Υπό κανονικές συνθήκες, τα ούρα αποτελούν διάλυμα στείρο μικροβίων και άλλων μικροοργανισμών και ως εκ τούτου δεν αποτελούν εστία ανάπτυξης λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος (ουρολοιμώξεων).
Εάν όμως συμβεί μετακίνηση και εγκατάσταση μικροβίων στο έξω στόμιο της ουρήθρας από γειτονικές περιοχές, όπως το έντερο και ο κόλπος, είναι δυνατόν να αναπτυχθεί ουρολοίμωξη με εκδηλώσεις συνήθως από την ουρήθρα και την κύστη (ουρηθρίτιδα, κυστίτιδα).
Οι λοιμώξεις αυτές χαρακτηρίζονται ως «απλές» ή «επιφανειακές», καθώς δεν προκαλούν βαριά συμπτώματα, γενικές εκδηλώσεις και συνήθως δεν προδιαθέτουν σε επιπλοκές. Σπανιότερα και υπό ειδικές προδιαθεσικές συνθήκες (συγγενείς ανωμαλίες, λιθίαση, απόφραξη) είναι πιθανό να προσβληθούν οι νεφροί με εκδήλωση πυελονεφρίτιδας που αποτελεί δυνητικά βαριά κατάσταση .
Τα συνηθέστερα συμπτώματα της κυστίτιδας είναι:
1. Αίσθημα πόνου και καύσου κατά μήκος της ουρήθρας στη διάρκεια της ούρησης.
2. Αίσθημα πίεσης και πόνου χαμηλά στην κοιλιά.
3. Συχνουρία και επιτακτική ανάγκη για ούρηση, συνήθως με μικρό όγκο ούρων.
4. Εμφάνιση θολερών – σκούρου χρώματος- ούρων καθώς και αιματουρίας.
5. Συνήθως δεν εμφανίζεται πυρετός ή μικρή πυρετική κίνηση ( δέκατα)
Για την μείωση των πιθανοτήτων εκδήλωσης ή υποτροπής επεισοδίων κυστίτιδας, συνιστώνται σε γενικές γραμμές τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα:
1. Τακτική κένωση της κύστεως (κάθε τρεις με τέσσερις ώρες) και αποφυγή παρατεταμένης συγκράτησης των ούρων.
2. Καθημερινή λήψη επαρκούς ποσότητας νερού (έξι με οκτώ ποτήρια) και υγρών χρονικά ισοκατανεμημένης ανά τακτικά διαστήματα (δύο με τρείς ώρες) από την πρωινή έγερση έως την νυκτερινή κατάκλιση.
3. Διατήρηση της περιοχής των έξω γεννητικών οργάνων καθαρής και στεγνής, με πλύσεις νερού (κίνηση από εμπρός προς τα πίσω) μετά κάθε ούρηση και αφόδευση, καθώς και με συχνές αλλαγές σερβιετών.
4. Αποφυγή υπερβολικής χρήσης αντισηπτικών του κόλπου καθώς και αποφυγή χρησιμοποίησης αφρόλουτρων, αρωματικών σαπουνιών και αποσμητικών, που μπορεί να μεταβάλλουν την οξύτητα του κόλπου, τις ισορροπίες των μικροβιακών πληθυσμών και να ευνοήσουν την ανάπτυξη μικροβιακής λοίμωξης.
5. Εισαγωγή στις καθημερινές διατροφικές συνήθειες της λήψης χυμών όπως grape fruit, cranberry juice, καθώς και προβιοτικών παραγόντων (συμπληρώματα που βρίσκονται σε γιαούρτια και σε άλλα σκευάσματα είτε και σε μορφή κάψουλας).
Ο Ευάγγελος Σπυρόπουλος είναι χειρουργός ουρολόγος, Διδάκτωρ της Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, διευθυντής της ουρολογικής κλινικής του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών.
