Με έτοιμα κείμενα και μία καλά σχεδιασμένη επιχείρηση οι Ευρωπαίοι έθεσαν τελεσίγραφο και εκβίασαν τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών Γιάννη Βαρουφάκη και τη χώρα προκαλώντας ουσιαστικά το ναυάγιο στο Eurogroup.
Από το πρωί της Δευτέρας ήταν ξεκάθαρο ότι δεν θα υπάρξει συμφωνία στο Eurogroup, ωστόσο κανείς δεν περίμενε ότι θα γίνουν βήματα πίσω και οι Ευρωπαίοι υπουργοί οικονομικών θα υποχωρήσουν από θέματα που συμφώνησαν οι πρωθυπουργοί στη Σύνοδο Κορυφής.
Η κατάσταση ξεκαθάρισε το απόγευμα της Δευτέρας όταν ο Έλληνας υπουργός μπήκε με μεγάλη καθυστέρηση στην αίθουσα του Eurogroup. Κανείς δεν τον χαιρέτησε, κανέναν δεν χαιρέτησε ο ίδιος. Κατευθύνθηκε μόνο στη θέση του και ξεκίνησε το θρίλερ.
Οι Ευρωπαίοι είχαν αλλάξει τα κείμενα φέρνοντας την Ελλάδα σε δύσκολη θέση, ζητώντας να εφαρμόσει ουσιαστικά τα μνημονιακά μέτρα.
Μάλιστα παρουσίασαν αρχικά στον Γιάννη Βαρουφάκη το κείμενο του Ευρωπαίου Επιτρόπου Π. Μοσχοβισί, το οποίο η Ελλάδα ήταν έτοιμη να υπογράψει, όμως στη συνέχεια και λίγα λεπτά πριν ξεκινήσει η συνεδρίαση, ο Γέρουν Ντάισελμπλουμ, πρόεδρος του Eurogroup, λειτουργώντας στη σκληρή γερμανική γραμμή, απέσυρε το κείμενο και κατέθεσε το τελεσίγραφο που φαίνεται να αποτελεί γερμανική έμπνευση.
Η παράταση του «τρέχοντος προγράμματος» και όχι της «τρέχουσας δανειακής σύμβασης» είναι η βασική διαφορά των δύο βασικών κειμένων.
Δηλαδή του σχεδίου απόφασης του Eurogroup που απέρριψε η ελληνική πλευρά, και του κειμένου αρχών που παρουσίασε ο κ. Μοσκοβισί στον κ. Βαρουφάκη, όπως το αποκάλυψε αργά χθες το βράδυ ο δημοιογράφος του Channel 4 Πολ Μέισον.
Οι πρώτες δύο παράγραφοι συμπίπτουν όμως το κλειδί είναι στην τρίτη παράγραφο. «Συζητήσαμε τις πολιτικές προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης στη βάση του έργου που έχει αναληφθεί από τους θεσμούς και τις ελληνικές αρχές. Καλωσορίσαμε ότι σε μία σειρά τομέων οι προτεραιότητες της ελληνικής πολιτικής μπορούν να συνδράμουν την ενίσχυση και καλύτερη εφαρμογή του τρέχοντος προγράμματος οικονομικής βοήθειας. Οι ελληνικές αρχές έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι σκοπεύουν να ολοκληρώσουν με επιτυχία το πρόγραμμα, λαμβάνοντας υπόψη τους τα σχέδια της νέας κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό, σκοπεύουμε να κάνουμε την καλύτερη δυνατή χρήση της υφιστάμενης δομικής ευελιξίας του τρέχοντος προγράμματος. Οι ελληνικές αρχές δεσμεύθηκαν σθεναρά ότι θα απόσχουν από κάθε μονομερή ενέργεια και θα συνεργαστούν σε στενή συμφωνία με τους Ευρωπαίους και διεθνείς εταίρους, ειδικά στους τομείς της φορολογικής πολιτικής, των ιδιωτικοποιήσεων, των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας, το χρηματοπιστωτικό τομέα και τις συντάξεις».
Αντίθετα στο σχέδιο του κ. Μοσκοβισί αναφέρεται ότι: «η ενίσχυση και η καλύτερη εφαρμογή του τρέχοντος προγράμματος οικονομικής βοήθειας μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για μία νέα συμφωνία. Οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται να κάνουν την καλύτερη δυνατή χρήση της υφιστάμενης δομικής ευελιξίας του τρέχοντος προγράμματος καθώς θα αρχίζουν οι εργασίες για το νέα συμφωνία. Θα συνεργαστούν στενά με τους Ευρωπαίους και διεθνείς εταίρους τους για να διασφαλίσουν τις συμφωνημένες παραμέτρους για τις μεταρρυθμίσεις».
Σύμφωνα με το κείμενο του Γάλλου επιτρόπου «τα παραπάνω δημιουργούν τη βάση για ένα αίτημα παράτασης της τρέχουσας δανειακής σύμβασης, που θα λάβει τη μορφή ενός ενδιάμεσου βήματος προς μία νέα συμφωνία, που θα συζητηθεί και θα αποφασιστεί σε αυτή την περίοδο έξι μηνών».
Στο κείμενο του Γερούν Ντάισελμπλουμ αναφέρεται ότι: «Σε αυτή τη βάση, οι ελληνικές αρχές εξέφρασαν την πρόθεσή τους να ζητήσουν εξάμηνη τεχνική παράταση του υπάρχοντος προγράμματος ως ενδιάμεσο βήμα. Αυτό θα γεφύρωνε το χρόνο για τις ελληνικές αρχές και το Eurogroup να εργαστούν σε μία συνακόλουθη διευθέτηση». Και τα δύο κείμενα συμφωνούν, πάντως, ότι: «Συμφωνήσαμε ότι το ΔΝΤ θα συνεχίσει να παίζει το ρόλο του σε αυτήν τη νέα διευθέτηση. Το Eurogroup διάκειται θετικά προς αυτό το αίτημα των ελληνικών αρχών». Τέλος συμπίπτουν «στην επέκταση της διάθεσης των ομολόγων του EFSF, που κατέχει το ΤΧΣ για έξι μήνες, παράλληλα με την επέκταση του EFSF».
Όπως ήταν φυσικό το ναυάγιο δεν άργησε να έρθει.
Οι Ευρωπαίοι έδωσαν διορία έως την Παρασκευή στην ελληνική πλευρά για να ζητήσει παράταση του υφιστάμενου προγράμματος, αλλά και να δεσμευθεί ότι θα ολοκληρώσει την αξιολόγηση.
Αίσθηση προκάλεσε και η δημόσια τοποθέτηση του Π. Μοσχοβισί μετά τις εξελίξεις στο Eurogroup όπου αναφέρθηκε στη σημασία των ουσιαστικών διαλόγων, επαναλαμβάνοντας δύο φορές τη φράση στη συνέντευξη Τύπου ότι «πρέπει να είμαστε λογικοί και όχι ιδεολόγοι».