Η μελέτη αποκατάστασης του θεάτρου της αρχαίας Απτέρας, που βρίσκεται νότια του Κόλπου της Σούδας στον νομό Χανίων, εγκρίθηκε ομόφωνα από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ).
Το θέατρο βρίσκεται σε φυσική πλαγιά, με θέα προς τα Λευκά Όρη, κοντά στο νότιο τείχος της αρχαίας πόλης. Ανήκει στη ρωμαϊκή φάση, αλλά έχουν εντοπιστεί και ίχνη της ελληνιστικής περιόδου.
Έχει υποστεί σοβαρές ζημιές σε νεότερα χρόνια, από τη λειτουργία ασβεστοκαμίνου καθώς πολλά εδώλια από ασβεστόλιθο χρησιμοποιήθηκαν ως πρώτη ύλη για την παραγωγή ασβέστη.
Η αρχαία πόλη βρίσκεται πάνω σε λόφο ύψους 200 μέτρων, στη θέση Παλιόκαστρο, κοντά στο χωριό Μεγάλα Χωράφια. Ιδρύθηκε τη γεωμετρική εποχή, αλλά γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της τον 4ο αι. π. Χ., οπότε ανέπτυξε μεγάλη εμπορική δραστηριότητα, κυρίως λόγω του ελέγχου του Κόλπου της Σούδας.
Ο 1ος και ο 2ος αιώνας μ.Χ., αποτέλεσαν μια νέα περίοδο ακμής για τα Άπτερα, όμως ο σεισμός του 365μ.Χ. που κατέστρεψε την Κρήτη, την ισοπέδωσε. Κατοικήθηκε μέχρι τον επόμενο σεισμό του 7ου αιώνα μ.Χ. και τις επιδρομές των Σαρακηνών, που την οδήγησαν τελικά στην εγκατάλειψη.
Υπάρχουν πολλές ερμηνείες για την προέλευση του ονόματός της. Μία από αυτές, η επικρατέστερη, αναφέρει ότι προέρχεται από το επίθετο της Άρτεμης, Απτέρα, ενώ μαρτυρία του 6ου αιώνα μ.Χ. την αποδίδει στο μύθο για ένα μουσικό αγώνα που έγινε μεταξύ Σειρήνων και Μουσών, όπου οι ηττημένες Σειρήνες έβγαλαν τα φτερά τους και έπεσαν στη θάλασσα.
Από τα πιο εντυπωσιακά κτίσματα των αρχαίων Απτέρων που σώζονται, είναι οι τεράστιες θολωτές ρωμαϊκές δεξαμενές, που εξυπηρετούσαν τις ανάγκες της πόλης και τροφοδοτούσαν τις εγκαταστάσεις των δημόσιων και ιδιωτικών λουτρών.
