Νέες ανασκαφές και έργα ανάδειξης, των οποίων της μελέτες ενέκρινε χθες το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ), αναμένεται να βελτιώσουν αισθητά την εικόνα αλλά και την λειτουργικότητα της Αρχαίας Ολυμπίας, του παγκόσμιου συμβόλου των Ολυμπιακών Αγώνων και του ιερότερου χώρου της Αρχαίας Ελλάδας
Ειδικότερα, τα βασικότερα έργα, που εντάσσονται στο ΕΣΠΑ με συνολικό προϋπολογισμό ύψους περίπου δύο εκατομμυρίων ευρώ, χωρίζονται σε τρία σκέλη και αφορούν:
– Αποκάλυψη – ανάδειξη της Ανατολικής Στοάς του Γυμνασίου (περιλαμβάνει τη χωροθέτηση νέας εισόδου και εγκατάστασεων εξυπηρέτησης κοινού).
– Στερέωση του αναλημματικού τοίχου των Θησαυρών.
– Στερέωση των πρανών της ανασκαφής στο Ιερό της Δήμητρας Χαμύνης και ανάδειξη του μνημείου.
«Οι τρεις αυτές προτάσεις μόνο καλό θα κάνουν στον χώρο και στην προσλαμβάνουσα εικόνα των επισκεπτών για αυτόν» τόνισε, μεταξύ άλλων, η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
Στο βορειοδυτικό τμήμα του Ιερού και δίπλα στην κοίτη του ποταμού Κλαδέου βρίσκεται το Αρχαίο Γυμνάσιο της Ολυμπίας. Εκεί αποφασίστηκε να δημιουργηθεί δρόμος ήπιας κυκλοφορίας για πεζούς και ποδήλατα, ενώ με την αποχωμάτωση του ποταμού υπολογίζεται να αποκαλυφθούν πενήντα με εβδομήντα μέτρα του Γυμνασίου. Σήμερα, ο επισκέπτης δεν έχει τη δυνατότητα να δει ολόκληρο το μνημείο, καθώς η δυτική πλευρά του έχει παρασυρθεί από τον ποταμό.
Το Αρχαίο Γυμνάσιο τοποθετείται στο ίδιο κτιριακό συγκρότημα με την Παλαίστρα που, σύμφωνα με τους ιστορικούς, αποτελούσε χώρο προπόνησης των αθλητών.
Το αρχικό κτίριο του Γυμνασίου διαμορφώθηκε στα ελληνιστικά χρόνια, ενώ το κτίριο που υπάρχει έως και σήμερα, ανεγέρθηκε κατά τον 2ο αιώνα π.Χ.. Ήταν ένα μεγάλο μακρόστενο κτίσμα με ευρύχωρη αυλή στο κέντρο και μία σειρά από δωμάτια στη δυτική πλευρά που πιθανότατα χρησίμευαν ως καταλύματα των αθλητών.
Ο μεγάλος υπαίθριος χώρος της αυλής με μήκος 220 μέτρα και πλάτος 100 μέτρα χρησίμευε για προπόνηση των αθλητών στα αγωνίσματα του ακοντίου και του δίσκου.
Μια παλαιά χθόνια θεότητα είναι η Δήμητρα Χαμύνη (προσωνυμία που σημαίνει «καθιστή στο χώμα»), το ιερό της οποίας εντοπίστηκε το 2007 κατά μήκος του δρόμου, που διασχίζει τον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας.
Τα κατάλοιπα του ιερού της εντοπίστηκαν στη διάρκεια σωστικής ανασκαφής που έγινε για την τοποθέτηση αγωγών ομβρίων υδάτων, 150 μέτρα από το οίκημα της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας.
Πλήθος από πήλινα και χάλκινα αγγεία και ειδώλια, ορισμένα με επιγραφές, έχουν έρθει, στο φως από την ανασκαφή του ιερού. Το σημαντικότερο, όμως, αφού επέτρεψε την ταύτισή του με τη Δήμητρα Χαμύνη, ένα ένα ειδώλιο με επιγραφή που αναφέρει τη Δήμητρα και Κόρη (δηλαδή, την Περσεφόνη) και τον βασιλιά του Κάτω Κόσμου, τον Άδη.
Μέρος της λατρείας της θεάς, άλλωστε, αποτελούσαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες, γι αυτό και η ιέρειά της ήταν η μόνη γυναίκα που παρακολουθούσε τα αγωνίσματα, καθισμένη δίπλα στον πέτρινο βωμό της Δήμητρας Χαμύνης, στην αριστερή πλευρά του σταδίου.
Η είσοδος του αρχαιολογικού χώρου, επίσης, αναμένεται να χωροθετηθεί ανατολικότερα από εκεί όπου βρίσκεται σήμερα.
Στο πλαίσιο των εργασιών αυτών προβλέπεται ακόμα, αφενός να καταργηθεί το λυόμενο κυλικείο, οι χρήσεις του οποίου θα μεταφερθούν στο κτίριο, όπου σήμερα βρίσκεται πωλητήριο του ΟΠΕΠ, και να μεταφερθούν σε άλλο σημείο οι αποθήκες του γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου.
Απώτερος στόχος, όπως είπε η κ. Μενδώνη, είναι να ελαφρύνει ο χώρος από υπάρχοντα κτίσματα.