Στις αρχές του 1943, η γερμανοϊταλική κατοχή στην Ελλάδα βρισκόταν στο απόγειό της, με τις δυνάμεις του Άξονα να εφαρμόζουν σκληρά αντίποινα κατά των αμάχων, κάθε φορά που υποψιάζονταν δράση αντιστασιακών. Ένα από τα πιο φρικτά, αλλά λιγότερο γνωστά εγκλήματα των Ιταλών στην Ελλάδα διαπράχθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 1943 στο χωριό Δομένικο της Λάρισας, όπου οι κατοχικές δυνάμεις εκτέλεσαν περίπου 150 άοπλους πολίτες.
Τα γεγονότα που οδήγησαν στη σφαγή
Την προηγούμενη ημέρα, στις 15 Φεβρουαρίου, μία ομάδα ανταρτών επιτέθηκε σε ιταλική στρατιωτική φάλαγγα κοντά στον Τύρναβο, σκοτώνοντας έναν Ιταλό αξιωματικό και τραυματίζοντας αρκετούς στρατιώτες. Οι Ιταλοί, ακολουθώντας τη βάρβαρη τακτική των μαζικών αντιποίνων που είχαν ήδη εφαρμόσει οι Γερμανοί στην Ευρώπη, αποφάσισαν να εκδικηθούν αδιακρίτως.
Την επόμενη μέρα, ισχυρές ιταλικές δυνάμεις εισέβαλαν στο Δομένικο και στα γύρω χωριά Μεσοχώρι, Αμουριώτικα και Δεμερλιώτικα. Συγκέντρωσαν τον ανδρικό πληθυσμό άνω των 14 ετών και τους μετέφεραν βίαια σε ένα σημείο έξω από το χωριό, στη θέση Κάστρο. Εκεί, τους εκτέλεσαν ομαδικά με πολυβόλα. Ανάμεσά τους ήταν και πολλοί ανήλικοι και ηλικιωμένοι, που δεν είχαν καμία σχέση με την Αντίσταση.
Η σκληρότητα, η συγκάλυψη και η ιστορική δικαίωση
Οι εκτελέσεις έγιναν με πρωτοφανή αγριότητα. Πολλοί κάτοικοι, αφού δολοφονήθηκαν, πετάχτηκαν σε έναν μεγάλο λάκκο, χωρίς καμία αξιοπρέπεια. Όσοι προσπάθησαν να ξεφύγουν, καταδιώχθηκαν και δολοφονήθηκαν επιτόπου. Σπίτια λεηλατήθηκαν και κάηκαν, ενώ οι γυναίκες και τα παιδιά που έμειναν πίσω βυθίστηκαν στο πένθος.
Παρά τη φρίκη του εγκλήματος, η σφαγή του Δομένικου δεν είχε την ίδια ιστορική αναγνώριση με άλλα κατοχικά εγκλήματα, όπως οι σφαγές στα Καλάβρυτα ή στο Δίστομο. Οι Ιταλοί προσπάθησαν να αποσιωπήσουν το γεγονός, και μετά την αποχώρησή τους από την Ελλάδα, η υπόθεση χάθηκε μέσα στις τεράστιες πληγές του πολέμου.
Χρειάστηκε να περάσουν δεκαετίες για να αναγνωριστεί επίσημα το έγκλημα. Το 2013, στο πλαίσιο των ερευνών για τα εγκλήματα πολέμου, η Ιταλική Δημοκρατία αναγνώρισε επίσημα τη σφαγή και την ενέταξε στη μαύρη λίστα των ναζιστικών και φασιστικών θηριωδιών που διαπράχθηκαν στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1821: Αποφασίζεται στο Κισνόβιο της Βεσσαραβίας (σημερινό Κισινάου της Μολδαβίας) η κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη.
1883: Εκδίδεται στο Ναύπλιο το πρώτο φύλλο της «Εφημερίδας της Κυβερνήσεως».
1879: Απεργία στα Ναυπηγεία της Σύρου. Τα αιτήματα των απεργών είναι η αύξηση 25 έως 50% των μισθών και η μείωση του ωραρίου εργασίας από 14 σε 10 ώρες. Θα τελειώσει μετά από μια βδομάδα με πρόσκαιρη νίκη των εργατών. Ένα μήνα μετά θα προσληφθούν ανειδίκευτοι από τα νησιά και θα απολυθούν δεκάδες εργάτες, ιδιαίτερα εκείνοι που συμμετείχαν στην απεργία.
1923: Παύει να ισχύει για την Ελλάδα το Ιουλιανό Ημερολόγιο και τίθεται σε ισχύ το Γρηγοριανό. Η 16/02/1923 με το Παλαιό ημερολόγιο γίνεται 01/03/1923 με το Νέο. Έτσι, δεν υπάρχει Έλληνας που να έχει γεννηθεί από 16/02 μέχρι και 28/02/1923.
1943: Οι ιταλικές κατοχικές δυνάμεις εκτελούν 150 κατοίκους του χωριού Δομένικο Λάρισας, σε αντίποινα για τον θάνατο εννέα ιταλών στρατιωτών από δυνάμεις του ΕΛΑΣ.
1951: Η ελληνική κυβέρνηση θέτει επίσημα το αίτημα της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα.
1959: Στην Κούβα, ο Φιντέλ Κάστρο ανακηρύσσεται πρόεδρος της χώρας, μετά την πτώση του δικτάτορα Μπατίστα.
1964: Ο Γεώργιος Παπανδρέου και η Ένωση Κέντρου κερδίζουν τις εκλογές με ποσοστό 52,8% (171 έδρες). Η ΕΡΕ λαμβάνει 35,2% (107 έδρες) και η ΕΔΑ 11,8% (22 έδρες).
1985: Στην Ελλάδα, ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου εγκαινιάζει το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, παρουσία 12.000 φιλάθλων, κατά την τελετή έναρξης του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Κλειστού Στίβου.
1994: Η Ελλάδα κηρύσσει μονομερές εμπάργκο στην ΠΓΔΜ, εξαιτίας του προβλήματος που ανέκυψε με την ονομασία της γειτονικής χώρας.
1999: Οι τουρκικές Αρχές ανακοινώνουν τη σύλληψη του ηγέτη του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, στην ελληνική πρεσβεία στην Κένυα. Ακολουθεί κύμα διαμαρτυριών και καταλήψεις ελληνικών πρεσβειών σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Ο Οτσαλάν οδηγείται στις φυλακές του Ιμραλί, στο Μαρμαρά και τίθεται υπό κράτηση.
2016: To ΚΕΕΛΠΝΟ ανακοινώνει ότι οι οι νεκροί από τη γρίπη στην Ελλάδα ανήλθαν στους 100.
Γεννήσεις
1497 – Φίλιππος Μελάγχθων, γερμανός θεολόγος, σημαντικός συνεργάτης του Μαρτίνου Λούθηρου και βασικός συντάκτης της Προτεσταντικής Μεταρρύθμισης
1852 – Θεόδωρος Ράλλης, έλληνας ζωγράφος, ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους του οριενταλισμού, με έργα που απεικονίζουν ανατολίτικες σκηνές και ελληνικά τοπία (Θαν. 2/10/1909)
1907 – Άγγελος Τερζάκης, έλληνας πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας και δοκιμιογράφος, γνωστός για έργα όπως «Πριγκίπισσα Ιζαμπώ», «Μενεξεδένια Πολιτεία» και «Το μυθιστόρημα των Τεσσάρων» (Θαν. 3/8/1979)
1941 – Κιμ Γιονγκ Ιλ, βορειοκορεάτης ηγέτης, που κυβέρνησε τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας από το 1994 έως το 2011, συνεχίζοντας την απολυταρχική διακυβέρνηση της δυναστείας Κιμ
1948 – Μάκης Χριστοδουλόπουλος, έλληνας τραγουδιστής, γνωστός για τη χαρακτηριστική λαϊκή φωνή του και τις μεγάλες επιτυχίες στο δημοτικό και λαϊκό τραγούδι
1979 – Βαλεντίνο Ρόσι, ιταλός αναβάτης αγώνων μοτοσυκλέτας, ένας από τους σπουδαιότερους στην ιστορία του MotoGP, με επτά τίτλους στο κορυφαίο πρωτάθλημα ταχύτητας
Θάνατοι
1886 – Ιωάννης Παπάφης, εθνικός ευεργέτης εκ Θεσσαλονίκης, γνωστός για τη μεγάλη προσφορά του στη φιλανθρωπία και στην εκπαίδευση (Γεν. 1792)
1912 – Αλέξιος Στριφτόμπολας, έλληνας πολιτικός από την Πάτρα, ιδιαίτερη φυσιογνωμία του ελληνικού κοινοβουλίου, καθώς ήταν ο μόνος βουλευτής που φορούσε φουστανέλα σε όλη του τη ζωή, αρνούμενος τα «φράγκικα» ρούχα (Γεν. 1834)
2017 – Δημήτρης Μυταράς, έλληνας ζωγράφος, από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα στην Ελλάδα, με έργα που συνδύαζαν τον εξπρεσιονισμό και τη ρεαλιστική αποτύπωση
2019 – Μπρούνο Γκαντς, ελβετός ηθοποιός, γνωστός για τις ερμηνείες του σε ταινίες όπως «Η Πτώση», όπου ενσάρκωσε τον Χίτλερ, και «Τα φτερά του έρωτα» (Γεν. 22/3/1941)
2022 – Βασίλης Μποτίνος, έλληνας ποδοσφαιριστής, που αγωνίστηκε κυρίως στον Ολυμπιακό, αποτελώντας μία από τις μεγάλες μορφές του ελληνικού ποδοσφαίρου στη δεκαετία του ’60
