Μια φορά κι έναν καιρό, η κυβέρνηση μιας χώρας έδωσε ένα καρότο σε ταλαίπωρους από την κρίση μικρομεσαίους επιχειρηματίες, που το ονόμασε ΕΣΠΑ. Αυτοί το κυνήγησαν μη έχοντας άλλη επιλογή. Στα μισά του δρόμου εκείνοι που αποφασίζουν το έκοψαν στη μέση.

Έτσι οι περισσότεροι επιχειρηματίες έμειναν να κοιτούν τους άλλους κι αυτοί που περίμεναν ότι θα πάρουν μια μπουκιά εξακολουθούν να παραμένουν νηστικοί. Και δεν έζησε κανείς καλά, αλλά χειρότερα…

Ογκώδεις φάκελοι που χαρακτηρίστηκαν «πλήρεις» στοιβάζονται στα γραφεία τους. Τους τοποθετούν πάνω στις ταμειακές μηχανές, οι οποίες -άδειες πλέον- αποτελούν πρώτης τάξεως χώρο για να ακουμπούν την απίστευτη χαρτούρα που θα τους εξασφάλιζε ανάπτυξη της επιχείρησής τους. Με απόγνωση κοιτούν τα μπλοκ επιταγών που έμειναν χωρίς σελίδες και τα τιμολόγια που έκοψαν για να αναβαθμίσουν την επιχείρησή τους, επειδή οι κυβερνώντες τούς υποσχέθηκαν αυτό που δικαιούνται αλλά δεν εισέπραξαν: την ενίσχυσή τους μέσω ΕΣΠΑ και τη χρηματοδότησή τους από κοινοτικά κονδύλια.

Χιλιάδες ιδιοκτήτες μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων στενάζουν, όπως αναφέρει η Ελευθεροτυπία, χρωστώντας στις τράπεζες τα δάνεια που πήραν για να εκσυγχρονίσουν τα μαγαζιά τους και να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας, όπως προέβλεπαν οι όροι των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (ΠΕΠ). Άλλοι, για να αποφύγουν τον δανεισμό, ξόδεψαν και τα τελευταία ευρώ των κεφαλαίων που με κόπο είχαν συγκεντρώσει, ελπίζοντας μάταια, όπως αποδείχθηκε, ότι το ΕΣΠΑ θα «τρέξει» σύμφωνα με τις εξαγγελίες. Όταν κατέθεσαν τους φακέλους τους, το ποσό που προβλεπόταν να δαπανηθεί ήταν 1.050.000.000 ευρώ και στην πορεία -και αφού είχαν πάρει υψηλές βαθμολογίες και είχαν ξεκινήσει τις επενδύσεις- το ποσό αυτό μειώθηκε στο μισό. Έτσι, έμειναν να κοιτούν την πολύ καλή βαθμολογία τους, τους ωραιότατους πλήρεις φακέλους που κατέθεσαν και τα δάνειά τους να τρέχουν. Την πάτησαν δηλαδή όπως ο μαθητής που γράφει 19 στις Πανελλήνιες και ενώ η βάση της σχολής την προηγούμενη χρονιά ήταν 18, ανέβηκε στο 19,5. Μόνο που σ’ αυτή την περίπτωση δεν ευθύνεται η μεγάλη ζήτηση, αλλά η έλλειψη κονδυλίων.

Πού είναι η αξιολόγηση

Σα να μην έφταναν όλα αυτά, ακόμα και αυτοί που πέρασαν τις… εξετάσεις παραμένουν απλήρωτοι. Κι αυτό διότι δεν έχει ξεκινήσει καν η αξιολόγησή τους, ο έλεγχος δηλαδή των τιμολογίων τους από τις αρμόδιες υπηρεσίες ώστε να μπορέσουν να πάρουν τα χρήματά τους, κάτι που έπρεπε να είχε γίνει από τον περασμένο Ιούλιο.

«Δεν υπάρχει καν κωδικός για να εκταμιευτούν αυτά τα λεφτά», λέει ο πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου, Βασίλης Κορκίδης. «Ούτε ξέρουμε πότε θα τα πάρουν οι δικαιούχοι». Στην ερώτηση τι θα κάνουν αυτοί οι άνθρωποι και πώς θα αντιμετωπίσουν την κατάσταση, η απάντησή του είναι αφοπλιστική: «Τον σταυρό τους… Δεν έχουν καν ξεκινήσει οι έλεγχοι, που σημαίνει ότι τη φετινή χρονιά τη χάνουμε. Τους έχουμε πει να μας δανείσουν χρόνο αφού δεν έχουν χρήματα να μας δώσουν».

Χρήματα λοιπόν δεν υπάρχουν. Πώς γίνεται όμως αυτό, αφού η Ε.Ε. μας δίνει ζεστό χρήμα για την ενίσχυση των επιχειρήσεων μέσω ΕΣΠΑ; Πολύ απλά, διότι το κράτος δεν έχει να συμπληρώσει τη δική του συμμετοχή. «Το φρενάρουν διότι δεν έχουν να βάλουν το κομμάτι του δικού τους “ρεφενέ” στο πακέτο», υποστηρίζει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης, ο οποίος έχει καταθέσει στη Βουλή σχετική ερώτηση που συζητείται αυτές τις μέρες. «Από τις 31 Ιανουαρίου η χώρα παραμένει χωρίς αναπτυξιακό νόμο, κάτι που είχαν δηλώσει ότι θα κάνουν στο πρόγραμμα των 100 ημερών. Αν υπολογίσουμε ότι ένας νόμος χρειάζεται συνήθως ένα χρόνο για να έχει επίδραση στην οικονομία, φοβάμαι ότι το χάσαμε το τρένο. Ολες οι κυβερνήσεις του κόσμου χρησιμοποιούν όλα τα διαθέσιμα εργαλεία που οδηγούν στην ανάπτυξη για να βγουν από την κρίση, εκτός από τη δική μας. Είμαστε στην 23η θέση από τους 27 της Ε.Ε. στην απορρόφηση, την ώρα που βρισκόμαστε στη χειρότερη θέση απ’ όλους».

Την απορία του και τη δυσαρέσκειά του για το θέμα αυτό είχε εκφράσει τον περασμένο Μάιο και ο Αουρέλιο Σεσίλιο, ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου. «Δεν κατανοώ πώς είναι δυνατόν μια χώρα που αναμένει χιλιάδες άνεργους να μη χρησιμοποιεί ένα εργαλείο που έχει για να βελτιώσει την κατάστασή της», είχε πει τότε κάνοντας λόγο για τεράστιες καθυστερήσεις στην απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων που προκαλούν άμεσο κίνδυνο όχι μόνο για απώλειά τους αλλά και για επιβολή κυρώσεων από την Ε.Ε.

«Το ελληνικό Δημόσιο έχει δυσκολία πληρωμών. Μπορεί το μεγαλύτερο ποσοστό του ΕΣΠΑ να καλύπτεται από την Ε.Ε., αλλά το 20-30% της εθνικής συμμετοχής δεν μπορούν να το καταβάλουν, παρ’ όλο που υποτίθεται ότι τα κονδύλια έχουν προβλεφθεί», επισημαίνει ο προϊστάμενος Οργάνωσης Πληροφορικής και Ανάπτυξης της ΠΑΣΕΓΕΣ που συμμετέχει και στην επιτροπή προέδρων αξιολόγησης των ΠΕΠ. «Οι Ευρωπαίοι αρμόδιοι που είχαν έρθει να ελέγξουν ζήτησαν πράξεις και όχι εξαγγελίες, υπενθυμίζοντάς μας ότι μας δίνουν δωρεάν χρήμα και δεν το παίρνουμε».