμφωνα με νέα επιστημονική έρευνα, μπορεί επίσης να παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία του εντέρου, ενισχύοντας το μικροβίωμα και προάγοντας την ανάπτυξη συγκεκριμένων βακτηρίων που συμβάλλουν στη μείωση της φλεγμονής και του οξειδωτικού στρες.
Η νέα έρευνα και τα ευρήματά της
Σε μια εκτεταμένη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Microbiology, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν καφέ εμφανίζουν αυξημένα επίπεδα ενός συγκεκριμένου βακτηρίου του εντέρου, του Lawsonibacter asaccharolyticus. Αυτό το βακτήριο, το οποίο ανακαλύφθηκε μόλις το 2018, φαίνεται να σχετίζεται με υψηλότερα επίπεδα κινικού οξέος, μιας ένωσης με αντιοξειδωτικές ιδιότητες που βοηθά στη μείωση του οξειδωτικού στρες και της φλεγμονής.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ακόμα και η κατανάλωση καφέ χωρίς καφεΐνη φάνηκε να σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα του συγκεκριμένου βακτηρίου. Μάλιστα, σε ξεχωριστή εργαστηριακή δοκιμή, οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν ότι ο καφές μπορεί να προάγει την ανάπτυξή του, ανεξαρτήτως της περιεκτικότητας σε καφεΐνη.
Πολυφαινόλες και ο ρόλος τους στην υγεία του εντέρου
Οι πολυφαινόλες, φυτικές ενώσεις που βρίσκονται σε αφθονία στον καφέ, είναι πιθανότατα υπεύθυνες για αυτά τα ευεργετικά αποτελέσματα. Αυτές οι ενώσεις έχουν ήδη συνδεθεί με την προστασία από ορισμένους τύπους καρκίνου, ενώ διαθέτουν πρεβιοτική δράση, δηλαδή υποστηρίζουν την ανάπτυξη των καλών βακτηρίων του εντέρου.
Μία από τις πιο ισχυρές πολυφαινόλες του καφέ, το χλωρογενικό οξύ, διασπάται από τα βακτήρια του εντέρου σε κινικό οξύ, το οποίο προσφέρει ισχυρά αντιοξειδωτικά οφέλη. Επιπλέον, η έρευνα δείχνει ότι οι πολυφαινόλες συμβάλλουν στη διαφοροποίηση του μικροβιώματος του εντέρου, γεγονός που έχει συνδεθεί με καλύτερη συνολική υγεία και αντιφλεγμονώδη δράση.
Ο καθηγητής Ιατρικής και Διευθυντής Ποιότητας Γαστρεντερικών και Στρατηγικών Πρωτοβουλιών στο τμήμα Γαστρεντερολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, Dr. David M. Poppers, επιβεβαιώνει τη σημασία της ποικιλομορφίας του μικροβιώματος: «Το να έχεις ένα πιο διαφοροποιημένο μικροβίωμα του εντέρου, μια ευρύτερη ποικιλία βακτηριακών ειδών συνολικά, σχετίζεται με την καλή υγεία του εντέρου, τη γενικότερη καλή υγεία και ορισμένες αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι η μακροζωία μπορεί να σχετίζεται με αυτό».
Καφές και κινητικότητα του εντέρου
Η επίδραση του καφέ στο πεπτικό σύστημα είναι ήδη γνωστή, καθώς πολλοί άνθρωποι αναφέρουν ότι έχουν κενώσεις αμέσως μετά την κατανάλωσή του. Η καφεΐνη δρα ως φυσικό καθαρτικό, ωστόσο, η ίδια επίδραση παρατηρείται και στον καφέ χωρίς καφεΐνη, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι πολυφαινόλες και το κινικό οξύ παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της κινητικότητας του εντέρου.
Ο Δρ. Poppers σχολιάζει σχετικά: «Έχοντας ένα ποικίλο μικροβίωμα του εντέρου προάγει την κανονικότητα του εντέρου, και οι πολυφαινόλες του καφέ υποστηρίζουν αυτή τη διαδικασία, βοηθώντας στην κίνηση της τροφής μέσω του πεπτικού συστήματος».
Η σημασία της ισορροπίας στην κατανάλωση καφέ
Παρότι ο καφές προσφέρει σημαντικά οφέλη για την υγεία του εντέρου, η υπερβολική κατανάλωσή του δεν συνιστάται. Οι ειδικοί προτείνουν έως 400 mg καφεΐνης ημερησίως ως ασφαλές όριο. Η υπερβολική πρόσληψη καφεΐνης μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητες παρενέργειες, όπως άγχος, ταχυπαλμία και πονοκεφάλους.
Ο Δρ. Poppers επισημαίνει: «Με μέτρο, ο καφές μπορεί να συμβάλλει στην κανονικότητα του εντέρου και στην ενίσχυση της ενέργειας, ειδικά το πρωί. Επιπλέον, η υγεία του εντέρου σχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα φλεγμονής και βελτιωμένη πνευματική διαύγεια».
Μπορείτε να έχετε παρόμοια οφέλη από άλλα τρόφιμα;
Παρόλο που ο καφές αποτελεί εξαιρετική πηγή πολυφαινολών, δεν είναι η μοναδική επιλογή για όσους επιθυμούν να ενισχύσουν την υγεία του εντέρου τους. Σύμφωνα με τη Δρ. Diana Roopchand, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων του Πανεπιστημίου Rutgers, οι πολυφαινόλες του καφέ, όπως το χλωρογενικό οξύ, μπορούν να βρεθούν και σε άλλα φυτικά τρόφιμα: «Το τσάι, τα κολοκυθάκια, το μπρόκολο, οι μπάμιες και η μελιτζάνα περιέχουν επίσης χλωρογενικά οξέα. Η κατανάλωση αυτών των τροφών μπορεί να προσφέρει παρόμοια αντιοξειδωτικά οφέλη με τον καφέ».
Επιπλέον, πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι τα μούρα Aronia (γνωστά και ως μαύρα chokeberries) συνέβαλαν στην αύξηση του L. asaccharolyticus, προσφέροντας έναν εναλλακτικό τρόπο ενίσχυσης του μικροβιώματος του εντέρου για όσους δεν καταναλώνουν καφέ.
«Αυτό είναι ιδιαίτερα θετικό, διότι δίνει τη δυνατότητα σε όσους δεν επιθυμούν να πίνουν καφέ να λαμβάνουν τα ίδια οφέλη μέσω άλλων φυτικών τροφών», προσθέτει η Δρ. Roopchand.
Συμπερασματικά
Ο καφές αποδεικνύεται κάτι παραπάνω από ένα απλό πρωινό ρόφημα. Η έρευνα δείχνει ότι υποστηρίζει την υγεία του εντέρου, προάγει την ανάπτυξη ωφέλιμων βακτηρίων και συμβάλλει στη συνολική ευεξία. Ωστόσο, όπως σε κάθε διατροφική συνήθεια, η ισορροπία είναι το κλειδί για τη μέγιστη απόλαυση των οφελών του.
