Περισσότερες πληροφορίες που εξειδικεύουν και απαντούν στα ερωτήματα για τον ακριβή ρόλο, τις αρμοδιότητες και τον τρόπο λειτουργίας του μηχανισμού εποπτείας των τραπεζών στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήρθαν σήμερα από τις Βρυξέλλες, λίγες μόλις ώρες αφότου το ECOFIN συμφώνησε για την σύσταση του νέου θεσμού, που αποτελεί και το πρώτο βήμα στον δρόμο της τραπεζικής ένωσης, με άξονα την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
– Ποιες τράπεζες, λοιπόν, θα τελούν υπό την άμεση εποπτεία της ΕΚΤ;
Με βάση της αποφάσεις που ελήφθησαν τη νύχτα της Τετάρτης από τους υπουργούς Οικονομικών των 27 κρατών μελών της Ε.Ε., στον άμεσο έλεγχο της ΕΚΤ υπάγονται οι τράπεζες οι οποίες είτε έχουν στοιχεία ενεργητικού άνω των 30 δισεκατομμυρίων ευρώ, είτε όσες αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 20% του ΑΕΠ της χώρας τους (εκτός εάν το ενεργητικό τους δεν υπερβαίνει τα 5 δισεκατομμύρια ευρώ) και ακόμα όσες τελούν υπό ευρωπαϊκό πρόγραμμα βοήθειας.
Τα υπόλοιπα τραπεζικά ιδρύματα θα εποπτεύονται από το εθνικό εποπτικό όργανο, ενώ η ΕΚΤ θα έχει τη δυνατότητα σε οποιαδήποτε στιγμή να αναλάβει εποπτικό έργο, εάν κριθεί αναγκαίο.
Εκτός «ειδικών συνθηκών», η ΕΚΤ θα εποπτεύει τουλάχιστον τρεις τράπεζες κάθε κράτους που συμμετέχει στον μηχανισμό.
Πρόκειται, αρχικά, για τις χώρες της ευρωζώνης, στις οποίες θα προστεθούν σταδιακά και πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μόνο τρεις χώρες , η Βρετανία, η Σουηδία και η Τσεχική Δημοκρατία δήλωσαν ότι δεν θα συμμετάσχουν αμέσως στον μηχανισμό.
Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών της Γαλλίας Πιερ Μοσκοβισί, 150-300 τράπεζες θα εποπτεύονται απευθείας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
– Ποιο όργανο της ΕΚΤ θα ασκεί την τραπεζική εποπτεία;
Ένα νεοσύστατο εποπτικό συμβούλιο εντός της ΕΚΤ θα λαμβάνει τις σημαντικές αποφάσεις. Θα απαρτίζεται από εκπροσώπους 17 εθνικών εποπτικών θεσμών, τέσσερα μέλη της ΕΚΤ, έναν πρόεδρο και έναν αντιπρόεδρο.
– Με ποιον τρόπο θα διασφαλισθεί ο διαχωρισμός μεταξύ των εποπτικών ευθυνών της ΕΚΤ και του παραδοσιακού της ρόλου ως εγγυήτριας της νομισματικής πολιτικής της ευρωζώνης;
Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή συνθήκη, το συμβούλιο των κυβερνητών θα πρέπει να επικυρώνει όλες τις σημαντικές αποφάσεις που θα λαμβάνονται από το εποπτικό συμβούλιο.
Όμως τα κράτη επιθυμούν τον διαχωρισμό μεταξύ της νομισματικής πολιτικής, για την οποία είναι υπεύθυνο το συμβούλιο των κυβερνητών, και την τραπεζική εποπτεία.
Σε περίπτωση διαφωνίας του συμβουλίου των κυβερνητών επί μίας απόφασης του εποπτικού συμβουλίου, μία ανεξάρτητη επιτροπή θα αναλαμβάνει την τελική απόφαση.
– Πότε θα τεθεί σε λειτουργία ο μηχανισμός εποπτείας;
Την 1η Μαΐου 2014. Μέχρι τότε, η ΕΚΤ θα μπορεί να εποπτεύει κατά περίπτωσιν τραπεζικά ιδρύματα τα οποία πρόκειται να ανακεφαλαιοποιηθούν από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.
– Με ποιον τρόπο τα κράτη μη μέλη της τραπεζικής ένωσης θα διασφαλίσουν τα δικαιώματά τους στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής;
Οι χώρες που δεν είναι μέλη της τραπεζικής ένωσης δεν επιθυμούν τη διαμόρφωση στους κόλπου της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής ενός πλειοψηφικού μπλοκ χωρών μελών της ευρωζώνης που θα επιβάλουν συστηματικά τις απόψεις τους σε κάθε ψηφοφορία. Γι’ αυτό, η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή διαθέτει ισχυρά ρυθμιστικά προνόμια σε ευρωπαϊκή κλίμακα.
Για να έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα μία απόφαση θα πρέπει να υιοθετείται από πλειοψηφία στο πλαίσιο και των δύο ομάδων: τις χώρες μέλη της τραπεζικής ένωσης και τις υπόλοιπες
Σε περίπτωση που μία χώρα αντιταχθεί σε μία απόφαση της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής, μία ad hoc επιτροπή θα επιφορτισθεί να αποφασίσει. Θα απαρτίζεται από δύο εκπρόσωπους από κάθε ομάδα, τα μέλη της τραπεζικής ένωσης και τα μη μέλη, με επικεφαλής τον πρόεδρο της Αρχής.
