Εύκολη πρόσβαση στο σπίτι συν μεγαλύτερη ασφάλεια και έλεγχος στην κύρια είσοδο του σπιτιού: αυτά είναι τα πλεονεκτήματα που μπορεί να προσφέρει μια «έξυπνη» κλειδαριά. Είτε μόνη της είτε ως μέρος ενός πλήρους συστήματος ασφαλείας, η τεχνολογία smart lock είναι ένα από τα μεγάλα δώρα που μπορούμε να κάνουμε στον χώρο μας και στον εαυτό μας.

Τι είναι, όμως, και πώς λειτουργεί μια «έξυπνη» κλειδαριά; Κατ’ αρχάς, υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί τύποι. Όλοι εξασφαλίζουν την είσοδο στο σπίτι χωρίς κλειδί, συνήθως μέσω πληκτρολογίου, δακτυλικών αποτυπωμάτων ή τηλεχειριστηρίου. Η ίδια η κλειδαριά συνδέεται με το δίκτυο wi-fi του σπιτιού, ώστε να είναι προσβάσιμη μέσω μιας εφαρμογής smartphone ή ενός πίνακα ελέγχου εντός του σπιτιού και συνδέεται τόσο με κινητά τηλέφωνα όσο και με ειδικά μπρελόκ μέσω bluetooth. Όταν η εφαρμογή στέλνει μια εντολή για κλείδωμα ή ξεκλείδωμα της πόρτας, η «έξυπνη» κλειδαριά ανταποκρίνεται με αυτόν τον τρόπο και επιβεβαιώνει την πράξη. Το ίδιο συμβαίνει όταν ένας χρήστης πληκτρολογεί έναν κωδικό στον πίνακα ελέγχου ή κρατά το ψηφιακό κλειδί μπροστά από την κλειδαριά, ανάλογα με το στυλ της ίδιας της κλειδαριάς.

Οι «έξυπνες» κλειδαριές μπορούν να εγκατασταθούν ως αυτόνομες συσκευές όπως κάθε άλλος τύπος κλειδαριάς πόρτας. Αρκεί μια ρύθμιση για τη σύνδεσή της στο δίκτυο wi-fi του σπιτιού και είναι έτοιμες για χρήση. Ωστόσο, για όσους αισθάνονται πιο άνετα με μια κλασική κλειδαριά, υπάρχει η δυνατότητα χρήσης και των δύο, παράλληλα. Αρκετές εταιρείες κατασκευάζουν «έξυπνες» κλειδαριές που εγκαθίστανται πάνω από τις κλασικές. Το ποια θα χρησιμοποιήσει κάποιος σε μια συγκεκριμένη στιγμή, είναι δική του επιλογή, καθώς η μία δεν εμποδίζει τη λειτουργία της άλλης. Το μόνο που χρειάζεται εδώ είναι να ταιριάζουν οι δύο κλειδαριές σε μέγεθος.

Ένα από τα πιο χρήσιμα χαρακτηριστικά μιας «έξυπνης» κλειδαριάς είναι η δυνατότητα ελέγχου (και όχι μόνο εισόδου – εξόδου) με τη χρήση μιας απλής εφαρμογής για smartphone. Έτσι, κάποιος μπορεί να ελέγχει εξ αποστάσεως ότι μια πόρτα είναι κλειδωμένη, ενώ επιτρέπει το ξεκλείδωμα μιας πόρτας (για να μπει στο σπίτι κάποιος τρίτος, λ.χ. το παιδί που επιστρέφει από το σχολείο) χωρίς τη φυσική παρουσία του ίδιου.

Διάφοροι τύποι «έξυπνης» κλειδαριάς ξεκλειδώνονται με έναν κωδικό που περνάτε σε ένα πληκτρολόγιο. Αυτός ο τύπος επιτρέπει στους ενοίκους να αλλάζουν τον κωδικό όσο συχνά θέλουν. Επίσης, επιτρέπει τη χρήση προσωρινών κωδικών μίας χρήσης ή κωδικών με συγκεκριμένη χρονική διάρκεια (λ.χ. για το διάστημα που λείπει κάποιος σε διακοπές και κάποιος τρίτος έχει αναλάβει να ποτίζει τα λουλούδια).

Άλλες «έξυπνες» κλειδαριές χρησιμοποιούν τεχνολογία σάρωσης δακτυλικών αποτυπωμάτων. Όπως και στις κλειδαριές με πληκτρολόγιο, ο αισθητήρας μπορεί να καταγράψει έναν αριθμό διαφορετικών δακτυλικών αποτυπωμάτων και ο χρήστης μπορεί να ορίσει κανόνες, όρια ή προϋποθέσεις σχετικά με το πότε κάθε αποτύπωμα θα ξεκλειδώνει την πόρτα. Έχουν καταγραφεί, πάντως, αρκετά προβλήματα σχετικά με την ευαισθησία και την αντοχή των αισθητήρων δακτυλικών αποτυπωμάτων, αλλά καθώς η τεχνολογία βελτιώνονται, τα συστήματα έχουν γίνει πολύ πιο αξιόπιστα.

Τα ψηφιακά κλειδιά επίσης έχουν διάφορες μορφές. Το πιο κοινό ψηφιακό κλειδί είναι το… smartphone, που συνδέεται με την κλειδαριά απευθείας ή συνδέεται μέσω bluetooth ή wi-fi. Ένας δεύτερος τύπος είναι ένα μικρό «τηλεχειριστήριο» (fob) που επικοινωνεί με την κλειδαριά και την ανοίγει μόλις βρεθεί κοντά στην πόρτα.

Μια εύλογη ανησυχία για τη λειτουργία των «έξυπνων» κλειδαριών, είναι τι γίνεται αν για διάφορους λόγους (λ.χ. διακοπή ρεύματος) δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το wi-fi του σπιτιού. Επί της ουσίας, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα: πρώτον, η σύνδεση με bluetooth θα εξακολουθεί να λειτουργεί ακόμα κι όταν το σπίτι δεν έχει ρεύμα ή όταν το Wi-Fi είναι απενεργοποιημένο, και δεύτερον οι περισσότερες «έξυπνες» κλειδαριές έχουν επίσης μια κλασική υποδοχή κλειδιού ως εφεδρική.

Κι αν στο θέμα της ευκολίας τα πράγματα είναι σαφή, τι πραγματικά προσφέρουν οι «έξυπνες» κλειδαριές στο θέμα της ασφάλειας; Κατ’ αρχάς, οι κλειδαριές με πληκτρολόγιο, με ειδικούς κωδικούς, καταγράφουν ποιος μπαίνει και ποιος βγαίνει από το σπίτι και πότε ήρθε και έφυγε. Ακόμα, η εφαρμογή στέλνει ειδοποιήσεις για το ποιος άνοιξε την κλειδαριά, αναγνωρίζοντας τον χρήστη με βάση τον κωδικό που έχει εισαχθεί. Τέλος, η εφαρμογή καταγράφει τις προσπάθειες ανοίγματος της πόρτας και τον κωδικό που χρησιμοποιήθηκε, έτσι, αν κάποιος με κωδικό περιορισμένου χρόνου προσπαθήσει να εισέλθει σε μη εξουσιοδοτημένη ώρα, ο ιδιοκτήτης του σπιτιού το μαθαίνει.

Όταν συνδυάζονται με βίντεο θυροτηλεόραση, οι «έξυπνες» κλειδαριές προσθέτουν ακόμη μεγαλύτερη ασφάλεια. Το κουδούνι της πόρτας αντιλαμβάνεται την κίνηση στην είσοδο και ενεργοποιεί την εγγραφή βίντεο. Εάν ένας μη εξουσιοδοτημένος επισκέπτης επιχειρήσει να εισαγάγει έναν κωδικό ή να χρησιμοποιήσει μια συσκευή για να προσπαθήσει να παρακάμψει την «έξυπνη» κλειδαριά, ο συνδυασμός «έξυπνης» κλειδαριάς και εγγραφής βίντεο θα καταγράψει τα πάντα. Καθώς οι περισσότερες βίντεο θυροτηλεοράσεις έχουν επίσης λειτουργίες επικοινωνίας, αυτός ο συνδυασμός μπορεί επίσης να επιτρέψει στον ιδιοκτήτη του σπιτιού να αλληλεπιδράσει με τον επισκέπτη και να ζητήσει πληροφορίες ή να τον διώξει ή να καλέσει βοήθεια.

Μια βασική ανησυχία, πάντως, είναι ότι οι «έξυπνες» κλειδαριές μπορούν να παραβιαστούν ή ότι κάποιος μπορεί να χακάρει το wi-fi του σπιτιού και να αποκτήσει πρόσβαση στην πόρτα. Εάν οι ένοικοι χρησιμοποιούν αξιόπιστα μέτρα για την ασφάλεια του wi-fi τους (όπως περίπλοκοι κωδικοί πρόσβασης, firewall και ρυθμίσεις απορρήτου), o κίνδυνος είναι πρακτικά αμελητέος. Καθώς όλο και περισσότερες συσκευές γίνονται μέρος των αυτοματοποιημένων διαδικασιών ενός συνολικά «έξυπνου» σπιτιού, αυτό το είδος ασφάλειας θα γίνεται όλο και πιο κρίσιμο και τα μέτρα ηλεκτρονικής ασφάλειας όλο και πιο σύνθετα. Ρεαλιστικά, ωστόσο, για τους χρήστες smart-lock που προσέχουν την ασφάλεια του wi-fi, η πιθανότητα ένας χάκερ να περάσει από ένα ισχυρό δίκτυο ισχυρών κωδικών πρόσβασης και firewalls είναι πολύ μικρότερη από την πιθανότητα ένας εισβολέας να χρησιμοποιήσει ένα εξελιγμένο πασπαρτού για να παραβιάσει μια κλασική κλειδαριά ή να βρει το… παλιομοδίτικο εφεδρικό κλειδί κάτω από μια γλάστρα.