Η τραγωδία στα Τέμπη θα μείνει στην ιστορία ως το πλέον πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην ελληνική επικράτεια. Οι εικόνες απόλυτης καταστροφής, με τα τμήματα των δύο αμαξοστοιχιών που συγκρούστηκαν να έχουν μετατραπεί σε άμορφη μάζα σιδερικών και ανάμεσα τους διαμελισμένα ή ακόμη και εξαϋλωμένα κορμιά, θα μείνουν βαθιά χαραγμένες στη μνήμη όλων μας.
Κι όμως, αν και ο σιδηρόδρομος θεωρείται ως ένα από τα πλέον ασφαλή μέσα μεταφοράς παγκοσμίως, στη σύγχρονη ιστορία έχουν καταγραφεί πολύνεκρα δυστυχήματα σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Τα περισσότερα απ’ αυτά αρκετές δεκαετίες πριν, όταν ακόμη οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές είτε δεν είχαν μπει καθόλου στη ζωή μας είτε ήταν ακόμη σε «νηπιακό» στάδιο και η βασική δικλείδα ασφαλείας ήταν ο άνθρωπος. Όχι, βέβαια, ότι τα ηλεκτρονικά συστήματα αποτελούν πανάκεια, αλλά σε κάθε περίπτωση μειώνουν στο ελάχιστο τις πιθανότητες για ένα λάθος που μοιραία θα στοιχίσει πολλές ανθρώπινες ζωές…
Οι μαύρες σελίδες των ευρωπαϊκών σιδηροδρόμων
Γαλλία: Πολύ πίσω στον χρόνο, στις αρχές του 20ου αιώνα, στη Γαλλία θα γραφτεί η πιο μαύρη σελίδα της ιστορίας του σιδηροδρόμου στην Ευρώπη. Μία εμπορική αμαξοστοιχία, η οποία κινείται με κατεύθυνση τον σταθμό του Saint Michel de Maurienne, θα εκτροχιαστεί μετά από βλάβη στο σύστημα πέδησης (σ.σ. φρένα) και θα ξεκινήσει μία τρελή πορεία. Στα 19 βαγόνια είχαν στριμωχτεί περίπου 1.000 Γάλλοι στρατιώτες που επέστρεφαν από το μέτωπο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, με τους νεκρούς να ξεπερνούν τους 700 με βάση τις καταγραφές της εποχής.
Γερμανία: Η 3η Ιουνίου 1998 είναι μία ημερομηνία που θα μείνει για πάντα χαραγμένη στις μνήμες των Γερμανών. Ο εκτροχιασμός της αμαξοστοιχίας «Inter City Express» (ICE), ενώ αυτή κινούνταν στην πόλη Έσεντε στο βόρειο τμήμα της χώρας, θα προκαλέσει τον θάνατο 101 ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 88.
Ρωσία (ΕΣΣΔ τότε): Με την τότε Σοβιετική Ένωση να παραπαίει οικονομικά, η ασφάλεια των τρένων ήταν κάτι που είχε περάσει σε δεύτερη μοίρα, αν και πρόκειται για ένα μέσο που χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα –ως Ρωσία- κατά κόρον. Ο λόγος για το δυστύχημα της πόλης Ούφα, τον Ιούνιο του 1989, που είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 575 άνθρωποι. Η διαρροή υγροποιημένου αερίου από έναν αγωγό που έσπασε κοντά στη σιδηροδρομική γραμμή, είχε ως αποτέλεσμα να σχηματιστεί ένα εξαιρετικά εύφλεκτο νέφος και να σημειωθεί έκρηξη την ώρα που από το σημείο περνούσαν δύο αμαξοστοιχίες. Η ισχύς της τεράστιας έκρηξης, η οποία εκτιμάται ότι ήταν ισοδύναμη με 10 τόνους TNT!
Ισπανία: Μία από τις μεγαλύτερες σιδηροδρομικές τραγωδίες στην Ισπανία γράφτηκε στις 24 Ιουλίου 2013, όταν ένα τρένο υψηλής ταχύτητας, κινούμενο με 179 χλμ. την ώρα, εκτροχιάζεται λίγο πριν την άφιξή του στο Σαντιάγο ντε Κομποστέλα και στη συνέχεια προσκρούει σε τοίχο. Το όριο ταχύτητας στο συγκεκριμένη σημείο –στροφή- ήταν 80 χλμ. με την αμαξοστοιχία να κινείται με τα υπερδιπλάσια! Συνολικά, 80 άνθρωποι βρίσκουν τον θάνατο και άλλοι 140 τραυματίζονται.
Βρετανία: Αν και η Βρετανία είναι ένα κράτος το οποίο φημίζεται για τον προγραμματισμό του, εντούτοις μέχρι και αρκετά πρόσφατα υπήρχαν πολλά παράπονα από τους πολίτες για την κατάσταση στο σιδηροδρομικό δίκτυο. Το ημερολόγιο δείχνει 5 Οκτωβρίου του 1999, όταν στην έξοδο του σταθμού Πάντινγκτον του Λονδίνου, μία αμαξοστοιχία (σ.σ. εκτελεί δρομολόγιο του προαστίου Λάντμπροουκ Γκρόουβ) θα παραβιάσει τον ερυθρό σηματοδότη και θα συγκρουστεί με τοπικό τρένο – εξπρές. Τραγικός απολογισμός 31 νεκρού και 245 τραυματίες.
Ιταλία: Μόλις πριν από μερικά χρόνια, την 12η Ιουλίου 2016, στη νότια Ιταλία θα συμβεί ένα δυστύχημα ακριβώς όπως αυτό των Τεμπών. Δύο αμαξοστοιχίες βρέθηκαν να κινούνται στην ίδια γραμμή και τελικά συγκρούστηκαν μετωπικά, όταν έφτασαν στην περιοχή Πούγκλια, ανάμεσα στις πόλεις Κοράτο και Άντρια.
Τα σωστικά συνεργεία θα ανασύρουν νεκρούς 23 ανθρώπους, ενώ τρία βαγόνια έγιναν κυριολεκτικά άμορφη μάζα σιδερικών. Ωστόσο, το πιο φονικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στη γειτονική χώρα σημειώθηκε το 1978 –με πολύ λιγότερα μέσα και δικλίδες ασφαλείας τότε- όταν ένα τρένο υψηλής ταχύτητα που εκτελούσε το δρομολόγιο Βενετία – Ρώμη συγκρούστηκε με αμαξοστοιχία που συνέδεε συνδέει το Λέτσε με το Μιλάνο. Ο απολογισμός των νεκρών ήταν 50 άνθρωποι, ενώ υπήρξαν και πολλές δεκάδες τραυματίες.
Μαυροβούνιο: Η αδυναμία του μηχανοδηγού να ενεργοποιήσει το σύστημα πέδησης είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 47 άνθρωποι και να τραυματιστούν άλλοι 234, στις 2 Ιανουαρίου 2006 στο Μαυροβούνιο. Το τρένο εκτροχιάστηκε της πορείας του, σχεδόν 15 χιλιόμετρα έξω από την Ποντγκόριτσα και μετατράπηκε σε «μεταλλικό φέρετρο» για δεκάδες πολίτες.
520 θάνατοι από τις αναθυμιάσεις σε σήραγγα
Μία από τις πλέον πολύνεκρες τραγωδίες με τρένο θα καταγραφεί τον Μάρτιο του 1944 στο Μπαλβάνο της Ιταλίας, σε μία Ευρώπη που βιώνει τις ολέθριες συνέπειες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και η… ασφάλεια των μετακινήσεων δεν αποτελούσε και πρώτη προτεραιότητα. Σε ένα πολύ ασυνήθιστο περιστατικό, η ατμομηχανή μίας αμαξοστοιχίας θα ακινητοποιηθεί λόγω βλάβης μέσα στη σήραγγα Armi.
Ο χαμηλής ποιότητας άνθρακας που χρησιμοποιούνταν, είχε ως αποτέλεσμα μέσα σε ελάχιστα λεπτά να πλημμυρίσει ο τόπος από δηλητηριώδες μονοξείδιο του άνθρακα. Τουλάχιστον 520 άνθρωποι θα χάσουν τη ζωή τους από τις φονικές αναθυμιάσεις, ενώ θα γλιτώσουν μόνο όσοι ελάχιστοι βρίσκονταν στα τελευταία βαγόνια και βγήκαν έξω από το τούνελ. Είναι το πιο πολύνεκρο δυστύχημα της παγκόσμιας ιστορίας, χωρίς τρένο να έχει συγκρουστεί με άλλο ή να έχει εκτροχιαστεί της πορείας του.
