«Ακλόνητη» παραμένει η ανασφάλιστη εργασία στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ειδικής Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφάλισης (ΕΥΠΕΑ) του ΙΚΑ, και του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ), ενώ σημαντική «συμβολή» στο πρόβλημα φαίνεται να έχουν συγκεκριμένα κυκλώματα διακίνησης και εκμετάλλευσης παράνομων μεταναστών που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με το παραεμπόριο.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΜΠΕ, στην έκθεση πεπραγμένων της ΕΥΠΕΑ για το 2011, από τις 21.063 επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν από την υπηρεσία και που απασχολούσαν συνολικά 69.345 εργαζομένους, οι 1.313 ήσαν «αναπόγραφες», δεν υπήρχαν δηλαδή για το ΙΚΑ ούτε για τις άλλες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας. Στις επιχειρήσεις αυτές εντοπίσθηκαν 20.567 ανασφάλιστοι εργαζόμενοι, 12.342 Έλληνες και 8.225 αλλοδαποί.
Η ΕΥΠΕΑ βεβαίωσε 9.216 παραβάσεις και επέβαλε περισσότερα από 11 εκατ. ευρώ ως πρόστιμα, χωρίς να υπολογίζεται ο καταλογισμός των εισφορών που δεν πληρώθηκαν και ο οποίος έπεται.
Σύμφωνα με την έκθεση πεπραγμένων του ΣΕΠΕ για το 2011, η οποία δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, από τους 31.515 ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν από το ΣΕΠΕ, βρέθηκαν να απασχολούνται συνολικά 268.729 εργαζόμενοι εκ των οποίων οι 2.015 ανασφάλιστοι, (ποσοστό 0,75%).
Τα περιστατικά αδήλωτης εργασίας καταγράφονται κυρίως στους κλάδους της μαζικής εστίασης (32,3%) και του λιανικού εμπορίου (16,4%), όμως, σύμφωνα με το ΣΕΠΕ, η εικόνα δεν είναι αντιπροσωπευτική, εφόσον στους παραπάνω κλάδους «έχουν διενεργηθεί οι περισσότεροι έλεγχοι οπότε, είναι λογικό να εμφανίζουν μεγαλύτερο ποσοστό ανασφαλίστων εργαζομένων».
Πρέπει ακόμη να σημειωθεί ότι οι επιθεωρητές του ΣΕΠΕ δεν πραγματοποιούν ελέγχους αποκλειστικά για την καταπολέμηση της «μαύρης» εργασίας, αφού από τις αρχές του 2010, οι έλεγχοι αυτοί διενεργούνται από μικτά κλιμάκια αποτελούμενα από υπαλλήλους της ΕΥΠΕΑ, του ΣΕΠΕ και του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ).
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΜΠΕ, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί επεξεργάζονται ένα πλήρες επιχειρησιακό σχέδιο για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας που έχει διαπιστωθεί ότι συνδέεται άμεσα με τη φοροδιαφυγή, το παραεμπόριο, τη διακίνηση και εκμετάλλευση αλλοδαπών, που βρίσκονται παράνομα στη χώρα, καθώς και άλλα αδικήματα.
Τους τελευταίους μήνες, οι έλεγχοι των μικτών κλιμακίων πραγματοποιούνται αιφνιδιαστικά παρουσία εισαγγελέα, ενώ, όπου κριθεί αναγκαίο, χρησιμοποιείται και κλειδαράς.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στις περιοχές των Πατησίων, του Περιστερίου και του Γαλατσίου λειτουργούν παράνομα δεκάδες βιοτεχνίες φασόν, που παράγουν και διακινούν μεγάλες ποσότητες έτοιμων ενδυμάτων που διοχετεύονται στην αγορά σαν να ήταν επώνυμα.
Οι επιχειρήσεις αυτές είναι πτωχευμένες και δεν διαθέτουν παραστατικά έγγραφα. Ασφαλίζουν 2 ή 3 εργαζόμενους που εργάζονται ως σχεδιαστές ή υπεύθυνοι της βάρδιας, για τους οποίους σπάνια καταβάλλουν εν συνεχεία τις εισφορές, ενώ χρησιμοποιούν δεκάδες ανασφάλιστους μετανάστες που βρίσκονται παράνομα στη χώρα. Οι περισσότερες, λειτουργούν σε υπόγειους χώρους χωρίς παράθυρα και με κλειδωμένες πόρτες.
Μεγάλες διαστάσεις έχει πάρει και το φαινόμενο, παράνομων μεταναστών, συνήθως γυναικών, που εργάζονται σαν «αποκλειστικές» νοσοκόμες στα δημόσια νοσοκομεία. Οι «αποκλειστικές» αυτές νοσοκόμες δεν είναι καταχωρισμένες στις λίστες των νοσοκομείων. Εργάζονται ανασφάλιστες με χαμηλότερες αμοιβές, και πολλές φορές εξυπηρετούν περισσότερους από έναν ασθενείς του ίδιου θαλάμου. Δεν διαθέτουν την κατάλληλη εκπαίδευση και δεν έχουν υποβληθεί σε ιατρικές εξετάσεις, κάτι που συνεπάγεται σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των ασθενών.
Μόνο το τελευταίο διήμερο, οι επιθεωρητές της ΕΥΠΕΑ, έπειτα από συντονισμένη επιχείρηση που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών, σε 116 επιχειρήσεις φασόν, σε δημόσια νοσοκομεία της Αθήνας και του Πειραιά, και σε ταξί, εντόπισαν 256 ανασφάλιστους εργαζόμενους εκ των οποίων οι 194 ήταν μετανάστες χωρίς νόμιμα έγγραφα.
Συγκεκριμένα, σε 10 επιχειρήσεις φασόν που ελέγχθηκαν, βρέθηκαν να απασχολούνται 130 ανασφάλιστοι αλλοδαποί, οι οποίοι και συνελήφθησαν γιατί δεν διέθεταν νομιμοποιητικά έγγραφα.
Ακόμη, σε 6 δημόσια νοσοκομεία της Αθήνας και του Πειραιά, διαπιστώθηκε απασχόληση 64 αλλοδαπών γυναικών, οι οποίες απασχολούνταν ως αποκλειστικές νοσοκόμες, χωρίς να διαθέτουν νομιμοποιητικά έγγραφα ούτε σχετική άδεια.
Παράλληλα, ελέγχθηκαν με τη συνεργασία της Τροχαίας Αθηνών, 100 ταξί στο κέντρο της Αθήνας, όπου διαπιστώθηκαν 62 παραβάσεις με ανασφάλιστους οδηγούς. Επίσης, κατασχέθηκε ταξί «μαϊμού» με πλαστές πινακίδες και συνελήφθη ο οδηγός του.
Η επιχείρηση έγινε από μεικτά κλιμάκια του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, του ΣΔΟΕ, και του ΣΕΠΕ, παρουσία εισαγγελέα, και επιβλήθηκαν, αρχικά, πρόστιμα άνω των 95.000 ευρώ.
Σε ανάλογη επιχείρηση της ΕΥΠΕΑ, τον περασμένο Μάρτιο είχαν εντοπισθεί σε 2 μόνο επιχειρήσεις φασόν, στα Κάτω Πατήσια και τη Νέα Ιωνία 82 συνολικά ανασφάλιστοι μετανάστες χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα.
