«Ανάσα ζωής» αποτελεί για τα πεύκα του δάσους του Σέιχ Σου ένα βιολογικό φάρμακο. Το λαμβάνουν από αέρος τις τελευταίες δεκαετίες με στόχο να μπορέσουν καταπολεμήσουν τις πευκοκάμπιες που τα κατατρώνε.
Το 1967 έγινε ο πρώτος αεροψεκασμός στο δάσος του Σέιχ Σου προκειμένου να καταπολεμηθεί το λεπιδόπτερο έντομο πευκοκάμπια (Thaumetopoeapityocampa) αλλά από το 1983 ξεκίνησαν οι αεροψεκασμοί να γίνονται, σχεδόν ανελλιπώς, κάθε χρόνο, ώς σήμερα. Πρόσφατα, σύμφωνα με σχετική ενημέρωση του δασαρχείου Θεσσαλονίκης, έγιναν οι φετινοί αεροψεκασμοί σε συνεργασία με την Πολεμική Αεροπορία και με χρηματοδότηση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Οι αεροψεκασμοί υλοποιήθηκαν με εξειδικευμένο βιολογικό σκεύασμα, το οποίο είναι εγκεκριμένο από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, είναι φιλικό προς το περιβάλλον και δεν εγκυμονεί κινδύνους για τη δημόσια υγεία.
«Η επέμβαση έγινε στη δασική περιοχή που εκτείνεται από το ύψος της Περραιβού μέχρι το Ρετζίκι και κάλυψε μια έκταση περίπου 7500 στρεμμάτων. Ανάλογα με τις πιστώσεις, οι ψεκασμοί μπορούν να καλύψουν εκτάσεις του περιαστικού δάσους από 6000 έως 9000 στρέμματα» αναφέρει μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων η αναπληρώτρια προϊσταμένη του Δασαρχείου Θεσσαλονίκης, Δρ. Σουλτάνα Καλαϊτζή. «Οι ψεκασμοί», συμπληρώνει, «είναι στοχευμένοι, δεν ελλοχεύουν κινδύνους για τον κόσμο και πραγματοποιούνται για την φυτοϋγεία των πεύκων και τον περιορισμό των αλλεργιών από την πευκοκάμπια».
Υγειονομικής σημασίας ο ψεκασμός – Από τι εξαρτάται το πότε γίνεται
Η ακριβής στιγμή των ψεκασμών εξαρτάται πάντα από τις καιρικές συνθήκες του έτους, γι’ αυτό και ο προσδιορισμός της ημερομηνίας πραγματοποιείται κατόπιν αυτοψίας και σε άμεση συνεργασία με το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών και τον ερευνητή Δρ. Δημήτρη Αβτζή, δασολόγο- εντομολόγο.
Σύμφωνα με τον ο κ. Αβτζής, δεν μπορεί να γίνει επίγειος ψεκασμός στο δάσος λόγω έκτασης και προσβασιμότητας, ενώ με τα εναέρια μέσα υπάρχει ευκολία εφαρμογής. «Αεροψεκασμός για την πευκοκάμπια σε τέτοια έκταση δεν γίνεται σε άλλη περιοχή της Ελλάδας γιατί δεν συναντάται αλλού εκτενές περιαστικό δάσος με πεύκα», σημειώνει και προσθέτει: «Φυσικά, το σκεύασμα είναι βιολογικό και οι ρίψεις δεν γίνονται σε όλη την έκταση, αλλά σε μέρη που γνωρίζουμε ότι έχουν τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα. Είναι υγειονομικής σημασίας η συγκεκριμένη δράση καθώς η πευκοκάμπια φέρει αλλεργιογόνες ουσίες και τα τριχίδιά τους παραμένουν στο έδαφος».
Πετώντας πάνω από το Σέιχ Σου
Εδώ και 14 χρόνια κάνει τους αεροψεκασμούς στο Σέιχ Σου ο Γιώργος Καλπάκας από τη Μοίρα Αεροπορικής Εξυπηρέτησης Δημοσίων Υπηρεσιών (ΜΑΕΔΥ).
«Διαπιστώνω ότι το δάσος συντηρείται καλά» υπογραμμίζει χαρακτηριστικά ο κ. Καλπάκας, σημειώνοντας ότι η επιχείρηση έχει δυσκολίες καθώς το έδαφος δεν είναι επίπεδο και έχει πολλές κεραίες.
«Πρέπει να πετάς σε χαμηλό ύψος και να ελίσσεσαι. Ε, καμιά φορά “τρώμε” και καμιά κορυφή από κανένα δεντράκι», τονίζει χαριτολογώντας για το μόλις πέντε μέτρων ύψος που πρέπει να πετάνε για να γίνεται απολύτως στοχευμένα η ρίψη του σκευάσματος.
Κίνδυνος για νεκρώσεις στα δέντρα, αν δεν περιοριστεί η πευκοκάμπια
Σύμφωνα με τη Δρ. Πέρη Κουράκλη, δασολόγο- περιβαλλοντολόγο στο Δασαρχείο Θεσσαλονίκης, η πευκοκάμπια έχει έντονη παρουσία στα δάση πεύκης στην περιοχή ευθύνης του Δασαρχείου.
«Δυστυχώς, δεν έχουμε επαρκή δεδομένα από το παρελθόν σε σχέση με την κατάσταση του πληθυσμού του είδους και τις πληθυσμιακές του εξάρσεις. Τα τελευταία τρία χρόνια όμως έχουμε εγκαταστήσει ένα μόνιμο δίκτυο παρακολούθησης του είδους, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών. Έτσι γνωρίζουμε εκ των προτέρων το εξελικτικό στάδιο του είδους, αλλά και τις θέσεις που έχουμε μεγαλύτερες ή μικρότερες εξάρσεις του πληθυσμού. Διαπιστώσαμε, για παράδειγμα, ότι τα τελευταία χρόνια που έχουμε θερμότερο καλοκαίρι και φθινόπωρο σε σχέση με μια δεκαετία πριν, οι αεροψεκασμοί θα πρέπει να γίνονται 15-20 ημέρες αργότερα. Επίσης, γνωρίζαμε πού θα έπρεπε να δώσουμε έμφαση στους αεροψεκασμούς, ώστε να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα με τα διαθέσιμα χρήματα. Η Πολεμική Αεροπορία μας βοήθησε να ακολουθήσουμε αυτό τον σχεδιασμό μας», αναφέρει η κ. Κουράκλη, προσθέτοντας ότι μέσω της επιστημονικής παρακολούθησης του είδους, γνωρίζουν ότι οι αεροψεκασμοί είχαν εξαιρετικό αποτέλεσμα.
Περιγράφει, μάλιστα, ότι ύστερα από έντονη προσβολή από την πευκοκάμπια, τα δέντρα εμφανίζονται καλυμμένα με καφετιές (φαγωμένες) βελόνες και πολλές φορές δίνεται η εντύπωση πως είναι νεκρά, εικόνα που εμφανίζεται κυρίως την άνοιξη.
«Η έντονη προσβολή από την πευκοκάμπια διαταράσσει τη φυσιολογία των δέντρων καθιστώντας τα ευάλωτα σε προσβολές άλλων εντόμων (λ.χ. φλοιοφάγα και ξυλοφάγα έντομα). Γι’ αυτό, η βιολογική καταπολέμηση με τη χρήση σκευασμάτων που περιέχουν το βάκιλο της Θουριγγίας Bacillusthuringiensisvar Kurstaki αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη προσέγγιση για την αντιμετώπιση της πευκοκάμπιας χωρίς καμία δυσμενή επίδραση στον άνθρωπο», καταλήγει η κ. Κουράκλη.
Πηγή φωτογραφιών: ΑΠΕ/ΜΠΕ/Δασαρχείο Θεσσαλονίκης. (Οι φωτογραφίες που γίνεται λήψη των αεροπλάνων ανήκουν στον Γιώργο Τσικούρα/Δασαρχείο Θεσσαλονίκης).