Προτεραιότητα στην «πράσινη» ανάπτυξη

Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας που πραγματοποίησε σε όλο το νησί το Πολυτεχνείο Κρήτης, σε πολύ μεγάλα ποσοστά οι πολίτες υποστηρίζουν ότι η καταστροφή του περιβάλλοντος είναι μεγαλύτερη από αυτή που παρουσιάζεται από τους φορείς και τα μέσα ενημέρωσης. Ταυτόχρονα, η κοινή γνώμη στην Κρήτη φαίνεται να είναι σαφής, θεωρώντας ότι πρέπει να γίνει προσπάθεια μείωσης της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας με στροφή στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).

Τα στοιχεία αποτυπώνονται στην Παγκρήτια δημοσκόπηση που διενεργήθηκε υπό την εποπτεία του καθηγητή Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη, διευθυντή του Εργαστηρίου Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης, του διευθυντή του Εργαστηρίου Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης, Χρήστου Σκιαδά και του υποψηφίου Διδάκτορα στην Ανάλυση Δεδομένων, Γιώργου I. Ματαλλιωτάκη.

Ειδικότερα, ποσοστό 50,2% και 11,7% αντίστοιχα, θεωρεί ότι η περιβαλλοντική καταστροφή είναι μεγαλύτερη και πολύ μεγαλύτερη από αυτή που παρουσιάζεται. Το 15% πιστεύει ότι είναι παρόμοια, το 8,7% ίδια, ενώ το μόλις το 10,4% υποστηρίζει ότι είναι μικρότερη. Ένα ποσοστό ύψους 4% δε διατυπώνει άποψη σχετικά με το θέμα.

Σε συντριπτικό ποσοστό 90,6% οι συμμετέχοντες στην έρευνα εκτιμούν ότι πρέπει να γίνει προσπάθεια μείωσης της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας με στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το 4% του δείγματος φαίνεται να έχει αντίθετη γνώμη, ενώ το 5,3% των πολιτών δεν παίρνει θέση στο θέμα.

Γενική εκτίμηση αποτελεί ότι οι ίδιοι οι πολίτες θα πρέπει να επενδύσουν στο μέλλον περισσότερα χρήματα στις ΑΠΕ, άποψη που αποτυπώνεται σε ποσοστό (84,9%). Τη διαφωνία του εξέφρασε μόλις το 10,4% του δείγματος.

Το 13,8% των πολιτών υποστηρίζει ότι η πιο σημαντική προτεραιότητα για να πετύχει η πράσινη ανάπτυξη είναι η οικονομία στους φυσικούς πόρους και η επένδυση στις πράσινες υποδομές (νερό, δάση, απορρίμματα). Το 11,5% θεωρεί σημαντική προτεραιότητα τις ΑΠΕ, την εξοικονόμηση ενέργειας και τη συμπαραγωγή.

Την αναδιάρθρωση στους παραγωγικούς τομείς (γεωργία, αλιεία, τουρισμός, πολιτισμός) θεωρεί απαραίτητη ένα ποσοστό 8,6%, ενώ την επίτευξη όλων των παραπάνω στόχων θεωρούν απαραίτητη δύο στους τρεις πολίτες.

Αναφορικά με την άποψη των πολιτών για το βαθμό στον οποίο η πράσινη ανάπτυξη θα μπορούσε να συμβάλλει δραστικά στην εξοικονόμηση ενέργειας και κατ’ επέκταση στην ελαχιστοποίηση της περιβαλλοντικής κρίσης, το 17,8% δήλωσε ότι μπορεί σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό, το 24,8% πολύ, το 42,5% αρκετά, ενώ αρνητική στάση απέναντι στην πράσινη ανάπτυξη κρατά το 8,7% (λίγο) και το 2,4% (καθόλου).

Σε ό,τι αφορά τα εμπόδια που συναντούν οι πολίτες για την εφαρμογή εξοικονόμησης ενέργειας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, το 23,0% πιστεύει ότι είναι το κόστος σε συνδυασμό με την ανεπαρκή χρηματοδότηση. Την άγνοια των υπευθύνων 13,7%, την άγνοια του κοινού 20,7% και την αδιαφορία του κοινού 13,4%. Τα θεσμικά και διαδικαστικά εμπόδια 12,4% θεωρούν οι πολίτες ως σημαντικότερο εμπόδιο για την εφαρμογή εξοικονόμησης ενέργειας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Τέλος δεν έλειψαν και αυτοί που θεωρούν ως αίτιο την έλλειψη εξειδικευμένων επαγγελματιών (6,3%), την μη αποδοχή του κοινού (4,2%) και τα τεχνικά ζητήματα.

Αναφορικά με το κόστος απόκτησης εξοπλισμού ήπιας μορφής ενέργειας, (φωτοβολταϊκά, ηλιακός θερμοσίφωνας κλπ.), σε ποσοστό 17,4% διατυπώθηκε η άποψη ότι αυτό είναι πολύ μεγάλο. Την άποψη ότι είναι μεγάλο υποστήριξε το 46,4%, το 22,2% του δείγματος δήλωσε ότι το κόστος είναι προσιτό και ένα μικρό ποσοστό της τάξεως του 2% υποστήριξε ότι το κόστος είναι μικρό.

Ειδικότερα, για το επίπεδο εξυπηρέτησης που προσφέρουν αυτοί οι εξοπλισμοί στον εργασιακό χώρο ή στην κατοικία το 24,5% θεωρεί πως είναι πολύ καλό, ένα μεγάλο ποσοστό της τάξης του 31,8% πιστεύει πως το επίπεδο εξυπηρέτησης που προσφέρουν αυτοί οι εξοπλισμοί είναι καλό. Το 24,3% ότι το επίπεδο εξυπηρέτησης είναι ικανοποιητικό και το 6,8% των πολιτών χαμηλό.

Σε σχετική ερώτηση, το 53,1% των πολιτών δήλωσε πως με χρηματοδότηση στις ήδη ανεπτυγμένες τεχνολογίες, θα επέλεγε να χρησιμοποιήσει φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες 7,9% , 27,3% όλες τις τεχνολογίες, ενώ αρνητικοί στον να επιλέξουν τέτοιου είδους τεχνολογίες είναι το 3,4% του δείγματος.

Η έρευνα αναδεικνύει με τον πλέον εύγλωττο τρόπο τη θετική στάση των πολιτών απέναντι στα φωτοβολταϊκά συστήματα, καθώς σε ποσοστό 86,3% θα τοποθετούσαν ένα τέτοιο σύστημα στο σπίτι τους ή στον εργασιακό τους χώρο λόγω των πλεονεκτημάτων τους και της φιλικότητας τους προς το περιβάλλον (μηδενική ρύπανση, ελάχιστη συντήρηση και πλήρη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα).

Ανάλογη γνώμη σχετικά με τη δυνατότητα εξοικονόμησης ενέργειας που δίνει η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πλαισίων από ιδιώτες φαίνεται να έχουν οι πολίτες διατυπώνοντας σε ποσοστό 46,7% ότι τα φωτοβολταϊκά θα βοηθήσουν αρκετά στην εξοικονόμηση ενέργειας, 33,2% πολύ και σε ποσοστό ύψους 12,6% ότι δεν θα βοηθήσουν.

Όσον αφορά τον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας, οι πολίτες θεωρούν ότι το κράτος πρέπει να διευκολύνει και να ενθαρρύνει με επιχορηγήσεις και φοροελαφρύνσεις τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τους ιδιώτες που χρησιμοποιούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με το εκπληκτικό ποσοστό 90,4% του δείγματος.

Θετική στάση κρατούν οι πολίτες και στο θέμα σχέσης εγκατάστασης και ανάπτυξης ανανεώσιμων μορφών ενέργειας και περιβάλλοντος, καθώς σε ποσοστό 64,3% θεωρούν πως το περιβάλλον στις περιοχές εγκατάστασης δε θα υποβαθμιστεί, με το 18,5% να έχει αντίθετη άποψη για το θέμα. Το 17,2% των πολιτών δεν διατύπωσε άποψη στη συγκεκριμένη ερώτηση.

Ειδικά για την αιολική ενέργεια, όπου επικεντρώνεται η πληθώρα των δημόσιων αντιπαραθέσεων, η έρευνα καταλήγει σε πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Σύμφωνα με την έρευνα, το 54,5% των ερωτηθέντων είναι υπέρ ή μάλλον υπέρ της εγκατάστασης αιολικού πάρκου στην περιοχή τους συμβιβαζόμενοι με όλα τα μειονεκτήματα που μπορεί αυτό να επιφέρει, όπως ηχορύπανση, καταστροφή φυσικής ομορφιάς και θανάτους πουλιών.

Αξιοσημείωτο είναι ότι σε ποσοστό 88,4% οι πολίτες πιστεύουν πως η πράσινη ανάπτυξη θα έχει θετικές συνέπειες στην οικονομία της χώρας και γενικότερα στην οικονομία του ελληνικού νοικοκυριού.

Η έρευνα επεκτάθηκε και στην άποψη των πολιτών για τις νέες δυνατότητες που δημιουργούνται με τον νέο θεσμό της Αιρετής Περιφέρειας στην Κρήτη. Σε ποσοστό 52,5% οι πολίτες απάντησαν θετικά υποστηρίζοντας ότι ο νέος θεσμός της Αιρετής Περιφέρειας στην Κρήτη θα ενισχύσει την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων.

Οι πολίτες όπως προκύπτει και από τις υπόλοιπες απαντήσεις της έρευνας δήλωσαν (83,9%) σε σχετική ερώτηση ότι η Πράσινη Ανάπτυξη είναι μία εναλλακτική αναπτυξιακή πρόταση, ενώ κάποιοι (5%) διατύπωσαν την άποψη ότι είναι μια μορφή “μόδας” που πρέπει να ακολουθήσουμε.

Η Παγκρήτια αυτή έρευνα πραγματοποιήθηκε κατά την περίοδο 6-9 Δεκεμβρίου του 2010.