Παρότι μπορεί να βρισκόμαστε ακόμη πολλά βήματα μακριά από τη μεταμόσχευση εγκεφάλου -σε αντίθεση με την «ιατρική επιστήμη» πολλών ταινιών επιστημονικής φαντασίας- οι επιστήμονες βρίσκονται ένα βήμα πιο κοντά προς αυτήν την κατεύθυνση.
Σύμφωνα με ένα άρθρο που δημοσίευσε η Daily Mail, επιστήμονες κατάφεραν να «τοποθετήσουν» ένα γονίδιο του ανθρώπινου εγκεφάλου σε ποντίκια.
Στην πρώτη μελέτη που σχεδιάστηκε για να αξιολογήσει, πώς ο μερικός «εξανθρωπισμός» του εγκεφάλου άλλων ειδών επηρεάζει τις βασικές γνωστικές τους λειτουργίες, οι ερευνητές κατάφεραν να «μεταφέρουν» σε ποντίκια ένα ανθρώπινο γονίδιο (Foxp2), που σχετίζεται με τη γλώσσα και την ομιλία.
Οι ερευνητές –όπως σημειώνει το δημοσίευμα- διαπίστωσαν ότι αυτά τα «υπερ-ποντίκια» έμαθαν πολύ πιο γρήγορα τους νέους τρόπους για να βρίσκουν φαγητό σε λαβύρινθους από τα υπόλοιπα, «κανονικά» ποντίκια.
Απομονώνοντας τις επιδράσεις του γονιδίου, η έρευνα αυτή ρίχνει φως στη λειτουργία που επιτελεί ο ανθρώπινος εγκέγαλος και υπαινίσσεται τις εξελικτικές αλλαγές, που οδήγησαν στις μοναδικές δυνατότητές του.
Για τις ανάγκες της μελέτης, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν εκατοντάδες γενετικά «τροποποιημένα» ποντίκια, τα οποία έφεραν το συγκεκριμένο γονίδιο.
Σύμφωνα με μια έρευνα του 2009, τα ποντίκια που έφεραν το γονίδιο Foxp2 ανέπτυσσαν πιο περίπλοκους νευρώνες και πιο αποτελεσματικά εγκεφαλικά κυκλώματα.
«Χτίζοντας» επάνω σε αυτήν την έρευνα, οι νευροεπιστήμονες Christiane Schreiweis και Ann Graybiel από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, εκπαίδευσαν ποντίκια να βρίσκουν σοκολάτα μέσα σε ένα λαβύρινθο.
Τα ζώα είχαν δύο επιλογές: να χρησιμοποιήσουν «σημάδια», όπως τον εξοπλισμό του εργαστηρίου και τα έπιπλα που ήταν ορατά από το λαβύρινθο, ή να νιώθουν τις αλλαγές στην υφή του πατώματος στα πόδια τους.
Οι ερευνήτριες διαπίστωσαν, ότι αυτά που έφεραν το ανθρώπινο γονίδιο έμαθαν τη διαδρομή επτά μέρες πιο γρήγορα από τα υπόλοιπα ποντίκια, τα οποία χρειάστηκαν 11 μέρες, αναφέρει δημοσίευμα στο Proceedings of the National Academy of Sciences.
Προς έκπληξή τους, όταν αφαίρεσαν τα «σημάδια» από το δωμάτιο –και κατά συνέπεια τα ποντίκια μπορούσαν να μάθουν τη διαδρομή μόνο μέσω της αίσθησης της αφής- τα «κανονικά» ποντίκια τα πήγαν εξίσου καλά με τα «εξανθρωπισμένα».
Επίσης, τα πήγαν εξίσου καλά όταν αφαιρέθηκαν οι διαφορετικές υφές στο πάτωμα και επανατοποθετήθηκαν τα χαρακτηριστικά σημάδια.
Τα «εξανθρωπισμένα» ποντίκια ξεχώρισαν, μόνο όταν μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και οι δύο τεχνικές εκμάθησης.
Αυτό, σύμφωνα με την Graybiel υποδήλωνε, ότι το ανθρώπινο γονίδιο αυξάνει τη γνωστική ευελιξία: επιτρέπει την απρόσκοπτη μετάβαση του εγκεφάλου από τη συνειδητή ανάμνηση -αυτό που καλείται «δηλωτική μάθηση»- (στρίβω αριστερά στο βενζινάδικο) στην ασυνείδητη (στρίβω προς τα δεξιά, όταν το πάτωμα από πλακάκια γίνει χαλί).
«Κανείς δε γνωρίζει πώς ο εγκέφαλος κάνει τις μεταβάσεις από τη συνειδητή σκέψη στην ασυνείδητη» είπε ακόμη η ίδια.
Αν το γονίδιο Foxp2 προκαλεί αυτήν τη γνωστική ευελιξία ανάμεσα στις μορφές μάθησης, καταλήγει το δημοσίευμα, τότε ίσως να βοηθήσει τους επιστήμονες να εξηγήσουν το ρόλο του στη γλώσσα και την ομιλία.