Η προστασία των επενδυτών σε εταιρίες εισηγμένες στο χρηματιστήριο είναι μια ιδιαίτερα σοβαρή υπόθεση από χώρα σε χώρα και αντανακλά τη σοβαρότητα τόσο της ίδιας της χώρας, όσο και της νομοθεσίας, που την διέπει.

Η μείωση των καταθετικών επιτοκίων – σχεδόν σε μηδενικά επίπεδα – έχει οδηγήσει τους επενδυτές σε μεγάλο ποσοστό στο χρηματιστήριο. Οι επενδύσεις σε Μπλού Τσιπς, όπως η COCA COLA, η GILETTE, η GE, καθώς, και σε μεγάλες εταιρίες, που διέπονται από κανόνες ηθικής, είναι ίσως οι πιο σταθερές επενδύσεις, με ικανοποιητικά μερίσματα σε βάθος χρόνου. Οι επενδυτές, όμως, συγκινούνται περισσότερο, όταν επενδύουν σε εταιρίες, που υπόσχονται γρήγορη άνοδο της αξίας της μετοχής τους και άρα την ευκαιρία της γρήγορης πώλησης και της αποκόμισης κέρδους σε βραχύ χρονικό διάστημα, πολλές φορές πριν καν εισπράξουν το πρώτο μέρισμα από την επένδυσή τους.

Έτσι, επενδύουν σε εταιρίες, για τις οποίες πολλές φορές δε γνωρίζουν ούτε τη μετοχική τους δομή, ούτε με τι ποσοστό συμμετοχής οι βασικοί τους μέτοχοι έχουν κατορθώσει να τις ελέγχουν. Ο κίνδυνος λοιπόν να χάσουν τα χρήματά τους σε τέτοιες περιπτώσεις είναι τεράστιος. Ειδικά σε περιπτώσεις χωρών, που δε φημίζονται για τους ελεγκτικούς τους μηχανισμούς. Εκεί, ο επενδυτής σε μία εταιρία, η οποία ελέγχεται από ένα βασικό μέτοχο, που κατέχει πολύ μικρό ποσοστό μετοχών σε αυτή, κινδυνεύει όχι απλά να χάσει μέρος της αξίας της επένδυσής του, αλλά στην κυριολεξία να τον ληστέψουν.

Το παράδειγμα, που ακολουθεί, θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε όλα αυτά :

Ας θεωρήσουμε την περίπτωση, που μια εταιρία Α ελέγχεται από έναν ή δύο μετόχους, οι οποίοι από κοινού έχουν το 51% των μετοχών της. Με τη σειρά της, η εταιρία Α είναι ο Βασικός Μέτοχος της εισηγμένης στο χρηματιστήριο εταιρίας Β, την οποία ελέγχει, κατέχοντας μόνο το 30% των μετοχών της. Έτσι, ο ιδιοκτήτης – manager της εταιρίας Α είναι αυτός, που ασκεί τη διοίκηση και της εταιρίας Β.

Με άλλα λόγια, κατέχοντας το 51% της Α, που ελέγχει το 30% της Β, ο Βασικός Μέτοχος στην ουσία μετέχει άμεσα στη Β με μόλις 15%. Τότε είναι, που ξεκινά κατ’ ουσία η σύγκρουση συμφερόντων.

Ο Βασικός αυτός Μέτοχος, που ελέγχει την εταιρία Β με μόλις 15%, για ποιον θα δουλεύει ;

Για τους μετόχους του υπόλοιπου 85%, ή για τον εαυτό του ;

Στις χώρες με ελλιπείς ή ανύπαρκτους ελεγκτικούς μηχανισμούς και με μειωμένη επιχειρηματική ηθική, είναι σίγουρο ότι θα δουλέψει για τον εαυτό του. Αυτό δε, που θα διαπιστώσει με καθυστέρηση ο επιπόλαιος επενδυτής, θα είναι τριγωνικές συναλλαγές με off shore εταιρίες, προς τις οποίες διοχετεύθηκαν μετρητά της εταιρίας, αντί να διανεμηθούν ως κέρδη στους μετόχους. Μάλιστα, ακόμη και αν παρουσιαστεί αύξηση των κερδών της εταιρίας, αυτό θα μεταφραστεί σε μεγάλο βαθμό σε αύξηση των μετρητών στο ταμείο της και όχι σε διανομή κερδών, μια και το… “γάλα” θα θέλει να το πιει μόνος του ο Βασικός Μέτοχος του 15%. Αυτό δεν μπορεί να γίνει γρήγορα, αλλά σταδιακά, και με διάφορα τιμολόγια εξόδων, πολλά εκ των οποίων στην πορεία μπορεί να αποδειχθούν πλαστά και εικονικά.
Με κάθε τρόπο, δηλαδή, ο κύριος του 15% θα επιχειρήσει να καρπωθεί και τα κέρδη των μετόχων του 85%.
Σε πολλές χώρες, που σήμερα έχουν αυστηρούς κανόνες ελέγχου και επιχειρηματικής ηθικής, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, πριν από αρκετά χρόνια οι επενδυτές κινήθηκαν κατά των Βασικών (μικρό) Μετόχων – διαχειριστών, που ήλεγχαν τις εταιρίες και τις έκλεψαν.

Προσοχή επομένως πού επενδύετε τα χρήματά σας !

Μελετήστε πρώτα, γνωρίστε το Management της εταιρίας και το Βασικό Μέτοχο, που το διορίζει, και δώστε ιδιαίτερη προσοχή με τι ποσοστό ελέγχει ο Βασικός Μέτοχος (πρόσωπο) μέσω άλλων εταιριών την εισηγμένη, στην οποία επενδύετε.

Διότι, στο τέλος της ημέρας, το αν οι αρχές ή/και οι άλλοι μέτοχοι θα ενοχλήσουν τον κλέφτη, είναι αμφίβολο.
Το ότι εσείς θα έχετε χάσει τα χρήματά σας, είναι το μόνο σίγουρο.