Ερωτήσεις και απαντήσεις για το ελληνικό σήμα

Ένημερωτικό υλικό με έξι ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με το ελληνικό σήμα έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας. Σκοπός του είναι, μεταξύ άλλων,  η εδραίωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα ελληνικά προϊόντα ενώ τα τρία επικρατέστερα σήματα, θα τεθούν σε διαδικτυακή ψηφοφορία για 15 ημέρες. Αναλυτικά περιγράφεται και η διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι παραγωγοί που ενδιαφέρονται να το αποκτήσουν.

-Τι είναι το ελληνικό σήμα;
Το σήμα ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών είναι μια πρωτοβουλία του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας. Μέσα από τη δράση αυτή προωθούνται τα τοπικά προϊόντα και η τοπική επιχειρηματικότητα, μέρος της οποίας αποτελούν οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις παραγωγών και μεταποιητών των ελληνικών προϊόντων.

Σκοπός του είναι η εδραίωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα ελληνικά προϊόντα και η αποφυγή φαινομένων παραπλάνησης τους, η προστασία των συμφερόντων των παραγωγών από απομιμήσεις και αθέμιτο ανταγωνισμό, καθώς και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων.

-Πώς θα επιλεγεί το ελληνικό σήμα μεταξύ των προτάσεων που έχουν προκριθεί;
Το Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας απηύθυνε ανοιχτή πρόσκληση για συμμετοχή σε διαγωνισμό για την ανάδειξη του σήματος το οποίο θα ταυτοποιεί την ελληνική προέλευση προϊόντων και υπηρεσιών διαφόρων κατηγοριών.

Η προθεσμία υποβολής των προτάσεων των ενδιαφερομένων έληξε στις 20/02/2014, ενώ δικαίωμα συμμετοχής στον διαγωνισμό για την ανάδειξη του επικρατέστερου σήματος δόθηκε σε κάθε πολίτη ή νομικό πρόσωπο.

Για την αξιολόγηση των προσφορών έχει συσταθεί Επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν στελέχη της Δημόσιας Διοίκησης και του ιδιωτικού τομέα, η σύνθεση της οποίας έχει ως εξής: Πρόεδρος της Επιτροπής Αξιολόγησης είναι ο Στέφανος Κομνηνός, Γενικός Γραμματέας Εμπορίου και μέλη της ο κος Αλκιβιάδης Καλαμπόκης, εκπρόσωπος του ΟΠΕ, ο κος Ιωάννης Σαριδάκης, εκπρόσωπος του ΕΛΟΤ, ο κος Αναστασιάδης, εκπρόσωπος ΕΔΕΕ, ο κος Κων/νος Κόλλιας εκπρόσωπος ΚΕΕΕ, η κα Χριστίνα Σακελλαρίδη, εκπρόσωπος ΠΣΕ, η κα Άντζελα Κοτρώτσου, εκπρόσωπος ΣΔΕ, ο κος Δημήτρης Χαλεπίδης, εκπρόσωπος Υπουργείο Εξωτερικών, ο κος Αυλωνίτης Γιώργος, εκπρόσωπος του Οικονομικού Παν/μίου Αθηνών, η κα Αλεξανδρίδου Ελένη, Διευθύντρια της Διεύθυνσης Εμπορικής και Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας της ΓΓΕ, καθώς και ο κος Ζάραγκας Ιωάννης, εκπρόσωπος του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας.

Από τις υποβαλλόμενες προτάσεις θα αποκλειστούν όσες αντίκεινται στους κανόνες περί κοινοτικών και διεθνών σημάτων καθώς και όσες προσκρούουν στην εθνική νομοθεσία και τα χρηστά ήθη.

Η αξιολόγηση και η βαθμολόγηση της Προσφοράς κάθε συμμετέχοντος στο Διαγωνισμό, πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 11 Μαρτίου 2014

Τα τρία επικρατέστερα σήματα, θα τεθούν σε διαδικτυακή ψηφοφορία στην ιστοσελίδα της ΓΓΕ (www.mindev.gov.gr) που θα διαρκέσει 15 ημέρες. Ο δημιουργός που θα συγκεντρώσει το μεγαλύτερο ποσοστό προτίμησης του κοινού θα λάβει χρηματικό έπαθλο, ύψους 5.000 € και θα βραβευτεί σε ειδική εκδήλωση. Οι δημιουργοί του δεύτερου και τρίτου καλύτερου σήματος, θα λάβουν επίσης χρηματικά έπαθλα ύψους 3.000 € και 2.000 € αντίστοιχα, καθώς και ευεργετήματα ανάλογα με την ιδιότητα του νικητή. Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας θα ανακοινωθούν στον τύπο και στο διαδίκτυο.

-Με ποιες προϋποθέσεις μπορεί να απονεμηθεί το σήμα σε ένα προϊόν ή υπηρεσία; Πώς θα γίνεται ο έλεγχος;
Οι προϋποθέσεις για την απονομή του σήματος ορίζονται ανά κλάδο προϊόντος και υπηρεσίας με Κανονισμούς Απονομής, τους οποίους συντάσσει η αρμόδια προς τούτο, Επιτροπή Ελληνικού Σήματος.

Σύμφωνα με τις γενικές αρχές που θέτει ο ν. 4072/2012, τα προϊόντα και οι υπηρεσίες θα πρέπει να πληρούν τις προδιαγραφές που θέτουν οι διεθνείς, κοινοτικές και εθνικές διατάξεις σχετικά με τα χαρακτηριστικά, τις επισημάνσεις, την ασφάλεια και προστασία του καταναλωτή. Επίσης, θα πρέπει από την παραγωγή ή την επεξεργασία τους να προκύπτει εγχώρια προστιθέμενη αξία.

Ειδικότερα, εφόσον πρόκειται για φυσικά προϊόντα (αγροτικά, κτηνοτροφικά προϊόντα, πρώτες ύλες), ως βασικό κριτήριο για την απονομή του Σήματος ορίζεται η παραγωγή ή εκτροφή ή η συγκομιδή, ανάλογα με το προϊόν, στην Ελληνική Επικράτεια.

Στα μεταποιημένα φυσικά προϊόντα, για την απονομή του σήματος, πρέπει ποσοστό της μάζας των συστατικών τους ή της μάζας της βασικής πρώτης ύλης που χρησιμοποιείται να προέρχεται από την Ελλάδα. Με τον κανονισμό απονομής καθορίζεται, για κάθε κατηγορία προϊόντος, συγκεκριμένα το ποσοστό επί της μάζας του κάθε επί μέρους συστατικού ή της βασικής πρώτης ύλης.

Για τα λοιπά (βιομηχανικά – βιοτεχνικά) προϊόντα και υπηρεσίες, ως βασικό κριτήριο απονομής ορίζεται το ποσοστό του κόστους παραγωγής που πραγματοποιείται στην Ελληνική Επικράτεια, όπως αυτό εξειδικεύεται με τον κανονισμό απονομής για κάθε προϊόν ή υπηρεσία.

Εξαιρέσεις από τα κριτήρια αυτά μπορεί να προβλεφθούν στις ακόλουθες
περιπτώσεις:

1) για πρώτες ύλες που δεν υπάρχουν ή δεν είναι δυνατόν να παραχθούν στην Ελληνική Επικράτεια ή οι οποίες παράγονται σε μη επαρκείς ποσότητες,

2) για προϊόντα, η ελληνικότητα των οποίων συνίσταται στον παραδοσιακό ή τον ιδιαίτερο τρόπο παρασκευής και επεξεργασίας τους,

3) εφόσον παρουσιάζεται έλλειψη σε συγκεκριμένη πρώτη ύλη, που οφείλεται σε αντικειμενικά, έκτακτα και εξαιρετικά γεγονότα, όπως ενδεικτικά φυσικές καταστροφές ή κακές καιρικές συνθήκες.

-Ποια είναι η διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουν οι ενδιαφερόμενοι παραγωγοί; Πόσο θα κοστίζει η απονομή του σήματος;

Σύμφωνα με το νόμο, για την απονομή του δικαιώματος χρήσης του Σήματος ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει αίτηση – υπεύθυνη δήλωση, έντυπα ή ηλεκτρονικά, στον φορέα που είναι κατά περίπτωση αρμόδιος σύμφωνα με τον εκάστοτε Κανονισμό Απονομής.

Πέραν της αίτησης, ο αιτών πρέπει να καταβάλει και τέλος απονομής το ύψος του οποίου ορίζεται κάθε φορά στον Κανονισμό Απονομής.

Η αίτηση – υπεύθυνη δήλωση πρέπει να περιέχει:

α) Για φυσικά πρόσωπα, το ονοματεπώνυμο, το επάγγελμα και τη διεύθυνση του αιτούντος, ενώ για νομικά πρόσωπα, τη μορφή, την επωνυμία και το διακριτικό τίτλο αυτών, την έδρα και τον νόμιμο εκπρόσωπο τους,
Αν την απονομή του Σήματος αιτείται προσωπική εταιρεία, η δήλωση αυτή αφορά, πέραν από τον νόμιμο εκπρόσωπο ή τον διαχειριστή της, και τους εταίρους της.

β) Τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τις οποίες πρόκειται το Σήμα να διακρίνει.

γ) Δήλωση ότι τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες πληρούν τις προδιαγραφές του Κανονισμού

δ) Δήλωση ότι πέραν του Κανονισμού, τα προϊόντα και οι υπηρεσίες πληρούν τις προδιαγραφές που τάσσονται από την Ελληνική, Ευρωπαϊκή και Διεθνή Νομοθεσία, ιδίως όσον αφορά την παραγωγή, τυποποίηση και διανομή τους, την υγιεινή και την ασφάλεια αυτών κατά τη χρήση και ανάλωση τους.

ε) Δήλωση ότι ο αιτών δεν έχει καταδικαστεί αμετάκλητα την τελευταία τριετία για παραβίαση της νομοθεσίας περί διανοητικής ιδιοκτησίας, της αγορανομικής νομοθεσίας και της ειδικότερης νομοθεσίας που αφορά στο προϊόν ή στην υπηρεσία για την οποία αιτείται την απονομή του Σήματος.
Το κόστος απονομής του σήματος είναι από μηδενικό έως συμβολικό (δεκάδες ευρώ).

-Έχουν ολοκληρωθεί οι Κανονισμοί για την απονομή του σήματος σε αλκοολούχα και γαλακτοκομικά προϊόντα; Ποια προϊόντα θα ακολουθήσουν;

Ήδη η Επιτροπή Ελληνικού Σήματος έχει ολοκληρώσει τους Κανονισμούς για την απονομή του σήματος στα αλκοολούχα προϊόντα καθώς και στο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Σύμφωνα με τον Κανονισμό για τα αλκοολούχα προϊόντα, φορέας απονομής του Ελληνικού Σήματος ορίζεται το Γενικό Χημείο του Κράτους, ενώ βασικά σημεία για την απονομή του είναι:
α) η παρασκευή και εμφιάλωση του προϊόντος εντός των ορίων της Ελλάδας από
εγκεκριμένους ποτοποιούς.
β) να είναι σύμφωνο με τις διατάξεις της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας για τα
αλκοολούχα ποτά.

Αντίστοιχα, στον Κανονισμό για το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, φορέας απονομής του Ελληνικού Σήματος στο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα ορίζεται ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ – ΔΗΜΗΤΡΑ (ΕΛ.Γ.Ο. – ΔΗΜΗΤΡΑ), ενώ βασικό κριτήριο για την απονομή του σήματος στην αιτούσα επιχείρηση είναι μεταξύ άλλων η εγκατάσταση στην Ελλάδα των μονάδων επεξεργασίας και συσκευασίας γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, καθώς και η καθιέρωση και τήρηση διαδικασίας ιχνηλασιμότητας.

Το αμέσως επόμενο σχέδιο Κανονισμού που πρόκειται να εκπονήσει η Επιτροπή Ελληνικού Σήματος θα είναι για το ελαιόλαδο. Έχουν ήδη ξεκινήσει οι συνεδριάσεις στις οποίες έχουν κληθεί και εκπρόσωποι από τους αντίστοιχους φορείς (ΕΔΟΕΕ, ΣΕΒΙΤΕΛ, ΕΣΒΙΤΕ, ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΗ.). Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου ακολουθούν το μέλι και το κρασί.

Είναι συμβατό το Ελληνικό Σήμα με την Κοινοτική νομοθεσία;

Ναι. Είχε γίνει διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν από την ψήφιση του νόμου 4072/2012.