Ανεπάρκεια μιτροειδούς: Νεότερα δεδομένα στην αντιμετώπιση της

Ο Αθανάσιος Αντωνίου MD, PhD, FACS, Διευθυντής Καρδιοχειρουργός στην Ευρωκλινική Αθηνών, απαντά σε σημαντικές ερωτήσεις

21·12·2022 08:00 2 σχόλια

Newsroom

Τι είναι η ανεπάρκεια μιτροειδούς;

Η μιτροειδής βαλβίδα αποτελεί μια από τις τέσσερις βαλβίδες της καρδιάς που λειτουργώντας ως μια “πύλη” επιτρέπει τη μονόδρομο ροή του αίματος από τον αριστερό κόλπο προς την αριστερή κοιλία. Αποτελείται από δύο γλωχίνες που μέσω ινών, των τενοντίων χορδών προσφύνονται στους θηλοειδείς μύες. Στην περίπτωση της ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδος, οι γλωχίνες ανοίγουν κανονικά αλλά κατά την φάση της σύγκλησης του, δεν επιτυγχάνεται η πλήρης επαφή αυτών με αποτέλεσμα αίμα να παλινδρομεί από την αριστερή κοιλία προς τον αριστερό κόλπο.

Ποια είναι τα αίτια και ποια τα συμπτώματα της;

Η ανεπάρκεια της μιτροειδούς έχει πολλαπλές αιτίες :

την εκ γενετής ελαττωματική κατασκευή των γλωχίνων ή των τενοντίων χορδών
τον ρευματικό πυρετό
την ενδοκαρδίτιδα
το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
την μυοκαρδιοπάθεια
τον τραυματισμό αυτής

Συνήθως οι ασθενείς -πλην των οξέων καταστάσεων- παρακολουθούνται για πολλά χρόνια για κάποιου βαθμού ανεπάρκεια της μιτροειδούς που χαρακτηρίζεται ως πρόπτωση, η οποία προοδευτικά επιδεινώνεται με αποτέλεσμα να αναπτύσσουν αίσθημα παλμών, εύκολη κόπωση ή δύσπνοια, αρχικά κατά την προσπάθεια και σταδιακά και κατά την ηρεμία.

Πως γίνεται η διάγνωση της ανεπάρκειας μιτροειδούς και πως αντιμετωπίζεται;

H διάγνωση μπορεί εύκολα να γίνει από τον Καρδιολόγο που παρακολουθεί τον ασθενή και αναλόγως της σοβαρότητας της ταξινομείται ως: ηπίου-μετρίου-σοβαρού βαθμού. Ωστόσο για να επιτευχθεί η σταδιοποίηση της πάθησης θα απαιτηθεί και μια περαιτέρω εξέταση, το διοισοφάγειο υπερηχογράφημα το οποίο θα μας δώσει πληροφορίες για τη βαρύτητα της ανεπάρκειας, τον μηχανισμό της βλάβης ενώ συγχρόνως απεικονίζει και άλλες καρδιακές δομές που συχνά προσβάλλονται από τη χρόνια ανεπάρκεια της μιτροειδούς, όπως η τριγλώχινα βαλβίδα.

Η αντιμετώπιση της ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδος εξαρτάται από τη βαρύτητα της και τα συμπτώματα του ασθενούς. Στα αρχικά στάδια της νόσου οι ασθενείς βρίσκονται υπό παρακολούθηση από τον Καρδιολόγο τους, ενώ η φαρμακευτική αγωγή κατά κανόνα αντιμετωπίζει τα συμπτώματα αυτής. Ωστόσο όταν η ανεπάρκεια κριθεί ως σοβαρή ή παρατηρείται σταδιακή επιδείνωση των δεικτών καρδιακής λειτουργίας, ο ασθενής θα πρέπει να παραπεμφθεί για καρδιοχειρουργική επέμβαση.

Πως θεραπεύεται χειρουργικά η ανεπάρκεια μιτροειδούς;

Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων η χειρουργική αντιμετώπιση της ανεπάρκειας της μιτροειδούς θα πρέπει να επιτυγχάνεται με την επιδιόρθωση και όχι την αντικατάσταση της. Τούτο εξασφαλίζεται μέσω ειδικών τεχνικών που στοχεύουν στο να καταστεί η βαλβίδα εκ νέου στεγανή και λειτουργική. Η επιδιόρθωση της βαλβίδος αποτελεί την πρώτη γραμμή για την αντιμετώπιση της μιτροειδικής ανεπάρκειας και υπερτερεί σαφέστατα της αντικατάστασής της με προσθετική βαλβίδα καθώς προσφέρει ένα μακροχρόνια άριστο χειρουργικό αποτέλεσμα, βοηθά σημαντικά στην άμεση και απώτερη βελτίωση των δεικτών καρδιακής λειτουργίας και το σημαντικότερο ο ασθενής αποφεύγει τη δια βίου λήψη αντιπηκτικής αγωγής.

Μπορεί η χειρουργική επέμβαση να γίνει μέσω μικρών τομών;

Οι παθήσεις της μιτροειδούς αποτέλεσαν την αφορμή για την περαιτέρω μετεξέλιξη της Καρδιοχειρουργικής και πιο συγκεκριμένα την ανάπτυξη της Ενδοσκοπικής Καρδιοχειρουργικής κατά την οποία μέσω: μιας τομής 3εκ στην μηροβουβωνική πτυχή, μια δεύτερης τομής 3 εκ πέριξ της θηλής του δεξιού μαστού δια της οποίας εισάγονται τα ειδικά χειρουργικά εργαλεία και τέλος μιας μικρής οπής 1εκ δια της οποίας τοποθετείται μια 3D οπτική ίνα, επιτυγχάνεται η τρισδιάστατη απεικόνιση των καρδιακών δομών και η ασφαλής τέλεση της επεμβάσεως. Τούτο πέραν του αδιαμφισβήτητα εξαιρετικού αισθητικού αποτελέσματος αυξάνει σχεδόν στο απόλυτο τις πιθανότητες επιτυχούς επιδιόρθωσης της βαλβίδος, μειώνει στο ελάχιστο το μετεγχειρητικό πόνο και την ανάγκη για μεταγγίσεις, περιορίζει τον κίνδυνο λοιμώξεων και το σημαντικότερο επιταχύνει σημαντικά την ανάρρωση του ασθενούς, καθώς παραμένει 1 μόνο ημέρα στη ΜΕΘ, 3-4 ημέρες στο Νοσοκομείο και επιστρέφει στην εργασία του σε 2-3 εβδομάδες.

Η ενδοσκοπική επιδιόρθωση της ανεπάρκειας μιτροειδούς δεν ενδείκνυται σε επιλεγμένους ασθενείς αλλά στο σύνολο (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων) των ασθενών. Ωστόσο θα πρέπει να διενεργείται από εξειδικευμένους Καρδιοχειρουργούς σε εξειδικευμένα Κέντρα.