Με αφορμή την ανάλυση του Τζόρτζ Σόρος στους Financial Times για την κρίση του ευρώ, ο Τσαρλς Γκραντ – διευθυντής του Κέντρου Ευρωπαϊκής Μεταρρύθμισης – παραθέτει την δικιά του άποψη για την επόμενη ημέρα της Ε.Ε.
Υποστηρίζει ότι η άποψη του Σόρος, που θεωρεί τη νέα γερμανική προσέγγιση της Ευρώπης ως την κύρια αιτία της κρίσης, είναι εν μέρει σωστή. Έχει, επίσης, δίκαιο να κατηγορεί του ευρωπαίους ηγέτες στην εμμονή τους να υπερασπίζονται το status quo. Υπάρχει, όμως, εξήγηση για την υιοθέτηση αυτής της στάσης: η κοινή γνώμη αποκτάει όλο και μεγαλύτερο ρόλο στην ευρωπαϊκή πολιτική.
Οι ιδρυτές του ευρώ δεν ενδιαφέρονταν για τη συμπεριφορά των ψηφοφόρων. Σήμερα, όμως, πολλοί ψηφοφόροι στις ισχυρές χώρες τάσσονται κατά των διασώσεων των ανίσχυρων, ενώ οι ψηφοφόροι στις αδύναμες χώρες τάσσονται ενάντια στην ευρωζώνη, επειδή αποδίδουν σε αυτήν την λιτότητα που έχουν υποστεί.
Υπάρχει, βέβαια, μία βασική αιτία που δεν αναφέρθηκε από τον κ. Σόρος. Στα 20 χρόνια μετά τη συνθήκη του Μάαστριχτ, τα μεγάλα κράτη έχουν αυξήσει την επιρροή τους στην Ε.Ε., ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποδυναμωθεί. Αυτό γίνεται περισσότερο αντιληπτό με την κρίση του ευρώ: Γάλλοι και Γερμανοί προσπαθούν να δημιουργήσουν διακρατικούς μηχανισμούς διάσωσης παραγκωνίζοντας την Κομισιόν.
Παρά τις αδυναμίες της, μόνο η Κομισιόν μπορεί να μεριμνήσει για το ενιαίο ευρωπαϊκό καλό, να υπερασπιστεί τα συμφέροντα των μικρότερων μελών και να διαφυλάξει το σεβασμό των κανόνων της Ε.Ε. Η Κομισιόν αμφισβήτησε τη γερμανική συνταγή στην κρίση, αλλά δεν είχε την εξουσία να αντιταχθεί στο Βερολίνο.
Το plan B που ευαγγελίζεται ο Σόρος θα έχει νόημα μόνο αν «πατήσουν πόδι» οι ηγέτες της Ευρώπης. Οι Γερμανοί θα πρέπει να επαναφέρουν στη μνήμη τους τον Χέλμουντ Κολ και να μην ξεχνούν ότι η ηγεσία εμπεριέχει ευθύνες. Η επιβίωση του ευρώ συνδέεται με σταθερούς θεσμούς και κανόνες και όχι μεταμεσονύχτιες συμφωνίες ανάμεσα στους ηγέτες των μεγάλων κρατών μελών.
