Το ρεπορτάζ για το ναυάγιο στο Φαρμακονήσι που στοίχισε τη ζωή σε 11 ανθρώπους, άρχισε για τους «Πρωταγωνιστές» λίγο μετά τη βύθιση του τουρκικού σκάφους «Conzuru», στις 20 Ιανουαρίου. Ξεκινήσαμε με τους μετανάστες που επέζησαν. 13 Αφγανοί και 2 Σύριοι – 13 άντρες, μια γυναίκα, ένα μωρό.

Τους βρήκαμε στην Αθήνα, φιλοξενούμενους σε έναν ξενώνα. Περάσαμε δυο μέρες μαζί τους. Αμέσως μετά φύγαμε για το Φαρμακονήσι. Λέρο δηλαδή, και από εκεί με «φουσκωτό» για την «Φαρμάκω» -έτσι λένε οι ντόπιοι ψαράδες το «νησί των ναυαγών».

Η «στρατιωτική φρουρά» του μικρού αυτού νησιού ήταν που εντόπισε το μικρό σκάφος, σταματημένο, να θαλασσοδέρνεται στα κύματα, ύψους -εκείνο το βράδυ- σχεδόν 2 μέτρων. Η παραμονή μας στην περιοχή διήρκεσε τρεις μέρες.

Στους «Πρωταγωνιστές» μεταξύ άλλων μιλούν:

• ο Ασχάν Σαφί που έχασε τη γυναίκα του, τα δυο του αγόρια και τα δυο του κορίτσια στο ναυάγιο
• ο Φαντά Μοχάμαντ Αχμαντί που έχασε τη γυναίκα του και τα παιδιά του
• ο Γκιφόρι Σαβόρ που έχασε την 28χρονη γυναίκα του και τον γιο του
• ο Μουζίμπ Αχμαντί και ο Ομάρ Αχμαντί που έχασαν τη μητέρα τους και τα τρία αδέρφια τους
• η οικογένεια του Χαϊμπάρ και της Ζορί Ζοριζάμ με τον ενός έτους γιο τους, Γιώσεφ.
• ο Γιάννης Μυλούλης, ο κυβερνήτης του διασωστικού σκάφους 136.
«Ήταν και για μένα και για τα άλλα παιδιά η πιο άσχημη στιγμή της ζωής μας. Διότι ανεξάρτητα από το ό,τι δεν μπορούσαμε να κάνουμε κάτι άλλο, όταν χάνεις έστω και μία ζωή, είναι τραγικό. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για παιδάκια και για γυναίκες».

• ο Χρήστος Τσαγκίριος, ο πρόεδρος των ψαράδων της Λέρου.
«Το πιο επικίνδυνο φορτίο σε σκάφος είναι τα ζώα κι ο άνθρωπος. Ειδικά όταν οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τίποτα από βάρκες».

• ο Δημήτρης, στέλεχος της Μονάδας Υποβρυχίων Αποστολών του Λιμενικού Σώματος που στις 7 Φεβρουαρίου, εντόπισε το ναυάγιο σε βάθος 73 μέτρων.
«Σπάμε τους μεντεσέδες, τους ξηλώνουμε, βγάζουμε την πόρτα και είδαμε μέσα, τουλάχιστον εγώ μέτρησα, πέντε ανθρώπους. Έχουμε απεγκλωβίσει ξανά ανθρώπους, αλλά αυτή τη φορά ήταν παιδιά, γυναίκες. Ένα έγκλημα πέρα από κάθε λογική».

• ο Γιάννης Καραγεωργόπουλος, αρχιπλοίαρχος.
«Αποτροπή σημαίνει έγκαιρος εντοπισμός ή δυνατόν μέσα στα χωρικά ύδατα της Τουρκίας. Το «Conzuru» όμως εντοπίστηκε πολύ μέσα στα ελληνικά χωρικά ύδατα, και πολύ μακριά από την οριογραμμή με τα τουρκικά χωρικά ύδατα. Έτσι επιλέχθηκε η διαδικασία της ρυμούλκησης προς το Φαραμακονήσι».

• η Ματίνα Κατσιβέλη – Δανιήλ, της επιτροπής αλληλεγγύης μεταναστών και προσφύγων Λέρου. «Η επαναπροώθηση είναι μια παράνομη πράξη. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, ναι μεν προστατεύουμε τα σύνορά μας αλλά απαγορεύεται να στερήσεις στον πρόσφυγα το δικαίωμα να ζητήσει άσυλο».

• Ο Γιάννης Ρουπαλιώτης, νεαρός ψαράς της Λέρου. «12.000 άνθρωποι έχουν περάσει τους τελευταίους μήνες από το νησί μας. Πάνω από 3.500 έχει σώσει το λιμενικό».

Στην αποστολή στο Φαρμακονήσι μαζί με τον Σταύρο Θεοδωράκη ταξίδεψαν ο οπερατέρ Γιώργος Πετράκης και η δημοσιογράφος Βελίκα Καραβάλτσιου.


Ο Σταύρος Θεοδωράκης με τον ψαρά από την Λέρο, Γιάννη Ρουπαλιώτη


Ο Σταύρος Θεοδωράκης με την Ματίνα Κατσιβέλη – Δανιήλ, της επιτροπής αλληλεγγύης μεταναστών και προσφύγων Λέρου


Ο Σταύρος Θεοδωράκης με τον Ομάρ Αχμαντί