Τους όρους και τις προϋποθέσεις για την έκπτωση των ασφαλιστικών εισφορών σε επαγγελματικά ταμεία από το εισόδημα των μισθωτών και τα έσοδα των επαγγελματιών και των επιχειρήσεων εξειδικεύει εγκύκλιος του επικεφαλής της ΑΑΔΕ σύμφωνα με την οποία αφαιρούνται από το φορολογητέο εισόδημα και οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλονται σε σε Ιδρύματα Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών – Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (Ι.Ε.Σ.Π. – Τ.Ε.Α.) που έχουν ιδρυθεί σε άλλο κράτος-μέλος και ασκούν διασυνοριακή δραστηριότητα στην Ελλάδα.
Στην εγκύκλιο ξεκαθαρίζεται ότι με βάση το νόμο από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις εξαιρούνται οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλει ο εργαζόμενος περιλαμβανομένων των εισφορών εργοδότη και εργαζομένου υπέρ των επαγγελματικών ταμείων που έχουν συσταθεί με νόμο, η εφάπαξ καταβαλλόμενη παροχή από ταμεία πρόνοιας και ασφαλιστικούς οργανισμούς του Δημοσίου καθώς και επαγγελματικά ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο στους ασφαλισμένους και τα εξαρτώμενα μέλη του ασφαλισμένου.
Για τα φυσικά πρόσωπα που καταβάλλουν εισφορές σε Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Α) δευκρίζνεται ότι όταν πρόκειται για μισθωτό λόγω της ιδιότητας του αυτής, τότε οι εισφορές υπέρ Τ.Ε.Α. που καταβάλλονται από το πρόσωπο αυτό και δεν παρακρατούνται μέσω της μισθοδοσίας του, εκπίπτουν από το ακαθάριστο εισόδημά του από μισθωτή εργασία και η συγκεκριμένη δαπάνη αναγράφεται στο έντυπο φορολογίας εισοδήματος Ε1 και τους κωδικούς 351-352. Σε περίπτωση που το φυσικό πρόσωπο ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα και συμμετέχει σε Τ.Ε.Α λόγω της ιδιότητας του ναυτής τότε οι εισφορές υπέρ Τ.Ε.Α. που καταβάλλονται εκπίπτουν, ως επιχειρηματική δαπάνη, από τα ακαθάριστα έσοδά του από επιχειρηματική δραστηριότητα.
Σχετικά με τις επιχειρήσεις αναφέρεται ότι κατά τον προσδιορισμό του κέρδους επιτρέπεται η έκπτωση όλων των δαπανών οι οποίες:
α) πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης ή κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της, συμπεριλαμβανομένων και δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.
β) αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή και η αξία της συναλλαγής δεν κρίνεται κατώτερη ή ανώτερη της αγοραίας, στη βάση των στοιχείων που διαθέτει η Φορολογική Διοίκηση.γ) εγγράφονται στα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά. Ειδικά οι δαπάνες για δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης εκπίπτουν υπό την προϋπόθεση η επιχείρηση να εμφανίζει λογιστικά κέρδη χρήσης κατά τον χρόνο πραγματοποίησής τους.
Επομένως, οι εισφορές που βαρύνουν εργοδότες (ημεδαπά φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, καθώς και νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες) και καταβάλλονται σε ημεδαπά Τ.Ε.Α εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους με εξαίρεση τις εισοφρές που δεν έχουν καταβληθεί. Οσον αφορά στο χρόνο έκπτωσης επισημαίνεται ότι οι ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί εμπρόθεσμα (εντός της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους ή τυχόν παράτασής της), ακόμη και σε επόμενο φορολογικό έτος, εκπίπτουν από τα έσοδα του φορολογικού έτους το οποίο αφορούν, ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν στα έτη 2014 και επόμενα, οι οποίες καταβάλλονται εκπρόθεσμα, εκπίπτουν κατά το έτος καταβολής τους ανεξαρτήτως του έτους που αφορούν.
Μάλιστα στην εγκύκλιο αποσαφηνίζεται ότι δεν τίθεται ζήτημα αμφισβήτησης του χαρακτήρα των δαπανών επιχείρησης προς συγκεκριμένο Τ.Ε.Α ως δαπανών που συνδέονται με την επιχειρηματική δραστηριότητα και γίνονται με σκοπό την εξυπηρέτηση του συμφέροντος της επιχείρησης μέσω της παροχής συμπληρωματικής ασφάλισης στους δικαιούχους εργαζόμενους και ορίζεται ότι οι εισφορές που βαρύνουν εργοδότες (ημεδαπά φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, καθώς και νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες) και καταβάλλονται προς Ι.Ε.Σ.Π. που έχουν ιδρυθεί σε άλλο κράτος-μέλος και ασκούν διασυνοριακή δραστηριότητα στην Ελλάδα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους
Απαλλαγές για τα ασφάλιστρα
Σημειώνεται ότι το ισχύον φορολογικό καθεστώς προβλέπει ότι από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις εξαιρούνται:
- οι κρατήσεις υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων, οι οποίες επιβάλλονται με νόμο
- οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλει ο εργαζόμενος περιλαμβανομένων των εισφορών εργοδότη και εργαζομένου υπέρ των επαγγελματικών ταμείων που έχουν συσταθεί με νόμο
- η εφάπαξ καταβαλλόμενη παροχή από ταμεία πρόνοιας και ασφαλιστικούς οργανισμούς του Δημοσίου, καθώς και επαγγελματικά ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο στους ασφαλισμένους και τα εξαρτώμενα μέλη του ασφαλισμένου,
- τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται από τον εργαζόμενο ή τον εργοδότη για λογαριασμό του εργαζομένου στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων
- τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται από τον εργοδότη για την ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή κάλυψη του υπαλληλικού του προσωπικού ή για την κάλυψη του κινδύνου ζωής ή ανικανότητάς του στο πλαίσιο ασφαλιστηρίου συμβολαίου, μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ ετησίως ανά εργαζόμενο
