Γνωστές και ως εδώδιμες ίνες, οι φυτικές ίνες αποτελούν ένα από τα διάσημα θρεπτικά συστατικά των φυτικών τροφίμων, ανήκουν στην κατηγορία των υδατανθράκων και συνδέονται άμεσα με την υγεία του εντέρου μας!
Φυτικές ίνες και υγεία του εντέρου!
Το βασικό χαρακτηριστικό γνώρισμα όλων των φυτικών ινών είναι ότι δεν πέπτονται, δηλαδή περνούν από το γαστρεντερικό μας σωλήνα ανέπαφες. Μάλιστα αυτή τους η «ιδιαιτερότητα» είναι που τις κάνει και τόσο σημαντικές για την υγεία. Αναλυτικότερα, στη διαδρομή της τροφής στο γαστρεντερικό σύστημα, οι φυτικές ίνες δεν διαλύονται από τα γαστρικά υγρά του στομάχου. Αντίθετα, δημιουργούν ένα είδος πλέγματος, το οποίο εσωτερικά συγκρατεί θρεπτικά συστατικά (νερό, λιπίδια, υδατάνθρακες), επιβραδύνοντας έτσι τη μεταφορά της τροφής από το στομάχι στο έντερο με αποτέλεσμα να δημιουργείται το αίσθημα του κορεσμού πιο γρήγορα.
Στη συνέχεια, το πλέγμα αυτό περνά στο λεπτό έντερο όπου και καθυστερεί την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών που είναι εγκλωβισμένα σε αυτό. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που οι φυτικές ίνες συνδέονται με τη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης και την επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα. Ο τελευταίος σταθμός στο γαστρεντερικό σωλήνα είναι το παχύ έντερο, όπου τα «φιλικά» βακτήρια της περιοχής, χρησιμοποιούν τις φυτικές ίνες ως τροφή με αποτέλεσμα την παραγωγή ωφέλιμων παραπροϊόντων, διαδικασία η οποία έχει σημαντική ευεργετική επίδραση στον ανθρώπινο οργανισμό. Καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής τους οι φυτικές ίνες, ενισχύουν την κινητικότητα του εντέρου, αποτρέποντας έτσι την εμφάνιση δυσκοιλιότητας και διευκολύνοντας την εκκαθάριση του εντέρου από τα διάφορα προϊόντα της πέψης γεγονός που συνδέεται με την πρόληψη εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου.
Αναγνωρίζοντας τις φυτικές ίνες στα τρόφιμα
Φυτικές ίνες συναντούμε σε τρόφιμα που ανήκουν στη βάση της Μεσογειακής πυραμίδας, δηλαδή σε ακατέργαστα δημητριακά και δημητριακά ολικής άλεσης, στα φρούτα και τα λαχανικά καθώς και στα όσπρια και τους ξηρούς καρπούς. Ανάλογα με το εάν διαλύονται στο νερό, χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τις διαλυτές και τις αδιάλυτες.
Διαλυτές ίνες συναντούμε στη βρώμη, στους ξηρούς καρπούς, στα όσπρια, στα φρούτα (μήλα, εσπεριδοειδή, φράουλες) και τα λαχανικά, ενώ αδιάλυτες στο αλεύρι ολικής άλεσης και τα προϊόντα του, στο πίτουρο, στους πλήρεις σπόρους, στη φλούδα των φρούτων και στα περισσότερα λαχανικά. Η πρώτη κατηγορία έχει συσχετισθεί με τη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα, τη επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα και τη βελτίωση της υφής των κοπράνων, με αποτέλεσμα να συμβάλλουν στην διευκόλυνση των κενώσεων. Αντίστοιχα, οι αδιάλυτες ίνες συμβάλλουν στην αύξηση της κινητικότητας του εντέρου και συνεισφέρουν στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας.
Αυξάνοντας τις φυτικές ίνες στην καθημερινή μας διατροφή
Καθημερινά, σύμφωνα με τις συστάσεις ισορροπημένης διατροφής, οι ανάγκες μας σε φυτικές ίνες κυμαίνονται μεταξύ 25-35γρ. Πως μπορούμε να εξασφαλίσουμε αυτήν την ποσότητα φυτικών ινών στην καθημερινή μας διατροφή; Ακολουθώντας τις εξής απλές κινήσεις:
– Αντικαταστήστε το 50% των αμυλούχων και των δημητριακών που καταναλώνετε με ακατέργαστα δημητριακά και δημητριακά ολικής άλεσης. Προσθέστε τρόφιμα όπως νιφάδες βρώμης, πίτυρο βρώμης, μούσλι και ψωμί ολικής άλεσης. Έτσι εξασφαλίζετε ποικιλία γεύσεων και θρεπτικών συστατικών.
– Αντικαταστήστε τις αμυλούχες τροφές με «έξυπνες» τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες όπως είναι το πλιγούρι και το σπαγγέτι ολικής άλεσης.
– Φροντίστε να καταναλώνετε 2-3 μερίδες φρούτων καθημερινά. Για ποικιλία και διευκόλυνση κάποιες ημέρες της εβδομάδας ανταλλάξτε τα ωμά φρούτα με αποξηραμένα δίνοντας προσοχή στην ποσότητα που τα καταναλώνετε
– Προσθέστε τα λαχανικά σε κάθε γεύμα με τη μορφή σαλάτας ή μέσα στο πιάτο σας.
– Ενσωματώστε στο εβδομαδιαίο πρόγραμμά σας τα όσπρια τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα, ενώ χρησιμοποιήστε ανάλατους ξηρούς καρπούς ως ένα εναλλακτικό σνακ ή ως πηγή πρωτεΐνης στις σαλάτες σας το βράδυ μερικές φορές την εβδομάδα.
– Επιλέξτε ανάλαφρα και υγιεινά σνακ πλούσια σε φυτικές ίνες όπως ρυζογκοφρέτες με σουσάμι, με γιαούρτι και πορτοκάλι, με σοκολάτα ή με γεύση μπάρμπεκιου για κάτι πιο πικάντικο.
Πηγή: nutrimed.gr