Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα αναλάβει να εποπτεύει το σύνολο των τραπεζών της ευρωζώνης, θα έχει την αρμοδιότητα να χορηγεί ή να ανακαλεί τις άδειες των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, να επιβάλει κυρώσεις ή ακόμη και να κλείνει τράπεζες, σύμφωνα με το προσχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύει σήμερα στην ιστοσελίδα της η εφημερίδα Ιλ Σόλε 24 Όρε.
Ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς και Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών Μισέλ Μπαρνιέ αναμένεται ότι θα παρουσιάσει τις γενικές γραμμές αυτού του σχεδίου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την ερχόμενη Τετάρτη στο Στρασβούργο.
Η σύσταση μιας ενιαίας αρχής επιτήρησης των τραπεζών αποφασίστηκε κατά την τελευταία σύνοδο κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών τον περασμένο Ιούνιο. Αυτός ήταν ο όρος ώστε το μόνιμο ταμείο διάσωσης της ευρωζώνης, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ) να μπορεί να δανείζει απευθείας στις τράπεζες για να μην επιβαρύνεται το χρέος των χωρών.
Με βάση το προσχέδιο που παρουσιάζει η ιταλική εφημερίδα, όλες οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα επιβλέπονται από την ΕΚΤ. Θα ενταχθούν στο μηχανισμό σε δύο φάσεις: η αρχή θα γίνει την 1η Ιανουαρίου 2013 με τις λεγόμενες συστημικές τράπεζες ενώ την 1η Ιανουαρίου 2014 θα ακολουθήσουν όλες οι υπόλοιπες, ώστε και οι 6.000 τράπεζες της ευρωζώνης να ελέγχονται από την ΕΚΤ.
Το κείμενο, που εκτείνεται σε 33 σελίδες και περιλαμβάνει 28 άρθρα, προβλέπει ότι “η ΕΚΤ θα εκτελεί τα καθήκοντά της στο πλαίσιο ενός ενιαίου μηχανισμού επιτήρησης” σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών. Η τελευταία θα έχει την αρμοδιότητα να καθορίζει τις τεχνικές προδιαγραφές και να προχωρεί σε συστάσεις όσον αφορά την επίβλεψη. Όμως η ΕΚΤ θα έχει την αποκλειστική ευθύνη να χορηγεί και να ανακαλεί τις άδειες των πιστωτικών ιδρυμάτων της ευρωζώνης, να τους επιβάλει ένα συγκεκριμένο επίπεδο ρευστότητας και να επαληθεύει αν συμμορφώνονται με αυτό. Σε περίπτωση που οι τράπεζες δεν τηρούν τις αποφάσεις της η ΕΚΤ θα μπορεί να επιβάλει πρόστιμα και ποινές.
Η ΕΚΤ θα έχει το δικαίωμα να ζητά από τις τράπεζες κάθε πληροφορία που χρειάζεται και να πραγματοποιεί ελέγχους στα γραφεία τους, ακόμη και χωρίς να τις έχει ειδοποιήσει εκ των προτέρων. Θα ενημερώνει τακτικά για τις δραστηριότητές της το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Γιούρογκρουπ.
Προκειμένου να αποφευχεθεί ενδεχόμενη σύγκρουση συμφερόντων η επίβλεψη θα ανατεθεί σε ένα συμβούλιο εποπτείας. Ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρός του θα προέρχονται από το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ και τα υπόλοιπα μέλη από την ΕΚΤ και τις εθνικές αρχές επιτήρησης, δηλαδή κυρίως από τις κεντρικές τράπεζες των χωρών.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο δήλωσε πρόσφατα ότι ελπίζει ο μηχανισμός να εγκριθεί εγκαίρως ώστε να τεθεί σε εφαρμογή στις αρχές του 2013. Για να αναλάβει η ΕΚΤ αυτόν το νέο ρόλο χρειάζεται να συμφωνήσουν και οι 27 χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.