Η πρόσφατη εμφάνιση του ιού HMPV στην Ελλάδα έχει στρέψει την προσοχή της ιατρικής κοινότητας και του κοινού στις συνέπειες αυτού του αναπνευστικού ιού, που μπορεί να επηρεάσει σοβαρά ευάλωτες ομάδες, όπως παιδιά, ηλικιωμένους και άτομα με υποκείμενα νοσήματα. Παρά το γεγονός ότι ο HMPV είναι γνωστός εδώ και δεκαετίες, η εξάπλωσή του αυτή την περίοδο εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη μετάδοσή του, τα συμπτώματα που προκαλεί και τον τρόπο αντιμετώπισής του.
Ο καθηγητής Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκος Τζανάκης μίλησε στο Newsbeast για τον μεταπνευμονοϊό (HMVP) και μας ενημέρωσε πώς μπορούμε να προστατευτούμε, αλλά και τι πρέπει να γνωρίζουμε για να μειώσουμε τους κινδύνους για την υγεία μας.
- Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για τον ιό HMPV που εμφανίστηκε στη χώρα μας;
Πρόκειται για έναν παλαιό ιό, τον οποίο ανακαλύψαμε το 2001, αλλά σε αναδρομικά δείγματα αίματος που εξετάστηκαν φαίνεται ότι προκαλούσε γριπώδη συνδρομή στους ανθρώπους ήδη πριν από πολλές δεκαετίες. Είναι, όπως είπα, ένας παλαιός ιός και, όπως προκύπτει μάλιστα από μεγάλες μελέτες, σχεδόν όλα τα παιδιά μέχρι 5 ετών έχουν προσβληθεί μία φορά στη ζωή τους από αυτόν, ενώ σε άλλες μελέτες έχει αποδειχτεί ότι το 70%-80% του πληθυσμού -ειδικά του παιδικού- έχει αντισώματα έναντι του συγκεκριμένου ιού. Ο ιός αυτός κάθε χρόνο ευθύνεται για περίπου το 10% των ιογενών αναπνευστικών λοιμώξεων.
- Γιατί όμως έχει προκληθεί αυτή η αναστάτωση;
Πρώτον, προκαλεί λίγο πιο σοβαρή νόσηση από το κοινό κρυολόγημα. Δεύτερον, είναι κάτι καινούργιο και αυτό προκάλεσε προφανώς το ενδιαφέρον και του διαδικτύου αλλά και των υπόλοιπων μέσων. Όλο αυτό υπερτονίστηκε, δηλαδή, είναι και λίγο τεχνητό.
- Πώς ανιχνεύεται ο ιός και πώς μαθαίνει κάποιος αν νοσεί από HMPV;
Ο μεταπνευμονοϊός ανιχνεύεται μόνο με ειδικές εξετάσεις, οι οποίες γίνονται σε μεγάλα νοσοκομεία, όταν έχουμε μια λοίμωξη του αναπνευστικού που δεν μπορούμε να την αποδώσουμε πουθενά αλλού. Παραγγέλνουμε αυτές τις ειδικές εξετάσεις για διάφορους ιούς και τότε το ανακαλύπτουμε.
- Στην περίοδο της πανδημίας Covid-19 είχαμε εξοικειωθεί με τον δείκτη R που μετράει τον ρυθμό μετάδοσης ενός ιού. Είναι γνωστός ο δείκτης R για τον HMPV; Και πόσο εκτιμάται ότι είναι το ποσοστό θνησιμότητας που επιφέρει;
Κατ’ αρχάς, η θνησιμότητα είναι πολύ σπάνια, ιδιαίτερα για ανθρώπους που δεν έχουν προβλήματα υγείας. Όσο ανεβαίνεις σε μεγαλύτερες ηλικίες, αλλά και στα πολύ μικρά παιδιά, λόγω ευαλωτότητας είναι πιο έντονος.
Όσον αφορά τον δείκτη μεταδοτικότητας, δεν είναι δυνατόν να μετρηθεί, διότι δεν γίνεται ρουτίνα ανίχνευσης του ιού. Ο HMPV είναι, όμως, αρκετά μεταδοτικός, όχι όσο ο κορονοϊός, αλλά αρκετά μεταδοτικός και μεταδίδεται με τα σταγονίδια και τη στενή επαφή.
- Ποια είναι τα συμπτώματα του HMPV;
Δεν διαφέρουν καθόλου από τα συμπτώματα των άλλων αναπνευστικών λοιμώξεων, όπως είναι η γρίπη, ο RSV και ο κορονοϊός. Δηλαδή, έχουμε πυρετό, πονόλαιμο, ρινική συμφόρηση, κρίσεις βήχα και κάποιες φορές μπορεί να κάνουμε και νόσο του κατώτερου αναπνευστικού. Ιδιαίτερα στα παιδιά, μπορεί να γίνει βρογχιολίτιδα, ενώ σε μεγαλύτερους πνευμονία. Οπότε, τότε έχουμε βαρύτερα συμπτώματα.
- Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές που υπάρχουν;
Είναι καθαρά υποστηρικτικές. Δεν υπάρχουν ειδικά αντι-ιικά φάρμακα, ούτε ειδικό εμβόλιο για αυτόν τον ιό. Επομένως οδεύουμε υποστηρικτικά και ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων.
- Εκτός από τον συγκεκριμένο ιό, ποιες λοιμώξεις είναι αυτή την εποχή σε έξαρση και ανησυχούν περισσότερο εσάς τους επιστήμονες;
Η τριάδα κορονοϊού, συγκυτιακού (RSV) και γρίπης είναι αυτή τη στιγμή στο προσκήνιο. Έχει ξεκινήσει ο κορονοϊός που κάνει ένα πλατό αυτή τη στιγμή και ξεκινάει αρκετά δυνατά η γρίπη. Το κακό είναι ότι έχουμε πολύ κόσμο ανεμβολίαστο για τη γρίπη αυτή τη χρονική περίοδο, κακώς. Θα δούμε πώς θα πάει η γρίπη τις επόμενες ημέρες. Η γρίπη είναι το μεγάλο πρόβλημα.
- Η κατάσταση στα ελληνικά νοσοκομεία πώς είναι; Έχετε μια εικόνα να μας δώσετε αυτή τη στιγμή;
Υπάρχει πίεση στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών, στις Πνευμονολογικές και τις Παθολογικές Κλινικές σε όλη τη χώρα, αλλά είναι διαχειρίσιμη η κατάσταση.
- Ποιο είναι το δικό σας μήνυμα και τι θα θέλατε να επισημάνετε;
Όσοι το χρειαζόμαστε, να εμβολιαζόμαστε για τις ιώσεις που υπάρχουν εμβόλια. Έτσι είτε θα γλιτώσουμε είτε θα περάσουμε πιο ελαφριά κάποια νόσηση. Όσοι είμαστε ευάλωτοι ή φροντίζουμε βρέφη ή ηλικιωμένους, καλό είναι να προφυλασσόμαστε όταν συγχρωτιζόμαστε με πολύ κόσμο, να φοράμε μάσκα, να κάνουμε αντισηψία στα χέρια μας, ώστε να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας, αλλά και αυτούς τους οποίους φροντίζουμε.
