«Έχει δημιουργηθεί σήμερα στην Ευρώπη μια κουλτούρα η οποία αποθαρρύνει τη δημιουργική επιχειρηματικότητα», τόνισε ο αναπληρωτής πρόεδρος των Ευρωεπιμελητηρίων και πρόεδρος του ΕΒΕ Αθηνών Κ. Μίχαλος, μιλώντας σε εκδήλωση του Βέλγο-Ελληνικού Επιμελητηρίου κατά τη διάρκεια ημερίδας στις Βρυξέλλες, με θέμα την επιχειρηματικότητα.

Ο κ. Μίχαλος ξεκίνησε την ομιλία του με τα εξής στοιχεία: Στην Ευρώπη, μόλις το 37% των εργαζόμενων προτιμούν την αυτοαπασχόληση, ενώ στις ΗΠΑ και στην Κίνα το αντίστοιχο ποσοστό υπερβαίνει το 50%. Σύμφωνα με το Global Entrepreneurship Monitor για το 2013, σε χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, το Βέλγιο, η Ελλάδα και η Ισπανία, οι επιχειρηματίες αρχικού σταδίου αποτελούν γύρω στο 5% του συνολικού αριθμού του ενήλικου πληθυσμού. Το αντίστοιχο ποσοστό στις ΗΠΑ και στην Κίνα είναι κοντά στο 15%, ενώ στη Βραζιλία βρίσκεται στο 17%.

Από το βήμα της ημερίδας, όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, υπογράμμισε ακόμη ότι η Ευρώπη αυτή την περίοδο έχει τεράστια δυστοκία σε καινοτόμες επιχειρήσεις, οι οποίες αναπτύσσονται με ταχείς ρυθμούς και αυξάνουν το μέγεθός τους, συνεισφέροντας στην απασχόληση, στις εξαγωγές, στην οικονομία.

Σε έρευνα της εταιρείας Gallup, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, η πλειοψηφία των Ευρωπαίων πολιτών δηλώνει ότι το κράτος δυσχεραίνει την ανάληψη επιχειρηματικής δραστηριότητας. Μάλιστα, στις χώρες που υποφέρουν περισσότερο από την ανεργία -ειδικά μεταξύ των νέων- όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, το ποσοστό των πολιτών που έχουν αυτή την άποψη υπερβαίνει το 90%. Στην Ισπανία είναι 80% και στην Πορτογαλία 80%.

«Το χειρότερο είναι ότι η ύπαρξη τόσων δομικών εμποδίων έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη ενός σημαντικότερου ακόμη ανασταλτικού παράγοντα: του πολιτισμικού. Έχει δημιουργηθεί σήμερα στην Ευρώπη μια κουλτούρα η οποία αποθαρρύνει τη δημιουργική επιχειρηματικότητα. Το παράδειγμα της Ελλάδας είναι χαρακτηριστικό: τις δεκαετίες που προηγήθηκαν της κρίσης, “καταφέραμε” πρώτα να υιοθετήσουμε μια φιλοσοφία που εχθρεύεται την ιδιωτική πρωτοβουλία και αναδείξαμε το κράτος σε ρυθμιστή της οικονομικής δραστηριότητας, με επακόλουθο να αυξηθεί η γραφειοκρατία και η πολυπλοκότητα. Δεν προσπαθήσαμε να καλλιεργήσουμε επιχειρηματική συνείδηση στις νεότερες γενιές. “Δοξάσαμε” καλλιτέχνες, αθλητές κτλ, αλλά όχι δημιουργικές επιχειρηματικές προσπάθειες. Το αποτέλεσμα ήταν όλο και περισσότεροι ικανοί νέοι άνθρωποι να αποστρέφονται την επιχειρηματικότητα. Η Ελλάδα έφθασε να παράγει έναν από τους μεγαλύτερους αριθμούς πτυχιούχων, που όμως περιόρισαν τις φιλοδοξίες τους σε μια μισθοδοτούμενη θέση -ιδανικά στο δημόσιο- ή σε ένα προστατευμένο επάγγελμα, ή σε δραστηριότητες χαμηλών προσδοκιών» υπογράμμισε.

Τα προβλήματα, λίγο ως πολύ, όπως ανέφερε ο κ. Μίχαλος είναι παρόμοια σε όλη την Ευρώπη αλλά το ανθρώπινο κεφάλαιο υπάρχει. «Δεν έχουμε την πολυτέλεια να το αφήνουμε αναξιοποίητο, ή να το οδηγούμε εκτός Ευρώπης σε αναζήτηση καλύτερων συνθηκών».

Οι απαιτούμενες δράσεις

Ο κ. Μίχαλος υπενθύμισε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει καταρτίσει για την αντιμετώπιση του προβλήματος το Entrepreneurship Action Plan 2020, με στόχο να απομακρύνει εμπόδια και να καλλιεργήσει μια νέα κουλτούρα επιχειρηματικότητας. Οι βασικοί άξονες του σχεδίου, είναι η έμφαση στην επιχειρηματική εκπαίδευση, η αναβάθμιση του διοικητικού πλαισίου και η υποστήριξη συγκεκριμένων ομάδων του πληθυσμού.

Είναι πράγματι ανάγκη να ξεκινήσουμε από τα σχολεία και την εκπαίδευση, για να δημιουργήσουμε μια πιο έντονη κουλτούρα επιχειρηματικότητας, όπως είπε, αλλά συμπλήρωσε: «Είναι επίσης ανάγκη να ενισχυθούν οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σε νέα επιχειρηματικά σχέδια. Με παροχή φορολογικών κινήτρων σε επενδυτές που αγοράζουν μετοχές επιχειρήσεων υψηλού ρίσκου. Με τη διευκόλυνση επιχειρήσεων οι οποίες παρουσιάζουν υψηλό ρυθμό ανάπτυξης, ώστε να αντλούν κεφάλαια από τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. Με την αύξηση των κρατικών προμηθειών από μικρές, αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις».

Ακόμα ένα θέμα προς βελτίωση είναι το διοικητικό περιβάλλον, με δομές και μέτρα για τη μείωση του κόστους και του χρόνου που απαιτείται για την έναρξη επιχειρήσεων, όπως είναι η ανάπτυξη των Υπηρεσιών Μιας Στάσης. Με αναμόρφωση των διαδικασιών στο πλαίσιο του πτωχευτικού κώδικα, ώστε να διευκολύνεται ένα νέο ξεκίνημα για τις επιχειρήσεις που απέτυχαν. Με ειδικές προβλέψεις στο πλαίσιο της εργατικής νομοθεσίας, οι οποίες θα είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες μιας νέας επιχείρησης.

Τέλος, θα πρέπει να δημιουργηθούν νέα κοινωνικά πρότυπα, τα οποία θα αναδεικνύουν τις αξίες της επιχειρηματικότητας: την τόλμη, την προσπάθεια, την επιμονή, τη δημιουργικότητα.

«Δεν αρκεί να εντοπίζουμε προβλήματα και να δείχνουμε με το δάχτυλο το κράτος και τις κυβερνήσεις, ή την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρέπει να συμμετέχουμε ενεργά, με προτάσεις, με δράσεις, με πρακτικές. Σε επίπεδο φορέων εκπροσώπησης, αλλά και σε επίπεδο κάθε επιχείρησης. Εμείς πρώτοι οφείλουμε να προβάλουμε στην κοινωνία και στη νέα γενιά, τις αξίες τις οποίες υπηρετούμε», κατέληξε ο κ. Μίχαλος.