Η Τουρκία προσεγγίζει όλο και περισσότερο τη Ρωσία, την ίδια ώρα που επιδεινώνει τις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν είναι μια δυτική χώρα και οι μοναδικοί δεσμοί που έχει κρατήσει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τη Δύση, είναι το ΝΑΤΟ. Το μέλλον της Τουρκίας παραμένει αχαρτογράφητο. «Η Τουρκία έχει αποφασίσει να εξισορροπεί τις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία και την Κίνα, αλλά μην ξεχνάμε πως ο Ερντογάν ανέφερε πρώτα τις ασιατικές δυνάμεις, με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό», λέει Αλέξανδρος Δρίβας.
Καλεσμένος στο νέο podcast του Newsbeast είναι ο διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου, διεθνολόγος και στρατηγικός αναλυτής. Ο κύριος Δρίβας θεωρεί ιδιαίτερα κρίσιμη τη νέα πενταετία Ερντογάν. «Δεν είμαι αισιόδοξος πως μετά και τις δικές μας εκλογές θα πάνε τα ελληνοτουρκικά σε ένα δρόμο που θα έχουμε μια λύση. Η Τουρκία δε θα κάνει πίσω στην ατζέντα που χτίζει εδώ και δεκαετίες. Μας έχει δείξει ότι μόνο χτίζει, δεν αφαιρεί κάτι. Δε θα πάμε σε κάποια λύση γιατί δεν έχουμε κοινούς τόπους», εξηγεί. Και συνεχίζει το συλλογισμό του: «Μην ξεχνάμε πως οι Τούρκοι τον ψήφισαν επειδή ασπάζονται τον εθνικισμό ή έστω αυτόν τον τουρκισμό – ερντογανισμό, ο καθένας όπως θέλει να τον πει, που έχει δημιουργήσει ο Ερντογάν. Από το 1923 μέχρι σήμερα ξέρουν πως το τουρκικό πολιτικό σύστημα δεν αντέχει εθνικές ήττες – θυμηθείτε τον Μεντερές. Άρα; Ο Ερντογάν θα χρησιμοποιεί πάντα την Ελλάδα ως αντίβαρο. Θέλει να αφήσει το στίγμα του. Με την Ελλάδα θεωρεί ότι δεν τα έχει καταφέρει ακόμη. Και στην Κύπρο και στο Αιγαίο, ο Ερντογάν έχει 5 χρόνια μπροστά του να αποφασίσει πράγματα. Αν θέλετε και για κάποιον άλλο λόγο. Η Ελλάδα το 2027-28, θα είναι πάνοπλη. Τα εξοπλιστικά μας προγράμματα θα είναι ολοκληρωμένα. Η Τουρκία έχει ένα παράθυρο ευκαιρίας που να λέει “τώρα μπορούμε”. Η Ελλάδα δεν έχει άλλο δρόμο πέρα της αποτροπής. Πρέπει να θυμίζουμε συνεχώς στην Τουρκία πως οποιαδήποτε τρέλα θα έχει τεράστιο κόστος».
Στην ευρύτερη γεωπολιτική σκακιέρα της Ανατολικής Ευρώπης, ο στρατηγικός αναλυτής πιστεύει πως «ο Ερντογάν έχει φτιάξει ένα δικό του σύστημα – και στη δικαστική εξουσία και πολιτικό. Προετοιμάζεται για πολέμους. Δίνει ένα όραμα στη Τουρκία». Ο κύριος Δρίβας, μάς εξήγησε τι ακριβώς έχει συμβεί με τα F-16 και τα στάσιμα εξοπλιστικά προγράμματα από τις ΗΠΑ. «Το θέμα των F-16 έχει προκύψει από το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου το ’21, όπου η Τουρκία έκανε μια τεράστια παραγγελία. Αρκεί να πούμε ότι είναι η ανανέωση 80 F-16 και η αγορά καινούργιων 40. Όλα αυτά, μαζί με τον βαρύ οπλισμό τους. Αυτό ανέρχεται περίπου στα 20 δισ. δολάρια. Πρέπει να σκεφτούμε πως τον ερχόμενο Οκτώβρη κλείνουν δύο έτη και δεν έχει πάρει η Τουρκία ούτε την έγκριση του Λευκού Οίκου ώστε να σταλεί τελικά το αίτημα στο Κογκρέσο, όπου εκεί είναι αυτό που λέμε “στάση Μενέντεζ”. Αυτό είναι μια παραδοξότητα, αρνητική βέβαια για τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, όπου από το 2018 και μετά, η Τουρκία, στην κυριολεξία, δεν έχει πάρει ούτε βίδα. Να τα βάλουμε λίγο σε σύγκριση. Το μεγαλύτερο εμπάργκο που έχει επιβληθεί ποτέ από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών προς την Τουρκία, ήταν το 1974 μετά την εισβολή στην Κύπρο και διήρκησε πρακτικά τρία χρόνια. Σήμερα έχουμε ένα εμπάργκο που πάει να αγγίξει τον έκτο χρόνο. Οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία είναι προβληματικές πριν κάνει το αίτημα η Τουρκία».
«Ενισχυμένη η Ελλάδα – Αναταραχές στο εσωτερικό της Τουρκίας»
Ο Αλέξανδρος Δρίβας υποστηρίζει πως την ώρα που Ερντογάν έχει αποφασίσει να σαλπάρει προς την Ανατολή, ο ρόλος της Ελλάδας έχει ενισχυθεί. «Δε βλέπω τον τρόπο που η Τουρκία μπορεί να αποκολληθεί από τη ρωσική αγκαλιά – και αυτό έχει νούμερα, έχει οικονομικά. Η Τουρκία εξαρτάται 70% από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Έχει παγιδευτεί. Βρίσκεται σε μια “στρατηγική ομηρεία”. Είναι μια πολιτική που επέλεξε ο πρόεδρος Πούτιν το 2016. Για πολλούς στην Αμερική, οι αμερικανοτουρικές σχέσεις είναι τελειωμένες», εξηγεί.
Και προσθέτει: «Όταν η Τουρκία άρχισε να εκβιάζει με τα Στενά, βλέπουμε την Αλεξανδρούπολη να είναι ένα εναλλακτικό προπύργιο της Δύσης. Όσο μετατοπίζεται η Τουρκία, βλέπουμε πως έχει οικοδομηθεί η τριμερής Ελλάδος – Κύπρου – Ισραήλ. Έχει οικοδομηθεί η άλλη τριμερής, Ελλάδος – Κύπρου – Αιγύπτου. Ο περιφερειακός ρόλος της Ελλάδας ενισχύεται. Η Ελλάδα γίνεται μια εναλλακτική οδός για την αναξιόπιστη Τουρκία. Η Ελλάδα φαίνεται πως κερδίζει. Η Ρωσία δεν έχει ρευστό να στηρίξει την Τουρκία. Αυτό που θα μπορούσε να κάνει η Ρωσία για να βοηθήσει έμμεσα την Τουρκία, είναι να της δώσει κάποια περίοδο χάριτος στην προμήθεια του φυσικού αερίου, να της πουλά πολύ φθηνότερα. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε πως θα κυλήσει το τουρκικό πολιτικό σύστημα. Δεν είμαι σίγουρος πως η Τουρκία θα περάσει μια περίοδος ομαλότητας στο εσωτερικό. Δυσκολεύομαι να δω το υπόλοιπο 47-48% των Τούρκων πολιτικών πώς θα αναμένει μια επόμενη πενταετία Ερντογάν. Πιστεύω πως θα υπάρξουν αναταραχές».
Στην ερώτηση τι θα προτιμούσαν οι Τούρκοι, αν είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν, Κυριάκο Μητσοτάκη ή Αλέξη Τσίπρα, ο διδάκτωρ του Παντείου απάντησε: «Με κάθε επιφύλαξη, θα διάλεγαν την αντιπολίτευση, θα διάλεγαν το ΣΥΡΙΖΑ. Δύο πράγματα με έκαναν να το πιστέψω αυτό τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Το fake news με την υπόθεση της “μικρής Μαρίας” και η θέληση να το διανείμουν διεθνώς, να υποστηρίξουν πρακτικά πράγματα τα οποία τα θέτει η Τουρκία και αυτό που έγινε με τον Ευρωβουλευτή Παπαδημούλη. Αυτά είναι τουρκική θέση. Ένας που δε θα ήθελε τον φράχτη είναι σίγουρα η Τουρκία».
Ακούστε την ανάλυση του Αλέξανδρου Δρίβα στο podcast του Newsbeast
