Η κυβέρνηση σχεδιάζει μια σειρά παρεμβάσεων στο ασφαλιστικό σύστημα το επόμενο χρονικό διάστημα, με στόχο να επιλύσει κρίσιμα ζητήματα που αφορούν τις συντάξεις, το εργόσημο και τις συντάξεις χηρείας. Οι προτεινόμενες αλλαγές θα περιλαμβάνονται σε νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, το οποίο εκτιμάται ότι θα κατατεθεί προς ψήφιση εντός του πρώτου εξαμήνου του έτους.
Το σχέδιο νόμου εισάγει μέτρα που αποσκοπούν αφενός στη ρύθμιση χρόνιων παθογενειών του συστήματος και αφετέρου στη βελτίωση της καθημερινότητας των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων. Μεταξύ των βασικών αξόνων της μεταρρύθμισης, προβλέπεται η αναπροσαρμογή των συντάξεων, η καθιέρωση ενιαίων κανόνων στις παροχές των ταμείων, η ενίσχυση της διαφάνειας στις πληρωμές μέσω εργοσήμου, καθώς και η επέκταση της αναγνώρισης πλασματικών ετών στις επικουρικές συντάξεις.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις συντάξεις χηρείας, όπου προτείνονται ρυθμίσεις που θα διασφαλίζουν την ισονομία μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Οι αλλαγές αυτές αποσκοπούν στην εξάλειψη ανισοτήτων που παραμένουν στο σύστημα, παρέχοντας μια δικαιότερη προσέγγιση για τους δικαιούχους.
Η μεταρρύθμιση, πέρα από την ενίσχυση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος, στοχεύει και στη δικαιότερη κατανομή των πόρων, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των πολιτών και τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας. Παράλληλα, οι αλλαγές αξιοποιούν σύγχρονες τεχνολογικές λύσεις, όπως η καθιέρωση ψηφιακών πλατφορμών, για την απλοποίηση διαδικασιών και τη μείωση της γραφειοκρατίας, διευκολύνοντας την καθημερινότητα χιλιάδων ασφαλισμένων και συνταξιούχων.
Αναλυτικές αλλαγές που περιλαμβάνει το νομοσχέδιο:
- Τροποποιήσεις στο εργόσημο: Καθιερώνονται ανώτατα όρια πληρωμών και προβλέπεται η δυνατότητα εξόφλησης μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας και τραπεζών. Αυτή η αλλαγή αποσκοπεί στον περιορισμό της φοροδιαφυγής και στη διαφάνεια στις συναλλαγές, ενώ παράλληλα διευκολύνει τους εργοδότες και τους εργαζόμενους.
- Νέος τρόπος υπολογισμού συντάξεων: Οι συντάξεις θα προσαρμόζονται με βάση τον δείκτη αύξησης των μισθών όλων των εργαζομένων, αντικαθιστώντας το παλιό σύστημα που βασιζόταν κυρίως στον πληθωρισμό. Αυτή η αλλαγή αναμένεται να οδηγήσει σε υψηλότερες συντάξεις, καθώς οι μισθοί τείνουν να αυξάνονται με ρυθμό μεγαλύτερο από τον πληθωρισμό. Για παράδειγμα, αν το 2024 ο δείκτης μισθών αυξηθεί κατά 3,5%, αυτό το ποσοστό θα εφαρμοστεί και στον μισθό που λαμβάνεται υπόψη για την ανταποδοτική σύνταξη όσων συνταξιοδοτηθούν το 2025.
- Περικοπές στις συντάξεις χηρείας: Εισάγονται περικοπές στις συντάξεις χηρείας του ιδιωτικού τομέα, με σκοπό την ισονομία, καθώς παρόμοιες ρυθμίσεις ισχύουν ήδη στο Δημόσιο και στον ΟΓΑ από το 2020. Το μέτρο αφορά περίπου 60.000 δικαιούχους συντάξεων χηρείας, που έλαβαν σύνταξη μετά το 2016. Βάσει του νέου πλαισίου, η σύνταξη χηρείας θα μειώνεται από το 70% στο 35% αν ο δικαιούχος εργάζεται ή λαμβάνει δική του σύνταξη μετά την πάροδο τριετίας. Δύο εναλλακτικές λύσεις εξετάζονται για την άμβλυνση των συνεπειών:
– Ο δικαιούχος να μπορεί να επιλέξει ποια από τις συντάξεις του θα μειωθεί.
– Η περικοπή να αφορά μόνο την εθνική σύνταξη (426,17 ευρώ) και όχι την ανταποδοτική.
- Ενιαίος κανονισμός παροχών ασθένειας: Εισάγεται ένας ενιαίος κανονισμός παροχών για όλους τους ασφαλισμένους του ΕΦΚΑ, ώστε να επιτευχθεί η ισότητα στις παροχές. Οι γενναιόδωρες παροχές που εξακολουθούν να καταβάλλονται από ορισμένα πρώην ταμεία θα περιοριστούν, προκειμένου να ευθυγραμμιστούν με τα πρότυπα του ΙΚΑ. Αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε περιορισμό προνομίων για συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων, προς όφελος της συνολικής ισότητας.
Με το νέο νομοσχέδιο, η κυβέρνηση φιλοδοξεί να εξισορροπήσει τις ανάγκες των πολιτών με τις οικονομικές πραγματικότητες, δημιουργώντας ένα ασφαλιστικό σύστημα που ανταποκρίνεται στις προκλήσεις του 21ου αιώνα. Παρά τις δυσκολίες που ενδέχεται να προκύψουν από την εφαρμογή των αλλαγών, η μεταρρύθμιση στοχεύει στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και στη δίκαιη κατανομή των ασφαλιστικών πόρων.
