Το 1914, η ελληνική παρουσία στη Βόρεια Ήπειρο έφτανε σε ένα κρίσιμο σημείο. Η περιοχή, που είχε απελευθερωθεί από τον ελληνικό στρατό κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους, βρέθηκε στο επίκεντρο διπλωματικών διαπραγματεύσεων, καθώς οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφάσισαν να την εντάξουν στο νεοσύστατο αλβανικό κράτος. Η απόφαση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στον ελληνικό πληθυσμό της περιοχής, ο οποίος έβλεπε την ελληνική αποχώρηση ως εγκατάλειψη.

Στις 17 Φεβρουαρίου 1914, η Βόρεια Ήπειρος κήρυξε την αυτονομία της, συγκροτώντας Προσωρινή Κυβέρνηση με επικεφαλής τον Γεώργιο Χρηστάκη-Ζωγράφο, πολιτικό με καταγωγή από το Αργυρόκαστρο. Η απόφαση αυτή είχε ληφθεί λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 13 Φεβρουαρίου, από την Πανηπειρωτική Συνέλευση, η οποία κατέληξε ότι εάν δεν επιτυγχανόταν η ένωση με την Ελλάδα, η αυτονομία θα ήταν ο μόνος δρόμος για τη διαφύλαξη του ελληνικού χαρακτήρα της περιοχής.

Στην κίνηση αυτή πρωτοστάτησαν, εκτός από τον Ζωγράφο, και σημαίνοντες εκκλησιαστικοί ηγέτες, όπως ο Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως Βασίλειος και ο Σπυρίδων Βλάχος, μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών. Η νέα κυβέρνηση απέστειλε διακήρυξη προς τον ελληνικό πληθυσμό της Βορείου Ηπείρου, καλώντας τους κατοίκους σε αγώνα:

«Ηπειρώτες, μας αποσπούν απ’ την αγκαλιά της μητέρας μας Ελλάδας… Μας αρνούνται την αυτοδιοίκηση… Η Βόρειος Ήπειρος κηρύσσει την ανεξαρτησία της»

Η αντίδραση των Αλβανών και των Μεγάλων Δυνάμεων ήταν άμεση. Οι Βορειοηπειρώτες αναγκάστηκαν να πάρουν τα όπλα και να υπερασπιστούν την αυτονομία τους ενάντια σε αλβανικές επιθέσεις. Οι μάχες που ακολούθησαν, κυρίως στο Αργυρόκαστρο, τη Χειμάρρα και το Δέλβινο, έδειξαν την αποφασιστικότητα των Ελλήνων της περιοχής.

Τον Μάιο του 1914, η Προσωρινή Κυβέρνηση πέτυχε μια διπλωματική νίκη με την υπογραφή του Πρωτοκόλλου της Κέρκυρας, το οποίο αναγνώριζε την αυτονομία της Βορείου Ηπείρου υπό αλβανική κυριαρχία, με εγγυήσεις για τα δικαιώματα των κατοίκων της. Όμως, η συμφωνία αυτή έμελλε να μείνει στα χαρτιά. Λίγους μήνες αργότερα, ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος διέλυσε τις όποιες ισορροπίες, και η περιοχή παραδόθηκε στο χάος.

Η Ελλάδα, υπό την πίεση των διεθνών συνθηκών και του Εθνικού Διχασμού, δεν μπόρεσε να στηρίξει τον αγώνα των Βορειοηπειρωτών. Το 1921, η περιοχή εντάχθηκε οριστικά στην Αλβανία, κλείνοντας ένα κεφάλαιο αγώνων που παραμένει αδικαίωτο μέχρι σήμερα.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1801: Μία ιστορική εκλογική ισοπαλία μεταξύ του Τόμας Τζέφερσον και του Άαρον Μπερ επιλύεται, όταν η Βουλή των Αντιπροσώπων εκλέγει τον Τζέφερσον ως 3ο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών και τον Μπερ ως αντιπρόεδρο. Η κρίση αυτή ανέδειξε τις αδυναμίες του τότε εκλογικού συστήματος και οδήγησε στην 12η Τροπολογία του Συντάγματος, που καθόρισε νέους κανόνες για την εκλογή προέδρου και αντιπροέδρου, αποτρέποντας μελλοντικές ισοπαλίες.

1864: Κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Εμφυλίου, το υποβρύχιο των Νοτίων, «Χάνλεϊ», επιτίθεται κατά του πολεμικού «Χαουζοτόνικ» των Βορείων. Και τα δύο καταλήγουν στον βυθό. Πρόκειται για την πρώτη ναυμαχία ανάμεσα σε υποβρύχιο και πλοίο επιφανείας.

1867: Περνά το πρώτο πλοίο από τη Διώρυγα του Σουέζ.

1869: Εκτελείται το πρώτο δοκιμαστικό δρομολόγιο του ατμοκίνητου αστικού σιδηροδρόμου Αθήνας – Πειραιά.

1914: Ο Ελληνικός Στρατός εγκαταλείπει τη Βόρεια Ήπειρο, έπειτα από απαίτηση των Μεγάλων Δυνάμεων. Σχηματίζεται η προσωρινή κυβέρνηση της περιοχής υπό τον Γεώργιο Χρηστάκη-Ζωγράφο, η οποία διακηρύσσει την αυτονομία της.

1914: Οι βρετανίδες σουφραζέτες επιτίθενται και καταστρέφουν τα τζάμια της οικίας του υπουργού Εσωτερικών και πυρπολούν τις εγκαταστάσεις ενός ομίλου αντισφαίρισης, διεκδικώντας δυναμικά και βίαια δικαίωμα ψήφου.

1922: Πραγματοποιείται σύναξη ντανταϊστών στο καφενείο «Closerie des Lilas» στο Παρίσι, με αντικείμενο τη διαμάχη μεταξύ του Αντρέ Μπρετόν και του Τρσταν Τζαρά για την αρχηγία του κινήματος. Παρίστανται περίπου 100 άτομα, ανάμεσά τους οι Πάμπλο Πικάσο, Ανρί Ματίς, Κονσταντίν Μπρανκούζι και Ζακ Κοκτό. Οι δύο αντίπαλοι ανταλλάσσουν επιχειρήματα, αλλά και ύβρεις, ώσπου ο επιδιαιτητής, Ερίκ Σατί, ανακηρύξει νικητή τον Τζαρά. Ο Μπρετόν θα αποχωρήσει και θα δημιουργήσει τον σουρεαλισμό.

1965: Εκτοξεύεται το σκάφος «Ranger 8» με αποστολή να φωτογραφήσει την περιοχή της Σελήνης Mare Tranquillitatis στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τις επανδρωμένες αποστολές «Apollo». Η «Mare Tranquillitatis» ή «Θάλασσα της Ηρεμίας» θα γίνει η τοποθεσία που θα επιλεχθεί για την προσσελήνωση του «Apollo 11».

1982: Στην Ελλάδα, ο πολιτικός γάμος καθιερώνεται ως ισόκυρος με τον θρησκευτικό.

2008: Το Κόσοβο ανεξαρτητοποιείται. Η Βουλή της χώρας ανακοινώνει, μονομερώς, την απόσχιση από τη Σερβία, η οποία όμως δεν την αποδέχεται και προσφεύγει στον ΟΗΕ.

2020: Επαναλειτουργεί ο ιδιωτικός τηλεοπτικός σταθμός Mega Channel.

2021: Ανακοινώνεται από αστρονόμους η ανακάλυψη του εξωπλανήτη HD 110082 b, κάτω από τον Ποσειδώνα, ο οποίος είναι τρεις φορές μεγαλύτερος από τη Γη και είναι σε τροχιά γύρω από ένα σχετικά νεαρό αστέρι.

2022: Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών συγκαλείται για να συζητήσει τη στρατιωτική ενίσχυση της Ρωσίας στα ουκρανικά σύνορα.

Γεννήσεις

1800 – Λουντοβίκο Λιπαρίνι, φιλέλληνας ιταλός ζωγράφος, γνωστός για έργα του εμπνευσμένα από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, όπως «Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός υψώνει τη σημαία της Ανεξαρτησίας» και «Ο Όρκος του Λόρδου Βύρωνα» (Θαν. 19/3/1856)

1880 – Τέλος (Αριστοτέλης) Αγαπηνός, μακεδονομάχος, γνωστός με το επαναστατικό ψευδώνυμο Καπετάν Άγρας, που έδωσε τη ζωή του στον αγώνα για την απελευθέρωση της Μακεδονίας (Θαν. 7/6/1907)

1963 – Μάικλ Τζόρνταν, αμερικανός πρώην καλαθοσφαιριστής του ΝΒΑ, θρύλος του αθλήματος, με έξι πρωταθλήματα με τους Chicago Bulls και θεωρούμενος από πολλούς ως ο κορυφαίος παίκτης όλων των εποχών

1981 – Πάρις Χίλτον, αμερικανίδα μοντέλο, επιχειρηματίας και τηλεοπτική προσωπικότητα, γνωστή για τη ζωή της στα φώτα της δημοσιότητας και τη συμβολή της στη διαμόρφωση της ποπ κουλτούρας των 2000s

Θάνατοι

1673 – Μολιέρος (Ζαν Μπατίστ Ποκλέν), γάλλος συγγραφέας και θεατρικός δημιουργός, από τις σημαντικότερες μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας, γνωστός για έργα όπως «Δον Ζουάν», «Ο κατά φαντασίαν ασθενής», «Ταρτούφος» και «Αρχοντοχωριάτης» (Γεν. 15/1/1622)

1982 – Θελόνιους Μονκ, αμερικανός πιανίστας και συνθέτης της τζαζ, ένας από τους πρωτοπόρους του είδους, με ιδιαίτερο στυλ και επιρροή στη σύγχρονη μουσική (Γεν. 10/10/1917)

1989 – Γκι Λαρός, γάλλος μόδιστρος και ιδρυτής της ομώνυμης φίρμας ενδυμάτων και καλλυντικών, που καθόρισε τη μόδα του 20ού αιώνα (Γεν. 16/7/1921)

2017 – Ευάγγελος Μπασιάκος, έλληνας πολιτικός, που διετέλεσε υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και είχε ενεργό ρόλο στη Νέα Δημοκρατία και την ελληνική πολιτική σκηνή

Γιορτάζουν

Μαρκιανός, Μαρκιανή, Πουλχερία

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Παγκόσμια Ημέρα Ανθεκτικότητας στον Τουρισμό