Στροφή προς την «πράσινη οικονομία», φαίνεται πως κάνουν σταδιακά οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της ΕΕ, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή δημοσκόπηση, Ευρωβαρόμετρο που δημοσιεύτηκε σήμερα στις Βρυξέλλες.

Σύμφωνα με την έρευνα, το 31% των ΜΜΕ στην Ελλάδα προσφέρουν οικολογικά προϊόντα και υπηρεσίες (έναντι 26% στην ΕΕ), ενώ το 18% σκέπτονται να στρέψουν τις επιχειρήσεις τους προς την πράσινη οικονομία (έναντι 8% στην ΕΕ) (σ.σ. Οικολογικά προϊόντα και υπηρεσίες είναι τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που έχουν ως κύρια λειτουργία τους τη μείωση του περιβαλλοντικού κινδύνου, την ελαχιστοποίηση της ρύπανσης και την εξοικονόμηση πόρων.)

Στην Ελλάδα, το 40% των εταιρειών που ανήκουν στην «πράσινη» οικονομία προσφέρουν προϊόντα και υπηρεσίες με περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά, όπως π.χ. τα βιολογικά τρόφιμα. Το 30% λειτουργούν στον τομέα των ανακυκλωμένων υλικών και το 21% στη διαχείριση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ή των στερεών αποβλήτων. Σύμφωνα με την έρευνα, το 45% των ΜΜΕ στην Ελλάδα (έναντι 37% στην ΕΕ), έχουν τουλάχιστον έναν εργαζόμενο, πλήρους ή μερικής απασχόλησης που ασχολείται με την προώθηση οικολογικών προϊόντων και υπηρεσιών.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει ότι οι «πράσινες» θέσεις εργασίας δημιουργούνται κυρίως στις ΜΜΕ σε αντίθεση με τις μεγάλες εταιρείες: το 2012 ένας στους 8 εργαζομένους σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις είχε «πράσινη» θέση εργασίας, ενώ στις μεγάλες εταιρείες τα αντίστοιχα αριθμητικά στοιχεία είναι 1 στους 33. Οι «πράσινες» θέσεις εργασίας στις ΜΜΕ εκτιμάται ότι θα αυξηθούν σημαντικά και θα φτάσουν το 35% τα προσεχή δύο χρόνια.

Η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου αποκαλύπτει ότι λιγότερο από το ένα τέταρτο των ΜΜΕ αξιοποιούν την ενιαία αγορά για οικολογικά προϊόντα ή υπηρεσίες. Η γραφειοκρατία θεωρείται ένα από τα εμπόδια: το 20% των ΜΜΕ λένε ότι θα τους ήταν ευκολότερο να κάνουν οικολογικές επενδύσεις, αν οι διασυνοριακές διοικητικές και νομικές διαδικασίες δεν ήταν τόσο πολύπλοκες.

Περίπου τρεις στις πέντε (60%) ΜΜΕ στην Ελλάδα και στην ΕΕ, που πωλούν οικολογικά προϊόντα ή υπηρεσίες, δραστηριοποιούνται στις «πράσινες» αγορές για περισσότερα από τρία χρόνια σε σύγκριση με το 52% στις ΗΠΑ. Τα τρόφιμα και τα ποτά (25%) και ο ηλεκτρονικός και μηχανολογικός εξοπλισμός και μηχανήματα (23%) είναι τα πιο ευπώλητα οικολογικά προϊόντα και υπηρεσίες από τις ευρωπαϊκές ΜΜΕ.

Τεράστιες ανεκμετάλλευτες δυνατότητες

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Αντόνιο Ταγιάνι, αρμόδιος για τη βιομηχανία και την επιχειρηματικότητα, δήλωσε σήμερα ικανοποιημένος που «οι ευρωπαϊκές ΜΜΕ αρχίζουν να αντλούν από το τεράστιο ανεκμετάλλευτο δυναμικό της πράσινης οικονομίας, ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικές και να δημιουργηθούν περισσότερες θέσεις εργασίας». Ωστόσο, παρατήρησε ότι πολύ λίγες ΜΜΕ επεκτείνουν τις οικολογικές επιχειρήσεις τους σε αγορές του εξωτερικού. «Γνωρίζοντας ότι οι περιβαλλοντικές βιομηχανίες της ΕΕ είναι περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας αγοράς περιβαλλοντικών βιομηχανιών, αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν τεράστιες ανεκμετάλλευτες δυνατότητες ανάπτυξης των ΜΜΕ», δήλωσε ο Α. Ταγιάνι.

Πράγματι, περίπου το 86% των ΜΜΕ στην Ελλάδα και την ΕΕ που δραστηριοποιούνται στην «πράσινη» οικονομία λειτουργούν στις εθνικές τους αγορές.

Στην Ελλάδα, το 37% των ΜΜΕ δραστηριοποιούνται σε χώρες της ΕΕ, το 6% στις χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, το 5% στην Ασία και το Νότιο Ειρηνικό και 5% στη Λατινική Αμερική.

Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, ο κύριος λόγος για τις ελληνικές ΜΜΕ να πωλούν οικολογικά προϊόντα ή υπηρεσίες είναι η ζήτηση από τους πελάτες (40%). Σημαντικό ρόλο επίσης διαδραματίζουν οι βασικές αξίες που ενστερνίζονται οι εταιρείες και η εικόνα τους (30%).

Επιπλέον, στην Ελλάδα, το 83% των ΜΜΕ (93% στην ΕΕ) λαμβάνουν μέτρα για αποδοτικότερη χρησιμοποίηση των πόρων τους. Το 52% των ΜΜΕ εξοικονομούν ενέργεια, το 65% ανακυκλώνουν και το 27% ελαχιστοποιούν τα απόβλητά τους.

Οικονομικά κίνητρα

Τα οικονομικά κίνητρα θεωρούνται από τις ΜΜΕ ως το καλύτερο μέσο που μπορεί να τις βοηθήσει να γίνουν πιο οικολογικές στον τρόπο λειτουργίας τους και να προσφέρουν πιο οικολογικά προϊόντα και υπηρεσίες. Το 63% των ελληνικών ΜΜΕ θεωρούν ότι οι φορολογικές ελαφρύνσεις, οι επιδοτήσεις και τα δάνεια είναι τα καλύτερα μέτρα πολιτικής για την υποστήριξη επενδύσεων στον τομέα της αποδοτικότητας της ενέργειας. Επίσης, το 37% των ελληνικών ΜΜΕ που σήμερα δεν προσφέρουν οικολογικά προϊόντα ή υπηρεσίες πιστεύουν και αυτές ότι τα οικονομικά κίνητρα είναι ο καλύτερος τρόπος για να μπορέσουν να αναπτύξουν ένα ευρύ φάσμα οικολογικών προϊόντων ή υπηρεσιών.

Επίσης, εκτιμάται ότι οι τεχνικές συμβουλές και η απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν τις ΜΜΕ να γίνουν πιο οικολογικές. Τα δύο προσεχή χρόνια, στην ΕΕ, τέσσερις ΜΜΕ στις πέντε (80%) σχεδιάζουν να πάρουν μέτρα για την αποδοτικότητα των πόρων, αλλά μία στις πέντε ΜΜΕ λέει ότι θα ήταν πιο εύκολο αν οι διοικητικές και νομικές διαδικασίες που απαιτούνται για τη λήψη μέτρων δεν ήταν τόσο πολύπλοκες ή δαπανηρές. Μία στις τέσσερις (25%) ΜΜΕ δηλώνουν ότι η απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών για τη διαμόρφωση δυναμικού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από διάφορες πηγές, με την εγκατάσταση για παράδειγμα φωτοβολταϊκών, θα είχε ιδιαίτερα αποτελέσματα στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης.

Εξάλλου, δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί η μετάβαση των δημόσιων συμβάσεων στην «πράσινη οικονομία». Μόνο το 11% των ΜΜΕ στην ΕΕ έχουν υποβάλει προσφορά σε διαγωνισμό δημόσιων συμβάσεων που περιείχε περιβαλλοντικές απαιτήσεις σε σύγκριση με το αντίστοιχο ποσοστό μεγάλων εταιρειών που είναι 16%.

Η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου διεξήχθη τον περασμένο μήνα στα 27 κράτη- μέλη της ΕΕ και καλύπτει επιχειρήσεις που απασχολούν ένα ή περισσότερα άτομα στον τομέα της μεταποίησης, του λιανικού εμπορίου, των υπηρεσιών και της βιομηχανίας στην ΕΕ. Δεν καλύπτει τους αυτοαπασχολούμενους εμπόρους.