Ύστερα από τις ιώσεις και τα κρυολογήματα, μπαίνουμε στην εποχή των αλλεργιών και οι ειδικοί προειδοποιούν ότι φέτος τα συμπτώματα αναμένεται να είναι πιο σοβαρά και να διαρκέσουν περισσότερο από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια.
Η κλιματική αλλαγή, οι αυξημένες θερμοκρασίες και οι αλλαγές στις περιόδους ανθοφορίας συμβάλλουν στην επιδείνωση των αλλεργικών αντιδράσεων την άνοιξη.
Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τις αλλεργίες
Σύμφωνα με αμερικανικούς δημόσιους οργανισμούς, όπως το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων και το Asthma and Allergy Foundation of America, η κλιματική αλλαγή έχει άμεσο αντίκτυπο στις αλλεργικές αντιδράσεις. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες επιμηκύνουν την περίοδο ανθοφορίας των φυτών, με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα επίπεδα γύρης στην ατμόσφαιρα.
Παγκοσμίως, εκτιμάται ότι το 10-30% των ενηλίκων και έως το 40% των παιδιών αντιμετωπίζουν αλλεργική ρινίτιδα, με τις ανοιξιάτικες αλλεργίες να αποτελούν σημαντικό μέρος αυτών των περιπτώσεων. Στη χώρα μας, περίπου το 20% του ελληνικού πληθυσμού υποφέρει από αλλεργική ρινίτιδα, με την πλειονότητα των περιπτώσεων να εμφανίζεται την άνοιξη λόγω της αυξημένης παρουσίας γύρης.
«Τα φυτά αρχίζουν να επικονιάζουν νωρίτερα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», επισημαίνει ο ειδικός αλλεργιολόγος παίδων και ενηλίκων Νικόλαος Τσαπτσίνος μιλώντας στο Newsbeast. «Η γύρη συμπεριφέρεται διαφορετικά ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Όταν φυσάει και έχει ζέστη, μεταφέρεται ευκολότερα, αυξάνοντας την πιθανότητα αλλεργικών αντιδράσεων. Στην Ελλάδα, οι πιο συνηθισμένες ανοιξιάτικες αλλεργίες προκαλούνται από την ελιά, το περδικάκι, το πεύκο, το κυπαρίσσι και τα αγρωστώδη φυτά».
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Στη χώρα μας, οι αλλεργίες είναι ιδιαίτερα έντονες λόγω των υψηλών επιπέδων γύρης. Οι περιοχές με βλάστηση και υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, παρουσιάζουν αυξημένα περιστατικά αλλεργικής ρινίτιδας και άσθματος.
«Αυτή την περίοδο έχουμε αυξημένη ανθοφορία, γεγονός που επιδεινώνει τα συμπτώματα των αλλεργικών», τονίζει ο κ. Τσαπτσίνος. «Η ρινίτιδα, ο κνησμός στη μύτη και τον λαιμό, το κοκκίνισμα των ματιών, το φτέρνισμα και η έντονη καταρροή είναι τα πρώτα σημάδια αλλεργίας. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα άσθματος, όπως βήχας, δύσπνοια και σφίξιμο στο στήθος».
Ο ειδικός τονίζει ότι σημαντικό ρόλο στην ένταση των αλλεργιών παίζει ο άνεμος: «Όταν φυσάει δυνατά, η γύρη μεταφέρεται σε μεγάλες αποστάσεις και σε υψηλότερες συγκεντρώσεις, αυξάνοντας τα αλλεργικά επεισόδια. Αντίθετα, μετά από βροχή, τα επίπεδα γύρης μειώνονται προσωρινά».
Πώς μπορείτε να μειώσετε την έκθεση στα αλλεργιογόνα
Οι ειδικοί προτείνουν στρατηγικές για τον περιορισμό της έκθεσης στη γύρη και την ανακούφιση των συμπτωμάτων:
- Κρατήστε τη γύρη έξω από το σπίτι: Κρατήστε κλειστά τα παράθυρα και τις πόρτες, ιδιαίτερα τις πρωινές ώρες, όπου τα επίπεδα γύρης είναι υψηλότερα.
- Εγκαταστήστε φίλτρα HEPA: Τα ειδικά φίλτρα στον εξαερισμό και στο κλιματιστικό μπορούν να μειώσουν σημαντικά την παρουσία αλλεργιογόνων στον εσωτερικό χώρο.
- Συχνός καθαρισμός: Ο τακτικός καθαρισμός των επιφανειών και το πλύσιμο των ρούχων βοηθούν στη μείωση της συγκέντρωσης γύρης στο περιβάλλον σας.
- Αποφύγετε την υπαίθρια έκθεση σε ώρες αιχμής: Οι βόλτες και οι εξωτερικές δραστηριότητες θα πρέπει να γίνονται αργά το απόγευμα ή μετά από βροχή, όταν η γύρη είναι λιγότερη στον αέρα.
- Ντους και αλλαγή ρούχων μετά την έξοδο: Έτσι απομακρύνετε τη γύρη που έχει κολλήσει στο δέρμα και τα μαλλιά σας.

Θεραπείες για ανακούφιση από τις ανοιξιάτικες αλλεργίες
Εκτός από τα προληπτικά μέτρα, υπάρχουν διαθέσιμες θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
«Η θεραπεία ξεκινά με τη διάγνωση μέσω δερματικών τεστ ή εξετάσεων αίματος», εξηγεί ο κ. Τσαπτσίνος. «Τα αντισταμινικά, σε μορφή σιροπιού, χαπιού ή σπρέι, είναι η πρώτη γραμμή αντιμετώπισης. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις, χρησιμοποιούνται ρινικά κορτικοστεροειδή ή ακόμα και ανοσοθεραπεία».
Η ανοσοθεραπεία (ενέσεις αλλεργίας) αποτελεί μια μακροπρόθεσμη λύση που βοηθά τον οργανισμό να αναπτύξει ανοχή στα αλλεργιογόνα. «Αν ξεκινήσει τουλάχιστον έξι μήνες πριν από την περίοδο ανθοφορίας, μπορεί να προλάβει σοβαρά συμπτώματα», λέει ο κ. Τσαπτσίνος. «Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για αλλεργική ρινίτιδα και άσθμα, αλλά η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσει εξαρτάται από το είδος της αλλεργίας. Συνήθως, η ανοσοθεραπεία χορηγείται σε παιδιά άνω των 5 ετών».
Όσον αφορά την ηλικία, ο κ. Τσαπτσίνος διευκρινίζει: «Αν το παιδί είναι μικρό, εφαρμόζουμε συμπτωματική θεραπεία για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Για παιδιά άνω των 5 ετών, μπορούμε να προχωρήσουμε σε ανοσοθεραπεία, ανάλογα με το αλλεργιογόνο. Η θεραπεία εξατομικεύεται ανάλογα με την περίπτωση και την ένταση των συμπτωμάτων».
Ο γιατρός τονίζει επίσης ότι τα αλλεργικά προβλήματα δεν περιορίζονται μόνο στη γύρη: «Τα τελευταία χρόνια γίνονται μελέτες και για ευαισθητοποίηση σε τροφικές αλλεργίες, όπως στο γάλα, αλλά αυτές οι θεραπείες βρίσκονται ακόμα σε δοκιμαστικό στάδιο».
Συμπερασματικά
Οι ανοιξιάτικες αλλεργίες αναμένεται να είναι φέτος πιο έντονες και παρατεταμένες, με την κλιματική αλλαγή να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο. Στην Ελλάδα, η αύξηση της γύρης σε συνδυασμό με τη ρύπανση επιβαρύνει την κατάσταση. Ωστόσο, με κατάλληλα προληπτικά μέτρα, φαρμακευτική αγωγή και υπομονή, τα συμπτώματα μπορούν να ελεγχθούν και να περιοριστούν οι ενοχλήσεις.