Ανεξέλεγκτη εμφανίζεται η κατάσταση στην Ελλάδα στον τομέα του αντικαπνιστικού αγώνα, παρά τα δεδομένα της επιστημονικής κοινότητας που κάνουν λόγο για πάνω από 600.000 θανάτους μη καπνιστών, που εκτίθενται στο δευτερογενές (παθητικό) κάπνισμα, όπως τόνισε σε συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας (ΕΠΕ) καθηγητής Κωνσταντίνος Γουργουλιάνος, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος, η οποία γιορτάζεται στις 31 Μαΐου.
Ο κ. Γουργουλιάνος επικαλέστηκε μάλιστα το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα έχει το υψηλότερο ποσοστό έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα σε χώρους εστίασης και διασκέδασης, με το 71% να δηλώνει ότι επισκέφθηκε μπαρ και χώρους εστίασης τους τελευταίους έξι μήνες, όπου κάπνιζαν.
Το 40% των καπνιστών υποστηρίζουν πως η εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου θα τους βοηθήσει να μειώσουν την ποσότητα των τσιγάρων που καταναλώνουν, ενώ το 10% αυτών υποστηρίζουν πως θα τους βοηθήσει να διακόψουν το κάπνισμα.
Υπογράμμισε ακόμη την ανάγκη διαμόρφωσης και εφαρμογής ενός ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης κατά του καπνίσματος, για την προστασία της υγείας και την υποστήριξη των καπνιστών.
«Οι νόμοι υπήρχαν και, παρά τις πολλές απόπειρες εφαρμογής τους, έμειναν ανενεργοί», ανέφερε από την πλευρά της η υφυπουργός Υγείας Ζέττα Μακρή, σημειώνοντας ότι «το περίφημο πολιτικό κόστος κράτησε τα βήματά μας στο “σημειωτόν”».
Η κ. Μακρή σημείωσε ότι οι προσπάθειες κατά του καπνίσματος πρέπει να εστιάσουν στο σχολείο, επισημαίνοντας: «Ο μεγαλύτερός μας εχθρός είναι ο εθισμός των νέων ανθρώπων στο κάπνισμα». Υπογράμμισε δε την ανάγκη δημιουργίας και ενεργοποίησης ιατρείων διακοπής του καπνίσματος, που να έχουν έναν ρόλο καθαρά προληπτικό και συμβουλευτικό μέσα στα νοσοκομεία του ΕΣΥ και ένα τέτοιο εγκαινιάζεται, όπως είπε, το Σάββατο, στο Γενικό Νοσοκομείο Βόλου.
Οι προτάσεις της ΕΠΕ
Τη διαμόρφωση ενός σχεδίου δράσης κατά του καπνίσματος, προτείνει η ΕΠΕ, με βασικούς άξονες τη λειτουργία ιατρείων Διακοπής Καπνίσματος, στο πλαίσιο του Πρωτοβάθμιου Εθνικού Δικτύου Υγείας (ΠΕΔΥ), εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας, καθώς, σύμφωνα με τους ειδικούς, έχει αποδειχθεί ότι μόνο μια τρίλεπτη ιατρική παρέμβαση είναι αρκετή να κινητοποιήσει τον καπνιστή, ώστε να αυξήσει την απόφασή του να διακόψει, κατά 10%.
Σύμφωνα με τη Συντονίστρια Ομάδας Διακοπής Καπνίσματος Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρίας Παρασκευή Κατσαούνου, έως σήμερα οι υπηρεσίες διακοπής καπνίσματος προσφέρονταν στα εξωτερικά ιατρεία οργανωμένων Πνευμονολογικών Κλινικών, που λειτουργούν πάνω από 12 χρόνια σε δημόσια και πανεπιστημιακά νοσοκομεία σε όλη τη χώρα, με θετικά αποτελέσματα, καθώς τα ποσοστά διακοπής του καπνίσματος ξεπερνούν το 50%- 60%, ενώ οι υποτροπές των καπνιστών είναι λίγες. Κομβικό σημείο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι και η υιοθέτηση από τους επαγγελματίες υγείας νοοτροπίας κατά του καπνίσματος, ώστε να λειτουργούν ως πρότυπο για τους ασθενείς.
Σε αυτό το πλαίσιο η ΕΠΕ έχει πραγματοποιήσει 40 σεμινάρια, στα οποία έχουν εκπαιδευτεί 2000 επαγγελματίες υγείας (700 πνευμονολόγοι, καρδιολόγοι, γενικοί ιατροί, ψυχολόγοι, νοσηλευτές). Σημαντική παράμετρος επίσης είναι και η ενημέρωση και στήριξη του καπνιστή. Για τον σκοπό αυτόν, η ομάδα διακοπής καπνίσματος και προαγωγής Υγείας της ΕΠΕ δημιούργησε την ιστοσελίδα www.denkapnizo.org , όπου ο επισκέπτης μπορεί να ενημερωθεί απλά και άμεσα για τις συνέπειες του καπνίσματος στην υγεία του και το οικονομικό κόστος του μέσω ειδικής εφαρμογής αλλά και για τα οφέλη από τη διακοπή του.
Οι εκπρόσωποι της ΕΠΕ έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα της εφαρμογής του νόμου για την απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους και πρότειναν αποζημίωση των θεραπειών για τη διακοπή του καπνίσματος.
H ομάδα διακοπής καπνίσματος της ΕΠΕ θέλοντας να συμβάλει στην ενίσχυση του αντικαπνιστικού αγώνα και την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου έχει ξεκινήσει την εκστρατεία «Επιβραβεύω τις επιχειρήσεις που σέβονται τη ζωή», μέσω της οποίας θα προβάλλονται και θα αναδεικνύονται οι επιχειρήσεις που σέβονται τον αντικαπνιστικό νόμο και το δικαίωμα των πολιτών για χώρους ελεύθερους από καπνό.
Η πρωτοβουλία αυτή στόχο έχει να παροτρύνει τις επιχειρήσεις να σεβαστούν τους νόμους της Πολιτείας και να βοηθήσει γενικότερα στη διάδοση και υλοποίηση μιας νέας κουλτούρας στη χώρα, η οποία θα σέβεται την υγεία των πολιτών της.