Τις καινοτόμες περιβαλλοντικές και ενεργειακές πολιτικές της Ελλάδας για την πράσινη μετάβαση παρουσίασε η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Αλεξάνδρα Σδούκου, κατά τη διάρκεια διαδικτυακής εκδήλωσης υπό τον τίτλο «Μετάβαση σε μια έξυπνη – πράσινη Ευρώπη» που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής, το Wilfried Martens Centre for European Studies και το Πορτογαλικό Instituto Francisco Sá Carneiro.
Η Ελλάδα πρωτοπορεί ως προς τους στόχους της απολιγνιτοποίησης μέχρι το 2028 και το διπλασιασμό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα 19GW έως το 2030, ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Σδούκου, σημειώνοντας πως η πράσινη μετάβαση έχει και μια σημαντική ψηφιακή διάσταση, την οποία προωθεί συστηματικά η ελληνική κυβέρνηση. Και αυτό με πλήρη ψηφιοποίηση της αδειοδοτικής διαδικασίας των συστημάτων ανανεώσιμης ενέργειας με τη λογική του «one-stop shop», την προώθηση αυτοματισμών και νέων τεχνολογιών ώστε στο πλαίσιο του μεγάλου προγράμματος ενίσχυσης της ενεργειακής απόδοσης, τα κτήρια να μην μόνο πιο πράσινα αλλά και πιο έξυπνα.
Παράλληλα υπογράμμισε ότι η Ελλάδα προωθεί συστηματικά την έρευνα για την ενεργειακή καινοτομία, αλλά και την επένδυση σε έξυπνα ηλεκτρικά δίκτυα. Σε αυτό το πλαίσιο μάλιστα ανέφερε ότι θα υπάρξει ολοένα και στενότερη συνεργασία μεταξύ των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την «έξυπνη – πράσινη μετάβαση» καθώς όπως είπε χαρακτηριστικά δεν μπορεί να υπάρξει πράσινη μετάβαση χωρίς ψηφιακό μετασχηματισμό, καθώς πρόκειται για τις δύο όψεις του ιδίου νομίσματος.
Η κυρία Σδούκου αναφέρθηκε ειδικά στη στρατηγική προτεραιοποίηση της Ένωσης να αναδείξει την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση σε «ακρογωνιαίους λίθους» της ανάκαμψης από την πανδημία και δήλωσε ότι με τους ευρωπαϊκούς πόρους που κινητοποιούνται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και άλλων προγραμμάτων, η Ευρώπη θα βγει από την κρίση καλύτερη, δυνατότερη, πιο πράσινη και πιο «έξυπνη».
Τέλος, ειδική μνεία έγινε στο θέμα της ηγετικής θέσης της Ευρώπης στον παγκόσμιο χάρτη σε θέματα πράσινης και ψηφιακής μετάβασης. Όπως είπε η γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών η Ευρώπη θα παραμείνει ηγέτιδα δύναμη παγκοσμίως όσο συνεχίζει να θέτει φιλόδοξους στόχους και να κατευθύνει σημαντικούς πόρους προς τη μετάβαση. Ταυτόχρονα όμως πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι πολιτικές της καταλήγουν και σε απτή και μετρήσιμη αύξηση της ευημερίας και της προόδου των λαών της Ευρώπης.
Τις πρωτοβουλίες της Ελλάδας, χαρακτηρίζοντάς τες καινοτόμες και πρωτοποριακές εξήρε μιλώντας στην ίδια εκδήλωση η Ευρωβουλευτής του ΕΛΚ κ. Maria da Graca Carvalho η οποία είναι μέλος της Επιτροπής Βιομηχανίας Έρευνας και Ενέργειας του Ευρωκοινοβουλίου. Όπως είπε η Ελλάδα έχει αναπτύξει έναν ηγετικό ρόλο στον τομέα της έρευνας για την πράσινη μετάβαση και μάλιστα συνεχάρη την χώρας για πρωτοβουλίες όπως αυτή στην Αστυπάλαια που φιλοδοξεί να τη φέρει στην πρώτη γραμμή των πράσινων νησιών της Ευρώπης. Η κυρία Carvalho επεσήμανε ότι η ΕΕ χρειάζεται να κάνει σταθερά βήματα, να αποδείξει ότι μπορεί να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει, όπως για παράδειγμα με τα θέματα καθαρής ενέργειας.
Ως προς το σχέδιο ανάκαμψης ανέφερε ότι είναι πολύ σημαντικό πως έχει ως πυλώνα την βιωσιμότητα «διότι έχουμε διαπιστώσει ότι σε κάθε περίοδο που υπάρχει οικονομική ανάκαμψη, αυξάνεται και η κατανάλωση ενέργειας και αυτή τη στιγμή δεν θα ήταν λύση η αύξηση των τιμών ενέργειας για να περιορισθεί η κατανάλωση αλλά η εφαρμογή των απαραίτητων πολιτικών και η δημιουργία μιας θετικής κουλτούρας αποδοχής της ενεργειακής μετάβασης στην κοινωνία.
Σε αυτό το πλαίσιο η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση θα πρέπει «όχι μόνο να είναι επαρκής αλλά και ευέλικτη ώστε χωρίς γραφειοκρατία να ανταποκριθεί στις ανάγκες των καιρών». Τόνισε ότι η μεγαλύτερη πρόκληση αυτή τη στιγμή είναι η υλοποίηση του σχεδίου ανάκαμψης να γίνει «όχι μέσα από έναν βαρύ δυσκίνητο μηχανισμό, αλλά με τον απλούστερο δυνατό τρόπο ώστε να μπορέσουν να διευκολυνθούν και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και άμεσα οι ίδιοι οι πολίτες από αυτές τις σημαντικές ευρωπαϊκές πολιτικές».
Φιλόδοξο χαρακτήρισε το ελληνικό πρόγραμμα πράσινης μετάβασης από την πλευρά του, ο συντονιστής της συζήτησης κ. Dimitar Lilkov ερευνητής στο Martens Centre και ανέφερε επίσης ότι «το Green deal είναι ένα κεντρικό θέμα στην ΕΕ, ωστόσο η πρόκληση του να κάνουμε την οικονομία μας πιο βιώσιμη δεν σημαίνει να την κάνουμε πιο πράσινη αλλά και έξυπνη, αξιοποιώντας τις τεχνολογικές δυνατότητες που πλέον υπάρχουν και διασφαλίζουν ότι η οικονομική ανάπτυξη μπορεί να συμβαδίζει με την αειφορία».
Η συζήτηση διεξήχθη στο πλαίσιο του net@work, του φόρουμ των think tanks του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος που διοργανώνει το Wilfried Martens Centre for European Studies και συμμετέχει σταθερά τα τελευταία χρόνια το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής
