Ευρωπαϊκή αποτυχία χαρακτηρίζει το εγχείρημα του ευρώ το πρακτορείο Bloomberg, που προσπαθεί σε ένα βίντεο 12 λεπτών να εξηγήσει πώς δημιουργήθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και τα λάθη που οδήγησαν στην σημερινή κρίση χρέους.
Τα τελευταία τρία χρόνια η Ελλάδα, Η Πορτογαλία, η Ιρλαδία, η Ιταλία και η Ισπανία ταλαντεύονται πάνω από το βάραθρο της κατάρρευσης απειλώντας το ευρωπαϊκό οικοδόμημα αλλά και την παγκόσμια οικονομία.
Ευρωπαϊκή ενοποίηση
Πώς όμως φτάσαμε ως εδώ; Το Bloomberg εξηγεί πώς δημιουργήθηκε η ανάγκη για μια ενοποίηση των κρατών της Γηραιάς Ηπείρου ούτως ώστε να μην βρίσκονται σε πόλεμο οι χώρες μεταξύ τους, οπότε και σταματούσε κάθε οικονομική δραστηριότητα. Με τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που κατέστρεψε την Ε.Ε., γεννήθηκε το ευρωπαϊκό όραμα. Βασιζόμενες στο σχέδιο Schuman, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Κάτω Χώρες και Λουξεμβούργο υπογράφουν μια συνθήκη για να ενοποιήσουν τις βαριές βιομηχανίες τους, καταρρίπτοντας τα εμπόδια στο εμπόριο. Όλοι εργάστηκαν προς έναν κοινό στόχο.
Το Τείχος του Βερολίνου και η γέννηση του ευρώ
Το τελευταίο εμπόδιο πριν την ευρωπαϊκή ενοποίηση ήταν το Τείχος του Βερολίνου που έπεσε το 1989. Με την Συνθήκη του Μάαστριχτ δημιουργήθηκε η ΕΕ αλλά υπήρχε ένα ακόμα εμπόδιο: Τα διαφορετικά νομίσματα. Μία δεκαετία αργότερα, το 1999, είχαν ένα κοινό νόμισμα, το ευρώ. Ωστόσο και πάλι ίσχυαν διαφορετικές δημοσιονομικές πολιτικές. Σύμφωνα με το Bloomberg, αυτή ήταν και η αιτία της κρίσης χρέους.
Νομισματική πολιτική και δημοσιονομική πολιτική
Το Bloomberg εξηγεί τις διαφορές μεταξύ νομισματικής πολιτικής και δημοσιονομικής πολιτικής. Η νομισματική πολιτική ελέγχει τις προμήθειες μιας χώρας σε ρευστό, πόσα χρήματα δηλαδή διαθέτει μια οικονομία και καθορίζει τα επιτόκια για να δανειστείς χρήματα. Από την άλλη, η δημοσιονομική πολιτική ελέγχει πόσα χρήματα συλλέγει μια κυβέρνηση από φόρους και πόσες δαπάνες έχει. Αν μια χώρα δαπανά όσα μαζεύει από φόρους αλλά χρειάζεται και άλλα τότε δανείζεται. Έτσι δημιουργούνται οι δαπάνες που τροφοδοτούν το έλλειμμα.
Η Ελλάδα και η «γερμανική πιστωτική κάρτα»
Το Bloomberg κάνει ειδική αναφορά στην περίπτωση της Ελλάδας. Όπως αναφέρει πριν το ευρώ, χώρες όπως η Ελλάδα έπρεπε να πληρώνει υψηλά επιτόκια δανεισμού ενώ δεν μπορούσε να δανειστεί πολλά χρήματα γιατί οι δανειστές δεν εμπιστεύονταν τα χρήματά τους. Όταν η Ελλάδα μπήκε στο ευρώ το ποσό που μπορούσε να δανειστεί εκτοξεύθηκε στα ύψη. Και ενώ πριν οι μικρότερες χώρες δανείζονταν με επιτόκιο που έφτανε έως και το 18%, μετά το ευρώ μπορούσαν να δανειστούν με το ίδιο επιτόκιο που δανειζόταν η Γερμανία.
Το να είσαι μέλος της Ευρωζώνης, είναι σαν να δανείζεσαι χρησιμοποιώντας μια πιστωτική κάρτα… Μία γερμανική πιστωτική κάρτα. Η Γερμανία μπαίνει σαν εγγυητής του χρέους που δημιουργεί μια χώρα. Με αυτόν τον τρόπο στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες, όπως η Πορτογαλία, οι δαπάνες εκτινάχθηκαν στα ύψη και δημιουργήθηκαν, για παράδειγμα, πολλές θέσεις εργασίας στο δημόσιο.
Όσο περισσότερες δαπάνες, τόσο μεγαλύτερος δανεισμός και όσο μεγαλύτερος δανεισμός τόσο μεγαλύτερο χρέος. Το 2008 ο δανεισμός σταμάτησε, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers. Και άρχισε η λιτότητα.
