«Μαμά να ξέρεις ότι σ’ αγαπώ». Το συγκινητικό αυτό μήνυμα βρέθηκε γραμμένο επάνω σε ένα από τα σωσίβια που χρησιμοποιούν πρόσφυγες και μετανάστες για να περάσουν διαμέσου της Μεσογείου στην Ευρώπη. Κάθε σωσίβιο φέρει το βάρος της διάσωσης των ανθρώπων που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον εφιάλτη του πολέμου και αναζητούν μια καλύτερη ζωή. Κουβαλάει ωστόσο και μια σύντομη ανθρώπινη ιστορία. Ευχές και προσευχές των προσφύγων για ένα ασφαλές ταξίδι ή τα τηλέφωνα συγγενών και φίλων μαζί με ένα μήνυμα για να ενημερωθούν σε περίπτωση που ο άνθρωπος που φοράει το σωσίβιο δεν καταφέρει να φτάσει ζωντανός.
«Το όνομά μου είναι Αμπτιραχμάν Αλί Γιουσούφ. Αν με βρείτε καλέστε αυτό το νούμερο. Αυτή είναι η μάνα μου» σημειώνεται χαρακτηριστικά σε ένα από τα σωσίβια αυτά.
«Τα περισσότερα σωσίβια που έχουν βρει οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έχουν επάνω γραμμένο ένα τηλέφωνο μελών της οικογένειας των προσφύγων μαζί με ένα μήνυμα. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι τα σωσίβια είναι πολλές φορές ένας τρόπος γι’ αυτούς τους ανθρώπους να διασωθούν παρά το γεγονός ότι δεν είναι της καλύτερης ποιότητας» εξηγεί στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ο διευθυντής προγραμμάτων του ελληνικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Απόστολος Βεΐζης.
Ορισμένες φορές, όσοι δεν φορούν σωσίβια, γράφουν τηλέφωνα και μηνύματα στη μπλούζα τους. «Κάποιες φορές βρίσκουμε τις μπλούζες χωρίς να βρούμε τον άνθρωπο. Και εκεί έχουμε το δίλημμα, να πάρουμε τηλέφωνο να ενημερώσουμε τους δικούς του ή μπορεί να βρεθεί ζωντανός;» υπογραμμίζει ο κ. Βεΐζης.
Όπως προσθέτει ο ίδιος, τα μηνύματα αυτά αποτελούν μια επιβεβαίωση του γεγονότος ότι οι πρόσφυγες γνωρίζουν τους κινδύνους του ταξιδιού που επιχειρούν: «Όπως μου έλεγε μια μητέρα από τη Συρία, όταν είμαστε στη Συρία είναι σίγουρο ότι θα πεθάνουμε είτε από μια βόμβα, είτε από τις δυνάμεις του Άσαντ, είτε από το Ισλαμικό Κράτος. Το να μπω με τα παιδιά μου σε μια βάρκα για να φύγω προς την Ευρώπη είναι για μένα μια επιλογή που έχει το ρίσκο να πεθάνουμε. Έχουμε όμως μια πιθανότητα να επιβιώσουμε από αυτό το ταξίδι και να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο».
Από τις αρχές Μαΐου οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν διασώσει περισσότερα από 15.000 άτομα στη Μεσόγειο και από τον Ιούνιο πάνω από 60 άτομα στο Αιγαίο. Ωστόσο, από τις αρχές του έτους ο αριθμός των νεκρών και των αγνοούμενων στη Μεσόγειο ξεπερνάει τις 3.000.
«Είμαστε παρόντες σε 60 χώρες. Ωστόσο, για πρώτη φορά τις εικόνες που βλέπουμε δεν χρειάζεται να τις περιγράψουμε, γιατί ως κοινωνία τις έχουμε δει αυτές τις εικόνες. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν ένα πρόσωπο, για παράδειγμα το πρόσωπο του μικρού Αϊλάν. Όμως, χτες στο Φαρμακονήσι χάθηκαν 34 άνθρωποι, ανάμεσά τους και 15 παιδιά. Γι’ αυτούς τους ανθρώπους θα μιλήσει κανείς;».
Επιστολή και ένα… σωσίβιο στη Βασιλική Θάνου
Με αφορμή τη σημερινή Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προσφυγική κρίση, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παραδίδουν σε όλους τους πρωθυπουργούς των κρατών-μελών επιστολή της διεθνούς προέδρου της οργάνωσης, Τζοάν Λιου, μαζί με ένα σωσίβιο διάσωσης.
«Όταν οι υπουργοί σας συγκεντρωθούν σήμερα για μια ακόμα Σύνοδο Κορυφής για τη λεγόμενη “μεταναστευτική κρίση”, ας λάβετε υπόψη σας ότι οι αποφάσεις που υιοθετήθηκαν στις προηγούμενες συνόδους έχουν αποτύχει σε μεγάλο βαθμό να βελτιώσουν την κατάσταση», αναφέρεται μεταξύ άλλων στην επιστολή. «Έχει έρθει η ώρα να τεθεί ένα τέλος σε αυτές τις πολιτικές της αποτροπής. Οι πολιτικές αυτές έχουν μετατρέψει μια προβλέψιμη και διαχειρίσιμη εισροή ανθρώπων σε μία ανθρωπιστική κρίση στις Ευρωπαϊκές ακτές, τα σύνορα, τους σταθμούς τρένων και τους αυτοκινητοδρόμους. Οι πολιτικές αυτές έχουν θέσει σε κίνδυνο το δικαίωμα αναζήτησης ασύλου. Η τρέχουσα προσέγγιση της «μη υποδοχής» και των κλειστών συνόρων έχει προκαλέσει θανάτους, τραυματισμούς και χάος» σημειώνεται.
Και η επιστολή καταλήγει χαρακτηριστικά: «Είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν οδοί νόμιμης διέλευσης και να παρέχονται αξιοπρεπείς συνθήκες υποδοχής σε όλους. Ας καταστήσουμε αυτό το σωσίβιο περιττό. Με ανθρώπινες, αξιοπρεπείς και ασφαλείς εναλλακτικές».
Στην Ελλάδα αντιπροσωπεία των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα» αποτελούμενη από τη γενική διευθύντρια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα Μαριέττα Προβοπούλου, τον διευθυντή προγραμμάτων Απόστολο Βεΐζη και τον επικεφαλή της αποστολής στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια Στάθη Κυρούση, θα παραδώσει την επιστολή και ένα σωσίβιο που εντόπισε ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Κω στην πρωθυπουργό Βασιλική Θάνου, σήμερα, στις 2 μ.μ., στο Μέγαρο Μαξίμου.
«Το μήνυμα του σωσιβίου είναι ένα μήνυμα προς τους ηγέτες να δοθούν νόμιμες και ασφαλείς οδοί προς την Ευρώπη» καταλήγει ο κ. Βεΐζης.