H Ενδοσκοπική Καρδιοχειρουργική συνιστά τη νεότερη εξέλιξη στον τομέα των καρδιοχειρουργικών επεμβάσεων κατά την οποία μέσω ενός συνδυασμού της προόδου που έχει σημειωθεί στο χώρο της τεχνολογίας των ιατρικών μηχανημάτων και των αδιαμφισβήτητων-στο πέρασμα των ετών-επιτευγμάτων της «Κλασσικής» Καρδιοχειρουργικής, επιτυγχάνεται η πραγματοποίηση εγχειρήσεων μέσω μικρών οπών εξασφαλίζοντας ένα άριστο κοσμητικό αποτέλεσμα αλλά και την ταχύτερη ανάρρωση του ασθενούς.
Σε ποιες καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις εφαρμόζεται η ενδοσκοπική καρδιοχειρουργική;
Η πλειονότητα των καρδιοχειρουργικών επεμβάσεων δύναται να διενεργηθεί ενδοσκοπικά:
- παθήσεις της αορτικής βαλβίδος
- παθήσεις της μιτροειδούς βαλβίδος
- παθήσεις της τριγλώχινος βαλβίδος
- μεσοκολπικές επικοινωνίες
- όγκοι καρδιάς
- επανεπεμβάσεις (redo)
- σύγκλειση ωτίου του αριστερού κόλπου και χειρουργική κατάλυση κολπικής μαρμαρυγής.
Πώς πραγματοποιούνται οι ενδοσκοπικές καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις;
Η ενδοσκοπική καρδιοχειρουργική επέμβαση πραγματοποιείται αρχικά μέσω μιας μικρής τομής (~3εκ) στη βουβωνική χώρα, όπου εισάγονται δυο κάνουλες στην μηριαία αρτηρία και φλέβα μέσω των οποίων πραγματοποιείται η «σύνδεση» του ασθενούς με το μηχάνημα εξωσωματικής κυκλοφορίας, το οποίο υποκαθιστά την λειτουργία της καρδιάς και των πνευμόνων για όσο χρονικό διάστημα διενεργείται η επέμβαση.
Ακολούθως διενεργείται τομή ~2εκ πέριξ της θηλής του μαστού (στην περίπτωση της μιτροειδούς και τριγλώχινος) ή τομή 3εκ στο αριστερό πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα (στην περίπτωση της αορτικής βαλβίδος) μέσω των οποίων τοποθετείται ένας ειδικός διαστολέας των μαλακών μορίων. Τέλος πέριξ της τομής διανοίγονται 2-3 επιπλέον οπές διαμέτρου <1εκ, μέσω των οποίων εισάγονται: η κάμερα υψηλής ευκρίνειας (4Κ), βοηθητικοί διαστολείς και οι σωλήνες θωρακικής παροχέτευσης.
Κατόπιν, η Καρδιοχειρουργική Ομάδα λαμβάνοντας την υψηλής ποιότητας εικόνα που προσφέρει η κάμερα (4Κ) και η 3D απεικόνιση, πραγματοποιεί την καρδιοχειρουργική επέμβαση.
Το αποτέλεσμα της επιδιόρθωσης ή αντικατάστασης της βαλβίδος ελέγχεται άμεσα διεγχειρητικά μέσω της διενέργειας 3D διοισοφαγείου υπερηχο-γραφήματος.
Τι πρέπει να περιμένει ο ασθενής μετά την επέμβαση;
Ο ασθενής μετά το πέρας της επεμβάσεως θα οδηγηθεί στη ΜΕΘ όπου μετά από 2-3 ώρες θα αποσωληνωθεί. Θα παραμείνει στη ΜΕΘ για συνολικά 6 επιπλέον ώρες και ακολούθως θα οδηγηθεί σε θάλαμο νοσηλείας. Την επομένη ημέρα και αφού αφαιρεθούν οι σωλήνες θωρακικής παροχέτευσης, με τη βοήθεια τον Φυσικοθεραπευτών, θα καθίσει στην καρέκλα και θα περπατήσει. Συνολικά θα παραμείνει στο Νοσοκομείο για άλλες 4 επιπλέον ημέρες .
Ο πόνος που αντικειμενικά «φοβίζει» τους ασθενείς κατά τη διενέργεια επεμβάσεων, με βάση την κλίμακα (0-10) – για την ενδοσκοπική προσπέλαση-θα μπορούσε να τεθεί στο 2-3 και σίγουρα είναι σημαντικά μικρότερος σε σύγκριση με τη μέση στερνοτομή. Ο ασθενής από τη δεύτερη κιόλας μετεγχειρητική ημέρα τίθεται σε κοινά παυσίπονα με τα οποία άλλωστε εξέρχεται και από το Νοσοκομείο. Η πλειονότητα των ασθενών αναφέρει πλήρη υποχώρηση οιασδήποτε μορφής θωρακικού άλγους 5-7 ημέρες μετά την επέμβαση. Ο ασθενής μετά το εξιτήριο ενθαρρύνεται να περπατάει καθημερινώς, ενώ μπορεί να έχει το πρώτο του μπάνιο, την επομένη του εξιτηρίου ημέρα, χωρίς να απαιτείται ιδιαίτερη περιποίηση των τραυμάτων ή αφαίρεση ραμμάτων.
Το προγραμματισμένο μετεγχειρητικό ραντεβού θα πραγματοποιηθεί σε 3 περίπου εβδομάδες και μετά το εν λόγω ραντεβού, ο ασθενής μπορεί να επανέλθει πλήρως στην εργασία του με τη σύσταση για τακτικό καρδιολογικό έλεγχο, ανά 6μηνο για το πρώτο έτος και ακολούθως μια φορά ετησίως. Υπενθυμίζεται ότι οι ασθενείς στους οποίους έχει διενεργηθεί επέμβαση για βαλβιδική νόσο, θα πρέπει πριν υποβληθούν σε οιαδήποτε αιματηρή διαγνωστική ή θεραπευτική, ιατρική ή οδοντιατρική πράξη, να λαμβάνουν προφυλακτικά αντιβίωση και να προβαίνουν κατόπιν συνεννόησης με τον Θεράποντα Ιατρό σε τροποποίηση της αντιπηκτικής αγωγής.
Ποια είναι τα οφέλη της Ενδοσκοπικής Καρδιοχειρουργικής;
Η ενδοσκοπική καρδιοχειρουργική εμφανίζει πολλαπλά οφέλη, τα οποία θα μπορούσαν να συνοψιστούν στα παρακάτω:
- Άριστο κοσμητικό αποτέλεσμα
- Καλύτερο χειρουργικό αποτέλεσμα καθώς η υψηλής ευκρίνειας μεγέθυνση προσφέρει άριστη απεικόνιση ακόμη και μικροσκοπικών ανατομικών δομών, αυξάνοντας τις πιθανότητες επιτυχούς επιδιόρθωσης των καρδιακών βαλβίδων
- Σημαντικά μικρότερος κίνδυνος μετεγχειρητικών επιπλοκών. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για κάποιες κατηγορίες ασθενών όπως οι ινσολινοεξαρτώμενοι που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο «καθυστερημένης» επούλωσης των τραυμάτων τους και οι ασθενείς με αναπνευστική ανεπάρκεια στους οποίους η μέση στερνοτομή επιδεινώνει σημαντικά περαιτέρω την αναπνευστική τους λειτουργία.
- Ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος
- Μηδενική σχεδόν ανάγκη για μετάγγιση αίματος
- Μικρότερη παραμονή του ασθενούς στη ΜΕΘ ( μερικές ώρες έναντι των 2 ημερών που κατά μέσο παραμένουν στις κλασικές καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις)
- Ταχύτερη ανάρρωση του ασθενούς (παραμονή στο Νοσοκομείο κατά μέσον όρο 4-5 ημέρες έναντι των 8 ημερών που απαιτούνται στις επεμβάσεις που διενεργούνται με μέση στερνοτομή)
- Ταχύτερη επάνοδο του ασθενούς στην εργασία του ( σε 3 εβδομάδες έναντι των 3 μηνών που απαιτούνται για επεμβάσεις που επιτυγχάνονται με μέση στερνοτομή)
- Τέλος σε περίπτωση επανεπέμβασης στο μέλλον για άλλο καρδιοχειρου-ργικό πρόβλημα παρατηρούνται περιορισμένης έκτασης και εντόπισης συμφύσεις που καθιστούν ευκολότερη και ασφαλέστερη την πραγμα-τοποίηση της επεμβάσεως.
Συνολικά η Ενδοσκοπική Καρδιοχειρουργική θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως η εξέλιξη εκείνη που:
1) μετατρέπει την Καρδιοχειρουργική σε πιο «φιλική» για τους ασθενείς Ειδικότητα,
2) δίνει τη δυνατότητα -λόγω ακριβώς της ελάχιστα επεμβατικής της φύσης- πιο έγκαιρης και πρώιμης αντιμετώπισης των βαλβιδικών νόσων που διαφαίνεται ότι θα χρειασθούν χειρουργική παρέμβαση, κυρίως σε νέους ανθρώπους, ενώ
3) παρέχει την ευκαιρία «χειρουργικής θεραπείας» σε ασθενείς υψηλού κινδύνου, καθώς τα πλεονεκτήματα της έναντι των κλασσικών καρδιοχειρουργικών και διακαθετηριακών επεμβάσεων είναι σαφή και αδιαμφισβήτητα.
Αθανάσιος Αντωνίου, Καρδιοχειρουργός, Ευρωκλινική Αθηνών
Επικοινωνήστε με τον γιατρό εδώ: 6977779083
