Μόλις τους ακούμε ξυπνούν αναμνήσεις. Είναι για εμάς οι ήρωες των παιδικών μας χρόνων. Οι άνθρωποι που «έντυσαν» με λέξεις τους χαρακτήρες που αγαπήσαμε, όλους εκείνους που παρακολουθούσαμε κουκουλωμένοι με μια κουβέρτα μπροστά από την τηλεόραση τα Σαββατοκύριακα πίνοντας ζεστή σοκολάτα. Πρόκειται για τους μεταγλωττιστές που χάρισαν τη φωνή τους σε όλους όσους κοιτούσαμε σε σειρές και ταινίες όταν ήμασταν παιδιά και θαυμάζαμε, σκεπτόμενα πως μπορούμε να τους κλέψουμε τις δυνάμεις και να τις κάνουμε δικές μας.
Οι Έλληνες ηθοποιοί – μεταγλωττιστές τα τελευταία χρόνια, τα έτη δηλαδή της πανδημίας πέρασαν αρκετές δυσκολίες και έμειναν χωρίς δουλειά λόγω του «φρένου» που μπήκε στις παραγωγές. Μόλις ένιωσαν πως θα πάρουν μια ανάσα και θα χαρίσουν ξανά τις φωνές τους σε άλλους χαρακτήρες βρέθηκαν αντιμέτωποι με μία ακόμη δύσκολη κατάσταση. Αρνούμενοι να υπογράψουν συμβόλαια αμερικανικού δικαίου τα οποία έχουν ως όρο την πλήρη παραχώρηση των συγγενικών τους δικαιωμάτων αναγκάζονται να απέχουν από την εργασία τους εδώ και περίπου εννιά μήνες. Δίνουν έτσι τη δική τους «μάχη» για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων που σε πολλές περιπτώσεις τους παρέχουν τα προς το ζην και ζητούν η Πολιτεία να πάρει θέση.
Η Ένωση Ελλήνων Μεταγλωττιστών (ΕΝ.Ε.Μ) τονίζει πως τα μέλη της πρέπει να προστατευτούν και να θεσπιστούν νόμοι που θα αφορούν τα πνευματικά και τα συγγενικά τους δικαιώματα.
«Η λύση είναι μία. Να νομοθετηθεί ο μοναδικός βιώσιμος κανόνας στην σύγχρονη ψηφιακή εποχή: Η κατ΄αίτησιν μετάδοση (video on demand) να γεννά δίκαιη και αναλογική εύλογη αμοιβή των ερμηνευτών -εκτελεστών καλλιτεχνών, μη επιδεχόμενη μεταβίβασης, μη επιδεχόμενη παραίτησης, υπαγόμενη σε υποχρεωτική συλλογική διαχείριση, πληρωτέα από τις πλατφόρμες, (όπως τόσο σοφά έχει προβλέψει ο Έλληνας νομοθέτης ήδη από το 1993 για τη ραδιοτηλεοπτική μετάδοση και την παρουσίαση στο κοινό των νομίμως εγγεγραμμένων ερμηνειών τους)» εξηγούν τα μέλη της Ένωσης Ελλήνων Μεταγλωττιστών.
«Ο νόμιμος φορέας μας, που διεκδικεί τα δικαιώματά μας ο ΔΙΟΝΥΣΟΣ, δίνει μάχη με μεγάλες ξένες εταιρείες παραγωγής, χωρίς την στήριξη της ελληνικής νομοθεσίας. Δεν θα μπορούσαμε παρά να σταθούμε στο πλάι του. Είναι τυπικό άλλα και ηθικό μας καθήκον» επισημαίνουν οι Έλληνες μεταγλωττιστές που έφτιαξαν και έδωσαν στη δημοσιότητα ένα ιδιαιτέρως συγκινητικό βίντεο.
Το βίντεο της Ένωσης Ελλήνων Μεταγλωττιστών
Τέσσερα μέλη της Ένωσης Ελλήνων Μεταγλωττιστών εξηγούν στο Newsbeast γιατί είναι τόσο σημαντική η μεταγλώττιση
Πέτρος Δαμουλής
Ο Πέτρος Δαμουλής είναι εκτός από ηθοποιός-μεταγλωττιστής ένας εκ των δύο σκηνοθετών του βίντεο της Ένωσης Ελλήνων Μεταγλωττιστών ενώ επίσης έχει γράψει και το σενάριό του.
«Αντιμετωπίζουμε πολλά προβλήματα στη δουλειά μας, είμαστε όλοι μέλη του Σωματείου Ελλήνων ηθοποιών και εδώ και καιρό έχουμε ενωθεί σε μία ένωση την Ένωση Ελλήνων Μεταγλωττιστών με στόχο να ασχοληθούμε με όσα αφορούν τη μεταγλώττιση» επισημαίνει στο Newsbeast.
Ο «Γκρινιάρης», ο «Λούκυ Λουκ», η αλλιώς ο «βασιλιάς Τζούλιαμ» από τους Πιγκουίνους της Μαδαγασκάρης εστιάζει στον αγώνα που δίνει η Ένωση Ελλήνων Μεταγλωττιστών για τα διαδικτυακά δικαιώματα λέγοντας: «Οι νέες πλατφόρμες θα πρέπει να αποδώσουν κάποια δικαιώματα, όπως πράττει και η ελληνική τηλεόραση, ειδικότερα από στιγμή που έχουν ένα πιο ευρύ κενό που απλώνεται σε όλο τον κόσμο». «Μέσω του βίντεο που δημιουργήσαμε θέλαμε να δείξουμε τη θέση μας και να ενημερώσουμε τον ελληνικό λαό» συμπληρώνει.
«Η φύση του προβλήματος που αντιμετωπίζουμε δεν έχει να κάνει μόνο με ένα πνευματικό δικαίωμα, έχει να κάνει με ένα προϊόν που προβάλλεται στον νέο Έλληνα, στο παιδί που μαθαίνει τη γλώσσα του μέσα από τα κινούμενα σχέδια. Έχει να κάνει με το παιδί που το αφήνει ο γονιός του στον καναπέ για να δει τηλεόραση. Δεν είναι μόνο οι λέξεις που θα μάθει, δεν είναι μόνο οι τρόποι, δεν είναι μόνο το ήθος, πρέπει να φροντίσει το κράτος με την ευρύτερη έννοια αυτή την πληροφορία που φτάνει κυρίως στο παιδί» επισημαίνει ο Πέτρος Δαμουλής.
«Έχω κάνει εκατοντάδες σειρές και τα τελευταία χρόνια ασχολούμαι μόνο με ταινίες υψηλών προδιαγραφών. οπότε έχω γνώση του αντικειμένου. Δεν μπορώ λοιπόν να καταλάβω γιατί το κράτος δεν μπορεί για παράδειγμα να επιδοτήσει τα στούντιο και να υπάρχει έλεγχος στις μεταγλωττίσεις» αναφέρει στο Newsbeast.
«Τα παιδιά είναι πολύ εύπλαστα στα μηνύματα που λαμβάνουν κι αυτά μεταφέρονται μέσω της γλώσσας»
«Στην Ελλάδα έχουμε τη μικρότερη μεταγλωττισμένη ζώνη της ευρωζώνης. Το ζήτημα δεν έχει τύχει της δέουσας προσοχής. Είναι εθνικό ζήτημα που αφορά τη γλώσσα και την εκπαίδευση» υπογραμμίζει εξηγώντας πως σε όλες τις χώρες στην Ευρώπη υπάρχει μια εθνική πολιτική ώστε να μεταγλωττίζουν τα προϊόντα τους.
«Καταλαβαίνουμε πως είναι σημαντικό να υπάρχουν και ξενόγλωσσα προϊόντα αλλά υπάρχει μια κύρια ζώνη παιδικού προγράμματος που πρέπει να μεταγλωττίζεται. Τα παιδιά, ειδικά μέχρι το δημοτικό χρειάζονται τον ήχο των ελληνικών καθώς είναι εύπλαστα στα μηνύματα που θα λάβουν κι αυτά μεταφέρονται μέσω της γλώσσας» σημειώνει ο ηθοποιός υπογραμμίζοντας πως το προϊόν θα πρέπει να μεταγλωττίζεται φυσικά από επαγγελματίες και να υφίσταται τον απαιτούμενο έλεγχο.
«Αυτή τη στιγμή δυστυχώς υπάρχουν στούντιο τα οποία επειδή εμείς απέχουμε μισθώνουν ακόμη και άτομα που δεν είναι ηθοποιοί για να βγει η δουλειά τους» καταγγέλλει ο Πέτρος Δαμουλής.
Θανάσης Κουρλαμπάς
Είναι ο «Ζορό», ο Μπάτμαν, ο Σκίπερ από τους Πιγκουίνους της Μαδαγασκάρης. Ο ηθοποιός Θανάσης Κουρλαμπάς ο οποίος ασχολείται χρόνια με τις μεταγλωττίσεις και έχει χαρίσει τη φωνή τους σε πολλούς ξένους χαρακτήρισες μιλάει στο Newsbeast για την ΕΝ.Ε.Μ αλλά και τη σπουδαιότητα της μεταγλώττισης.
«Εδώ και δύο χρόνια έχουμε τη χαρά ένα μεγάλο κομμάτι των Ελλήνων μεταγλωττιστών να έχουμε δημιουργήσει μια δική μας Ένωση την ΕΝ.Ε.Μ όπου με μεγάλη προσπάθεια και αγάπη για τη δουλειά που κάνουμε προσπαθούμε να έρθουμε σε συνεννόηση και με τα στούντιο τα οποία συνεργαζόμαστε χρόνια και με τις εταιρείες παραγωγής, τα κανάλια και τις πλατφόρμες που παρουσιάζουν μεταγλωττισμένο υλικό και πρόγραμμα» εξηγεί ο Θανάσης Κουρλαμπάς.
«Έχουμε ήδη κάνει πολλά μεγάλα βήματα. Η ελληνική μεταγλώττιση είναι ένα μεγάλο κομμάτι των Ελλήνων ηθοποιών, διδάσκει την ελληνική γλώσσα και κάνει πολύ καλή δουλειά πάντα τηρουμένων των αναλογιών με τις απαιτήσεις και τα χρονοδιαγράμματα. Τα μέλη της Ένωσης είναι σπουδαίοι ηθοποιοί, σπουδαίοι συνάδελφοι. Θεωρώ τον εαυτό μου ευλογημένο που είμαι ένα μικρό κομμάτι της οικογένειας της Ένωσης» επισημαίνει ο ηθοποιός.
«Με προσπάθειες και αγώνα έχουμε καταφέρει να έρθουμε σε συμφωνία με τους εργοδότες μας για τις αμοιβές μας. Έχει προκύψει όμως ένα πρόβλημα σε αυτή τη νέα μορφή επικοινωνίας της πληροφορίας στις ζώνες του διαδικτύου και στις πλατφόρμες που αυξάνουν την επιρροή τους και κερδίζουν έδαφος στο υλικό που φτάνει στις οθόνες του κοινού» σημειώνει ο Θανάσης Κουρλαμπάς και προσθέτει: «Είμαστε σε συνεργασία με τον ”Διόνυσο”, τον Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης Δικαιωμάτων Ελλήνων Ηθοποιών. Χρόνια τώρα συνάδελφοι ζουν από τα δικαιώματα, στηρίζονται σε αυτό το ποσό για τη ζωή τους. Αυτή τη στιγμή τα δικαιώματά μας βάλλονται σε μια προσπάθεια να γίνεται μια άπαξ πληρωμή για κάθε μεταγλωτιστικό προϊόν. Προσπαθούμε να αγωνιστούμε».
«Το βιντεάκι είναι μια τρυφερή δημιουργία από όλους εμάς που ζούμε από τη μεταγλώττιση»
Αναφερόμενος στο βίντεο ο ηθοποιός εξηγεί πως «ήταν μια αρκετά τρυφερή δημιουργία από όλους εμάς που ζούμε από τη μεταγλώττιση και όλα αυτά τα χρόνια προσφέρουμε στην ελληνική οικογένεια την ελληνική γλώσσα από το τηλεοπτικό προϊόν ενώ παράλληλα προσπαθούμε να κρατήσουμε το καλύτερο δυνατό επίπεδο στη δουλειά».
«Πρέπει να αντισταθούμε λοιπόν σε οποιαδήποτε παράμετρο βάλει αυτή την προσπάθειά μας. Το οικονομικό και το κομμάτι των πνευματικών δικαιωμάτων είναι ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίζουμε» δηλώνει κλείνοντας.
Τζίνη Παπαδοπούλου
Για το πόσο σημαντικό είναι στις οθόνες των παιδιών να φτάνει ένα αξιόλογο προϊόν μιλάει στο Newsbeast η ηθοποιός Τζίνη Παπαδοπούλου η οποία συμμετέχει στο βίντεο της Ένωσης Ελλήνων Μεταγλωττιστών και είναι σύμβουλος του σεναρίου του.
«Είμαστε ηθοποιοί που δουλεύουμε και στη μεταγλώττιση και έχουμε μια εξειδίκευση σε αυτό το αντικείμενο» αναφέρει η «Μορτίσια» από την οικογένεια Άνταμς, η «Φραουλίτσα» ή αλλιώς ο «Σπιρτούλης» από τα Στρουμφάκια και εξηγεί πως είναι πολύ σημαντικό κυρίως τα μικρά παιδιά να ακούν την ελληνική γλώσσα.
«Τα παιδιά πλέον παρακολουθούν στην τηλεόραση εκατοντάδες προγράμματα. Υπάρχει πια πολύ μεγάλη ποικιλία παιδικών προγραμμάτων, κυρίως κινουμένων σχεδίων και όχι μόνο. Καλό θα ήταν να υπάρχει σε αυτά τα προγράμματα μία προστασία. Εμάς δεν μας ενδιαφέρει μόνο αυτό το κομμάτι το οποίο συζητάμε και έχει να κάνει με τα οικονομικά μας, αυτό είναι μόνο μια όψη του νομίσματος» λέει η Τζίνη Παπαδοπούλου.
«Μας ενδιαφέρει να διασφαλίσουμε την ποιότητα του τελικού προϊόντος που καταλήγει στις οθόνες επειδή με έναν τρόπο τα παιδιά μαθαίνουν και τη γλώσσα μέσα από τα κινούμενα σχέδια. Καλό θα ήταν λοιπόν να υπάρχει μία προστασία και μία φροντίδα σε σχέση με αυτό. Αυτό σημαίνει πως οι άνθρωποι που ασχολούμαστε με το αντικείμενο της μεταγλώττισης και έχουμε μία εμπειρία πια χρόνων, έχουμε μια μέριμνα για το πως θα αποδοθεί ένας διάλογος που είναι κυρίως στην αγγλική γλώσσα στα ελληνικά. Αυτή είναι η δουλειά που δυστυχώς δεν μαθαίνεται και την κάνουν οι ”αφανείς ήρωες” οι σκηνοθέτες που βοηθούν αυτό που έρχεται σε εμάς να είναι άρτιο» αναφέρει.
Ιφιγένεια Στάικου
Η ηθοποιός Ιφιγένεια Στάικου δεν συμμετείχε στο βίντεο της Ένωσης αλλά είναι ηθοποιός, εδώ και 28 χρόνια δραστηριοποιείται ανελλιπώς και στον χώρο χώρο της μεταγλώττισης και την τελευταία πενταετία σκηνοθετεί σε αυτή.
«Έχω υπάρξει μέλος σε δύο διοικητικά συμβούλια της ΕΝ.ΕΜ (Ένωση Ελλήνων Μεταγλωττιστών) και στο τελευταίο, αντιπρόεδρος. Έχω δανείσει τη φωνή μου σε χαρακτήρες όπως Shyra (Netflix), Βάλκα (Πώς να εκπαιδεύσετε τον δράκο σας), άπειρες σειρές, ταινίες, σαπουνόπερες, ντοκιμαντέρ κλπ» εξηγεί στο Newsbeast.
«Το ζήτημα που έχει προκύψει εδώ και εννέα μήνες, αφορά στο ότι οι ηθοποιοί της μεταγλώττισης αρνούνται να υπογράψουν συμβόλαια που απαιτούν πλήρη εκχώρηση των συγγενικών τους δικαιωμάτων. Ως εκ τούτου, απέχουμε εν μέρει από εγγραφή πολλών νέων παραγωγών που κυρίως απευθύνονται σε πλατφόρμες. Εξαιρούνται κάποιοι μεμονωμένοι πελάτες που έχουν έρθει σε συμφωνία με τον Οργανισμό συλλογικής Διαχείρισης δικαιωμάτων μας, τον “ΔΙΟΝΥΣΟ”. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν έχει ενσωματωθεί στην ελληνική νομολογία ακόμα, η οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Δικαιώματα στο διαδίκτυο» αναφέρει.
«Οι πλατφόρμες λοιπόν εκμεταλλεύονται αυτό το κενό του νόμου. Ο “Διόνυσος” καταβάλει μεγάλη προσπάθεια να αποκαταστήσει αυτή την αδικία κι εμείς στεκόμαστε στο πλευρό του μέσω αυτής της αποχής, ώστε αφ’ ενός να πιέσουμε τους παραγωγούς να έλθουν σε επαφή και συμφωνία μαζί του και αφ’ετέρου, να κάνουμε γνωστό το θέμα μας, ώστε ο νομοθέτης να κινηθεί γρήγορα και να καλύψει αυτό το κενό. Ανάλογος αγώνας δίνεται από την πλευρά του Οργανισμού “Αθήνα” για την κατοχύρωση των πνευματικών δικαιωμάτων των σκηνοθετών στην μεταγλώττιση» συμπληρώνει.
«Οι παραγωγοί προσπαθούν να βρουν τρόπο να μας παρακάμψουν, δίνοντας στους θεατές προϊόντα αμφιβόλου ποιότητας»
«Οι παραγωγοί προσπαθούν να βρουν τρόπο να μας παρακάμψουν, χρησιμοποιώντας ηθοποιούς που δεν ανήκουν στην ΕΝ.ΕΜ ή το ΣΕΗ, που δεν γνωρίζουν το πρόβλημα και είναι διατεθειμένοι να εκχωρήσουν σε αυτούς πλήρως, τα δικαιώματά τους. Καταφεύγουν επίσης σε λύσεις όπως εγγραφή εξ αποστάσεως με ανθρώπους που μπορεί να διαθέτουν ένα home studio, που συχνά δεν είναι καν ηθοποιοί. Τέτοιες λύσεις από τη μία αποδυναμώνουν τον αγώνα μας και από την άλλη δίνουν στους θεατές, που στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι παιδιά, προϊόντα αμφιβόλου ποιότητας. Θέλουμε λοιπόν, να γίνει γνωστό το πρόβλημα τόσο ζητώντας άμεσα, λύση από τον νομοθέτη, όσο και για να αποτρέψουμε τέτοια φαινόμενα και να προασπίσουμε την ποιότητα της δουλειάς μας για την οποία όλα αυτά τα χρόνια πασχίζουμε» επισημαίνει κλείνοντας η Ιφιγένεια Στάικου.
