«Θα σε πάρω να φύγουμε, σ’ άλλη γη σ’ άλλα μέρη, που κανέναν δεν ξέρουμε και κανείς δε μας ξέρει» λέει το γνωστό άσμα.
Μήπως τελικά έχει φτάσει η ώρα ο άνθρωπος να αρχίσει να ψάχνει για… άλλες πολιτείες, σε άλλους γαλαξίες;
Αστροβιολόγοι υποστηρίζουν ότι ο πλανήτης μας δεν είναι το πιο φιλόξενο μέρος για τη ζωή και πως ενδεχομένως να πρέπει να αναζητήσουμε άλλους «πιο κατοικήσιμους» κόσμους.
Μάλιστα, γνωρίζουν και πού πρέπει να ψάξουμε!
Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, όπως αναφέρει ο George Dvorsky στο io9.com, ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα μπορούσε να υπάρξει ζωή σε πλανήτες και φεγγάρια έξω από την αποκαλούμενη «κατοικήσιμη/βιώσιμη ζώνη» (Goldilocks Zone), την οποία ονόμασαν «κατοικήσιμη ζώνη κάτω από την επιφάνεια» (subsurface habitable zone).
Φυσικά, απλά και μόνο επειδή ένας πλανήτης μπορεί να έχει υγρό νερό στην επιφάνειά του –το κριτήριο για την κατοικησιμότητα- αυτό δε σημαίνει ότι μπορεί να φιλοξενήσει και ζωή.
Για την ακρίβεια, στην όποια αναζήτηση κάνουν οι επιστήμονες, η Γη και οι συνθήκες που επικρατούν σε αυτήν, είναι το βασικό κριτήριο αναφοράς.
Άλλωστε όπως έχει αποδειχτεί… η Γη τα «έχει καταφέρει» πολύ καλά εδώ και πολλά δισεκατομμύρια χρόνια!
Πώς όμως, αναρωτιέται ο αρθρογράφος, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι αποτελεί το ιδανικότερο «μοντέλο»;
Υπάρχουν άραγε άλλοι πλανήτες που να είναι ακόμη πιο κατάλληλοι για τη ζωή;
Δύο αστροβιολόγοι απαντούν «ναι».
Οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι προκειμένου να βρεθεί ένας «πιο κατοικήσιμος» κόσμος, ίσως θα έπρεπε να υιοθετήσουμε μια βιοκεντρική προσέγγιση, αντί μιας γεωκεντρικής, ή ανθρωποκεντρικής.
«Υπερ-κατοικήσιμοι» κόσμοι (superhabitability)
Σε μια πρόσφατη έρευνά τους οι αστροβιολόγοι René Heller και John Armstrong περιγράφουν όχι έναν, ούτε δύο, αλλά 18 κριτήρια που θα πρέπει να ισχύουν προκειμένου ένας «νέος κόσμος» να χαρακτηριστεί ως «πιο κατοικήσιμος» από αυτόν της Γης.
Πρώτα και κύρια, η «superhabitability» μπορεί να προκύψει μόνο σε πλανήτες με μάζα δύο έως τρεις φορές αυτή της Γης, καθώς σε αυτούς μπορούν να ισχύουν μια σειρά από παράγοντες όπως:
• Μακρές περίοδοι τεκτονικής δραστηριότητας, ικανές να προκαλέσουν την εμφάνιση του κύκλου του άνθρακα σε μεγάλες χρονικές κλίμακες
• Ενισχυμένη μαγνητική θωράκιση για την προστασία από την κοσμική και αστρική ακτινοβολία υψηλής ενέργειας
• Μεγάλη επιφάνεια, που επιτρέπει την εμφάνιση της βιοποικιλότητας
• Λείες επιφάνειες για την εμφάνιση πιο ρηχών θαλασσών, που επιτρέπουν την αυξημένη «κατοικησιμότητα»
• Βέλτιστη διανομή και κατανομή γης/ωκεανών
• Πιο παχιά ατμόσφαιρα από αυτή της Γης, για ελαφρώς υψηλότερες θερμοκρασίες, αλλά όχι πολύ υψηλές
Επιπλέον, οι superhabitable πλανήτες ή φεγγάρια θα πρέπει να έχουν βιολογική ποικιλότητα, επειδή όσο μεγαλύτερη η βιοποικιλότητα τόσο πιο κατοικήσιμος καθίσταται ο πλανήτης σε μακροπρόθεσμη βάση. Ιδανικά, θα πρέπει να είναι σε τροχιά γύρω από αστέρια ελαφρώς μικρότερα από τον Ήλιο, τα οποία θα πρέπει να έχουν την ικανότητα να… «καίνε» για πολύ καιρό.
Ακόμη, θα βοηθούσε πολύ αν οι πλανήτες αυτοί ήταν μέσα σε ηλιακά συστήματα με άλλους κατοικήσιμους πλανήτες, αυξάνοντας τις πιθανότητες πανσπερμίας. Επίσης, θα πρέπει να έχουν γνωρίσει πρώιμο πλανητικό βομβαρδισμό από ουράνια αντικείμενα, όπως αστεροειδείς και κομήτες, καθώς αυτό παρέχει ουσιώδη οργανικά μόρια και πτητικές οργανικές ενώσεις.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ακόμη ότι οι σταθερές, σχεδόν κυκλικές τροχιές δεν αποτελούν απαίτηση.
Alpha Centuri B
Οι Heller και Armstrong αναφέρουν ότι υπάρχει ένας γνωστός superhabitable «υποψήφιος πλανήτης, το άστρο K1V Alpha Centuri B.
Βρίσκεται κοντά στο ηλιακό μας σύστημα, μόλις 4,37 έτη φωτός μακριά, φιλοξενεί έναν πλανήτη στο μέγεθος της Γης σε μια τροχιά 3.235 ημερών και διαθέτει έναν ήλιο ελαφρώς πιο ανεπτυγμένο από το δικό μας. Διαθέτει ακόμη συγκρατημένα επίπεδα ακτινοβολίας που δεν πρέπει να προκαλούν σημαντικές κλιματικές μεταβολές στους πλανήτες τους.
«Αν η ζωή σε έναν τέτοιο πλανήτη εξελισσόταν όπως στη Γη, κι αν αυτός ο πλανήτης είχε νερό, τότε ίσως πρωτόγονες μορφές ζωής θα μπορούσαν να έχουν ήδη ακμάσει στην επιφάνειά του» λένε οι συγγραφείς της μελέτης.
Πόσο συναρπαστικό είναι ότι ένας από τους καλύτερους «υποψήφιους» για την ύπαρξη ζωής πλανήτες στο γαλαξία τυγχάνει να είναι… το αστέρι της διπλανής «πόρτας»;
