Σε διψήφιο ποσοστό επέστρεψε μετά από δεκαετίες ο πληθωρισμός στη χώρα μας, καθώς σύμφωνα με τις επίσημες μετρήσεις της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής τον Απρίλιο, έφτασε στο δυσθεώρητο 10,2%. – το υψηλότερο σημείο εδώ και 28 χρόνια, αφού είχαμε να δούμε τέτοιο νούμερο από τον μακρινό Φεβρουάριο του 1995. Τι είναι όμως αυτός ο πληθωρισμός και πόσο επηρεάζει τη ζωή μας;
Με πολύ απλά λόγια θα λέγαμε ότι είναι ο ρυθμός αύξησης των τιμών προϊόντων και υπηρεσιών μιας χώρας. Σε μια οικονομία της αγοράς όπως η δική μας, οι τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών συνεχώς μεταβάλλονται, άλλες φορές προς τα πάνω κι άλλες φορές, δυστυχώς λιγότερες, προς τα κάτω.
Ο πληθωρισμός εμφανίζεται όταν υπάρχει γενικευμένη αύξηση των τιμών των αγαθών και των υπηρεσιών, και όχι μόνο συγκεκριμένων πραγμάτων (π.χ. μόνο του φυσικού αερίου ή του ψωμιού). Αυτό σημαίνει ότι με 1 ευρώ μπορείτε σήμερα να αγοράσετε λιγότερα αγαθά και υπηρεσίες από ό,τι χθες. Με άλλα λόγια, ο πληθωρισμός μειώνει την αξία του νομίσματος με την πάροδο του χρόνου.
Ορισμένες μεταβολές τιμών είναι πιο σημαντικές από άλλες
Όταν υπολογίζεται η μέση αύξηση των τιμών, δίνεται μεγαλύτερη βαρύτητα στις τιμές των προϊόντων για τα οποία δαπανώνται περισσότερα χρήματα – όπως το ηλεκτρικό ρεύμα – σε σχέση με τις τιμές των προϊόντων για τα οποία δαπανώνται λιγότερα – π.χ. ζάχαρη ή γραμματόσημα.
Δεν αγοράζουν όλοι τα ίδια πράγματα
Κάθε νοικοκυριό έχει διαφορετικές καταναλωτικές συνήθειες: κάποιοι έχουν αυτοκίνητο και τρώνε κρέας, άλλοι μετακινούνται μόνο με τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή είναι χορτοφάγοι. Οι μέσες καταναλωτικές συνήθειες του συνόλου των νοικοκυριών καθορίζουν τη βαρύτητα που αποδίδεται στα διάφορα προϊόντα και υπηρεσίες κατά τη μέτρηση του πληθωρισμού.
Για τη μέτρηση του πληθωρισμού, λαμβάνονται υπόψη όλα τα αγαθά και οι υπηρεσίες που καταναλώνουν τα νοικοκυριά, όπως:
- είδη καθημερινής χρήσης (π.χ. τρόφιμα, εφημερίδες και βενζίνη)
- διαρκή αγαθά (π.χ. είδη ένδυσης, ηλεκτρονικοί υπολογιστές και πλυντήρια)
- υπηρεσίες (π.χ. κομμωτήρια, ασφάλειες και ενοικιαζόμενες κατοικίες)
Σύγκριση των τιμών του καλαθιού καταναλωτικών αγαθών ανά έτος
Όπως επισημαίνει και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όλα τα αγαθά και οι υπηρεσίες που καταναλώνουν τα νοικοκυριά στη διάρκεια ενός έτους αντιπροσωπεύονται από ένα «καλάθι» ειδών. Κάθε προϊόν στο καλάθι αυτό έχει μια τιμή, η οποία μπορεί να μεταβληθεί με την πάροδο του χρόνου. Ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού είναι η τιμή του συνολικού καλαθιού ένα συγκεκριμένο μήνα σε σύγκριση με την τιμή που είχε τον ίδιο μήνα ένα έτος νωρίτερα.
Για να επανέλθουμε στο σήμερα, η τελευταία ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ επισημαίνει πως το φυσικό αέριο στην Ελλάδα ακρίβυνε σε ετήσια βάση κατά 122,6%, το ηλεκτρικό ρεύμα κατά 88,8%, το πετρέλαιο θέρμανσης κατά 65,1%, ενώ στα ύψη βρέθηκαν και είδη διατροφής, με πρώτο το ελαιόλαδο που αυξήθηκε 22% αλλά και το ψωμί που έχει μια ετήσια αύξηση της τάξης του 10%.
