Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν συνάντησε σήμερα στο Ριάντ υπουργούς Εξωτερικών των χωρών του Κόλπου και τους διαβεβαίωσε για την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών, με φόντο τις μεταβαλλόμενες συμμαχίες στην περιοχή μετά την προσέγγιση Ιράν –Σαουδικής Αραβίας.
Στη σαουδαραβική πρωτεύουσα, τη δεύτερη ημέρα της επίσκεψής του στο υπερσυντηρητικό βασίλειο, ο Μπλίνκεν συμμετείχε σε συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών των χωρών μελών του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (CCG), του οποίου η γενική γραμματεία είναι στο Ριάντ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν «πλήρως προσηλωμένες στη συνεργασία» με τις χώρες του Κόλπου, δήλωσε. Λίγο νωρίτερα, είχε συναντήσει τον Σαουδάραβα ομόλογό του Φαϊσάλ μπιν Φαρχάν.
Στο τέλος της συζήτησή τους, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε ότι Ουάσινγκτον και Ριάντ αποφάσισαν «να συνεχίσουν τις από κοινού προσπάθειές τους για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, την υποστήριξη των προσπαθειών για την επίτευξη βιώσιμης ειρήνης στην Υεμένη και την προώθηση της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή».
Αλλά και να «συνεχίσουν τη σταθερή συνεργασία τους και να θέσουν τέλος στις μάχες στο Σουδάν», όπου η Σαουδική Αραβία και οι ΗΠΑ παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο στρατηγών που είναι σε πόλεμο, και οι οποίες βρίσκονται σε νεκρό σημείο μετά την αποτυχία – για πολλοστή φορά – της συμφωνηθείσας εκεχειρίας.
«Ειλικρινής» συζήτηση
Ο Μπλίνκεν, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, συνάντησε κατά τη διάρκεια της χθεσινής νύχτας τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, τον πρίγκιπα διάδοχο και ντε φάκτο ηγέτη της Σαουδικής Αραβίας, στο βασιλικό ανάκτορο στην Τζέντα, στην Ερυθρά Θάλασσα.
Η πολυαναμενόμενη συνάντηση κατέστησε δυνατή μια «ανοιχτή και ειλικρινής συζήτηση» πάνω σε διμερή και περιφερειακά θέματα, αλλά και για τα ανθρώπινα δικαιώματα «γενικά και για συγκεκριμένα προβλήματα», δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος που ζήτησε να μην κατονομαστεί.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ένα από τα σημαντικότερα σημεία διαφωνίας μεταξύ της Ουάσινγκτον και του σαουδαραβικού βασιλείου. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι θεωρούν ωστόσο ότι πρέπει να συνεχίσουν να δημιουργούν ισχυρούς δεσμούς με τον σύμμαχό τους, του οποίου ο ρόλος στη διεθνή σκηνή γίνεται όλο και πιο σημαντικός.
Η Ουάσινγκτον προσπαθεί να διατηρήσει την παρουσία της στην περιφερειακή διπλωματική αρένα, κυρίως με τη συμμετοχή της στο CCG.
«Είμαστε αντιμέτωποι με μια σειρά συσσωρευμένων κρίσεων στην περιοχή και αυτή η συνεδρίαση αναμένεται να δώσει την ευκαιρία να καθοριστεί πώς οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να παίξουν θετικό ρόλο σε συνεργασία με το Συμβούλιο», δήλωσε την Τρίτη ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Κατάρ, Ματζίντ αλ-Ανσάρι.
Την Πέμπτη, στο Ριάντ, ο Μπλίνκεν θα συμπροεδρεύσει με τον Φαρχάν σε συνεδρίαση του συνασπισμού των χωρών που πολεμούν την τζιχαντιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος, ο οποίος σχηματίστηκε το 2014.
Η επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στο Ριάντ, σχεδόν έναν χρόνο μετά την επίσκεψη του προέδρου Τζο Μπάιντεν, πραγματοποιείται σε μια κομβική στιγμή για την περιοχή με ένα παιχνίδι μεταβαλλόμενων συμμαχιών, συμπεριλαμβανομένης της ιστορικής προσέγγισης μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και των δύο εχθρών των Ηνωμένων Πολιτειών, του Ιράν και της Συρίας.
Ημερολογιακή σύμπτωση; Το Ιράν άνοιξε ξανά την πρεσβεία του στη Σαουδική Αραβία την Τρίτη, έπειτα από ρήξη επτά ετών, περίπου την ώρα που ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας πάτησε το πόδι του στο σαουδαραβικό έδαφος. Και ο Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ βρισκόταν στο Ριάντ πριν από περίπου τρεις εβδομάδες για τη συμφιλίωσή του με τον Αραβικό Σύνδεσμο.
Παρότι η Ουάσινγκτον δήλωνε αντίθετη στην επανένταξη της Δαμασκού στον Αραβικό Σύνδεσμο, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν θα μπορούσαν παρά να το σημειώσουν.
«Συνέχιση του διαλόγου»
Το άλλο μεγάλο ζήτημα είναι η ελπίδα που τρέφουν οι ΗΠΑ για μια εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας, αδιανόητη πριν από μερικά χρόνια και η οποία θα μπορούσε να ανατρέψει τα δεδομένα στην περιοχή. Ο Μπλίνκεν μίλησε για το θέμα αυτό κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον Σαουδάραβα πρίγκιπα διάδοχο. Οι δύο τους συμφώνησαν να «συνεχίσουν τον διάλογο» ως προς αυτό, δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος.
Την παραμονή της αναχώρησής του για το Ριάντ, ο Μπλίνκεν είχε δηλώσει σε ομιλία του ενώπιον του φιλοϊσραηλινού λόμπι AIPAC στην Ουάσινγκτον ότι η χώρα του έχει «πραγματικό συμφέρον εθνικής ασφάλειας για την προώθηση μιας εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας».
Τα τελευταία χρόνια, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν και το Μαρόκο εξομάλυναν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ, παύοντας δεκαετίες αραβικής συναίνεσης που έθετε ως προϋπόθεση για την εγκαθίδρυση σχέσεων με το Ισραήλ τη λύση του παλαιστινιακού ζητήματος.