H υψηλή θερμοκρασία το καλοκαίρι προκαλεί θερμική καταπόνηση που έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τη θνησιμότητα ιδιαίτερα στα ευάλωτα άτομα. Για την «αστική θερμική νησίδα», δηλαδή τη διαφορά θερμοκρασίας από περιοχή σε περιοχή στα μεγάλα αστικά κέντρα που επιτείνει το αίσθημα της δυσφορίας μίλησε στην «ΕΡΤ» η Δάφνη Παρλιάρη, ερευνήτρια στο εργαστήριο Φυσικής της Ατμόσφαιρας στο ΑΠΘ, λέγοντας ότι οφείλεται στον τρόπο συμπεριφοράς των δομικών υλικών.
«Τα μεγάλα αστικά κέντρα επηρεάζονται από το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας, το οποίο περιγράφει τη θερμοκρασιακή διαφορά ανάμεσα στο κέντρο μιας πόλης και τις γειτονικές μη αστικές ή αγροτικές περιοχές. Είναι φαινόμενο που το καταλαβαίνουμε διαισθητικά, πολύ εύκολα», ανέφερε η κα Παρλιάρη δίνοντας ως παράδειγμα τη θερμική ανακούφιση που νιώθει κάποιος όταν βρίσκεται στη σκιά ενός δέντρου σε σχέση με το αν είναι εκτεθειμένος σε συνθήκες καύσωνα μέσα σε μια πόλη.
«Η αστική θερμική νησίδα, η οποία είναι ξεκάθαρα ανθρωπογενές φαινόμενο, έχει σαν κύριο αίτιο την αντικατάσταση των φυσικών επιφανειών όπως είναι το πράσινο (γκαζόν, φυτά, δέντρα) με δομικά υλικά όπως είναι το τσιμέντο, το μπετόν ή η άσφαλτος, τα οποία έχουν τελείως διαφορετικές θερμικές ιδιότητες από τις φυσικές επιφάνειες», σημείωσε η ερευνήτρια στο ΑΠΘ.
Περιγράφοντας το αστικό τοπίο στη χώρα μας δήλωσε ότι «οι ελληνικές πόλεις είναι πόλεις που δεν έχουν μεγάλες εκτάσεις πρασίνου. Επομένως, όλα αυτά τα οικοδομικά υλικά το βράδυ δίνουν πίσω τη θερμότητα που κέρδισαν τη μέρα».
H μεταδιδακτορική ερευνήτρια εστίασε παράλληλα στο πώς λειτουργεί ο ανθρώπινος οργανισμός τη νύχτα στις υψηλές θερμοκρασίες, εξηγώντας ότι γίνεται πιο επιρρεπής σε άλλους κινδύνους, όπως είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση και υποκείμενα νοσήματα.
H θερμοκρασία ανεβαίνει μισό βαθμό Κελσίου ανά δεκαετία
H θερμοκρασία των πόλεων του πλανήτη αυξάνεται με μέσο ρυθμό μισού (0,5) βαθμού Κελσίου ανά δεκαετία, συγκεκριμένα κατά 0,56 βαθμούς τη μέρα και 0,43 βαθμούς τη νύχτα. Η αύξηση αυτή είναι κατά 29% ταχύτερη σε σχέση με τη μέση άνοδο της θερμοκρασίας ανά δεκαετία στις περιοχές της υπαίθρου (0,4 βαθμοί τη μέρα και 0,37 τη νύχτα), δείχνει μια νέα διεθνής επιστημονική έρευνα.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν την ανάγκη για περισσότερο αστικό πράσινο, με φύτεμα πιο πολλών δέντρων, επέκταση των κήπων και άλλες παρεμβάσεις, έτσι ώστε να μπει ένα «φρένο» στην επιταχυνόμενη υπερθέρμανση των αστικών κέντρων στη Γη. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τους Γουενφένγκ Τσαν του Πανεπιστημίου της Ναντζίνγκ στην Κίνα και Σουχούι Λι του Πανεπιστημίου Γέιλ στις ΗΠΑ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα περιβάλλοντος «Communications Earth & Environment», ανέλυσαν δορυφορικά δεδομένα θερμοκρασιών για περισσότερα από 2.000 κέντρα πόλεων κατά την περίοδο 2002-2021 και τα συνέκριναν με θερμοκρασίες επαρχιακών-αγροτικών περιοχών.
Η μελέτη έδειξε ότι οι μεγαλουπόλεις ανεβάζουν θερμοκρασία πιο γρήγορα (0,69 βαθμοί ανά δεκαετία κατά μέσο όρο) από τις μικρότερες πόλεις (0,41 βαθμοί). Η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή εκτιμάται ότι είναι ο παράγων που συμβάλλει περισσότερο σε αυτή την υπερθέρμανση των αστικών συγκροτημάτων (στο 90% των περιπτώσεων), καθώς επίσης η ολοένα μεγαλύτερη επέκταση των τελευταίων, ιδίως στις πολυπληθέστερες χώρες του κόσμου.
