Η θνησιμότητα ανά γραμμάριο ιού SARS-CoV-2 είναι πολύ υψηλότερη από αυτή μίας βόμβας υδρογόνου. Αυτό επισημαίνει ο Δανός καθηγητή Βιοπληροφορικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης Jotun Hein, διεθνώς αναγνωρισμένος για το γνωστικό του αντικείμενο, που αφορά στην ανίχνευση του ανασυνδυασμού σε ιούς. Τη διαδικασία δηλαδή που τρομάζει τους επιστήμονες γιατί αν «αναμιχθούν» τα DNA δύο διαφορετικών παραλλαγών μπορεί να προκύψει επικίνδυνο για τον άνθρωπο νέο στέλεχος.
Ωστόσο, ο SARS-CoV-2 δεν ήταν πολύ θανατηφόρος. Η επόμενη πανδημία θα μπορούσε να είναι πιο φονική και για τον λόγο αυτό γίνονται επενδύσεις για να απομακρυνθεί αυτός ο κίνδυνος. «Είναι αδύνατον να εκτιμήσω αν η πανδημία έχει λήξει. Αυτό θα εξαρτηθεί από το τι στελέχη θα αναδυθούν. Προσδοκώ ότι το χειρότερο ολοκληρώθηκε με δεδομένο ότι τα εμβόλια μπορούν να παραχθούν και να δοθούν σε μικρό χρονικό διάστημα», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής για να συμπληρώσει στην συνέχεια ότι «είναι μάλλον απίθανο να αποφύγουμε τις πανδημίες στο μέλλον».
«Από την άποψη των πιθανών παθογόνων, η ανθρωπότητα είναι μία εύκολα προσβάσιμη πρώτη ύλη “για κατανάλωση”. Και σε αντίθεση με τα στελέχη της COVID-19, δεν ξέρουμε τι μπορεί να μας περιμένει» λέει.
Ο καθηγητής Hein, υποστηριζόμενος από το Ινστιτούτο της Δανίας στην Αθήνα, επισκέπτεται αυτές τις ημέρες το Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και η επίσκεψη του αποσκοπεί στην μετάγγιση γνώσεων και ανταλλαγή απόψεων στους εξελικτικούς μηχανισμούς του κορονοϊού SARS-CoV-2 σε συνεργασία με τον επίκουρο καθηγητή, Γκίκα Μαγιορκίνη.
Τι είναι ανασυνδυασμός του κορονοϊού
«Ο ανασυνδυασμός είναι η διαδικασία με την οποία ανακατεύεται το γενετικό υλικό από διαφορετικούς ιούς. Πχ μπορεί η Ο4 να αναμιχθεί με την Ο5 και να δώσει ένα νέο στέλεχος» λέει.
Και συνεχίζει: «Ο SARS CoV-2 είναι πολύ “φρέσκος” στους ανθρώπους (η μετάδοσή του υπολογίζεται κοντά στον Νοέμβριο του 2019) και το γονιδίωμα του έχει 30.000 γράμματα, και κάθε μήνα αλλάζουν δύο με τρία από αυτά. Για να δημιουργηθεί ένα μεταλλαγμένο στέλεχος όπως πχ η Όμικρον χρειάζεται να γίνουν πολλές από αυτές τις αλλαγές στο γονιδίωμα. Αν ο ιός εξελισσόταν μέσω των απλών αυτών αλλαγών θα άλλαζε με μικρά βήματα, μία αλλαγή την φορά. Ενώ μέσω του ανασυνδυασμού μπορεί και κάνει άλματα στην εξέλιξη. Μπορεί για παράδειγμα να συνδυάσει αλλαγές (από διαφορετικά στελέχη) που δίνουν πλεονέκτημα έναντι του εμβολίου κι έτσι ο ιός να μπορεί πιο αποτελεσματικά να αποφεύγει την ανοσιακή απάντηση».
Αδύνατο να αποφύγουμε τις πανδημίες
Είναι όμως δυνατόν να αποφύγουμε τις πανδημίες; «Είναι μάλλον απίθανο να τις αποφύγουμε στο μέλλον. Ο Homo sapiens έχει εξαπλωθεί σε όλο τον πλανήτη. Από την άποψη των πιθανών παθογόνων, η ανθρωπότητα είναι μία εύκολα προσβάσιμη πρώτη ύλη “για κατανάλωση”. Και σε αντίθεση με τα στελέχη της COVID-19, δεν ξέρουμε τι μπορεί να μας περιμένει οπότε είναι ξεκάθαρο ότι γίνονται επενδύσεις για να επιτηρηθεί αυτός ο κίνδυνος» λέει.
