Στην επιβολή κυρώσεων στον πρώην και τον νυν πρόεδρο της Γερουσίας της Αϊτής προχώρησαν τόσο οι ΗΠΑ όσο και ο Καναδάς κατηγορώντας τους πως «συνέβαλαν ενεργά» στη διακίνηση των ναρκωτικών που διέρχονται από το κράτος της Καραϊβικής.
Οι κυρώσεις βάζουν στο στόχαστρο τον Ζόζεφ Λαμπέρ, νυν πρόεδρο της Γερουσίας της Αϊτής, κι έναν από τους προκατόχους του, τον Γιούρι Λατορτί, που άσκησε το αξίωμα αυτό από το 2017 ως το 2018 και είναι εξάλλου εξάδελφος του πρώην πρωθυπουργού Ζεράρ Λατορτί.
Οι κυρώσεις αυτές «δείχνουν καθαρά ότι οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες να φροντίσουν να λογοδοτήσουν και να επιβάλει συνέπειες σε όσους βρίσκονται πίσω από τη βία και τις ταραχές στη χώρα» της Καραϊβικής, ανέφερε ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, ο Τζον Κέρμπι.
Η κυβέρνηση του Καναδά, χώρας όπου ζει επίσης μεγάλη κοινότητα Αϊτινών, ανέφερε από την πλευρά της πως λαμβάνει παρόμοια μέτρα.
Οι δύο πολιτικοί κατηγορούνται από την αμερικανική κυβέρνηση πως «καταχράστηκαν» τα αξιώματά τους για να συμμετάσχουν «στη διακίνηση ναρκωτικών» και ότι «συνεργάστηκαν με κυκλώματα εγκληματιών» εξασθενίζοντας το κράτος του δικαίου στην Αϊτή, συνόψισε ο αμερικανός υφυπουργός Οικονομικών αρμόδιος για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τη συγκέντρωση οικονομικών πληροφοριών, ο Μπράιαν Νέλσον.
Από την πλευρά του, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε πως επιβλήθηκε απαγόρευση εισόδου στην αμερικανική επικράτεια στον Ζόζεφ Λαμπέρ, που κατηγορείται για «διαφθορά και κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η απαγόρευση ισχύει επίσης για τα μέλη της οικογένειας του πολιτικού.
Οι κ.κ. Λαμπέρ και Λατορτί θα δουν το σύνολο των πόρων και των περιουσιακών τους στοιχείων, καθώς και κάθε επιχείρηση στην οποία συμμετέχουν άμεσα ή έμμεσα στις οποίες έχουν το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών να παγώνουν. Γενικότερα, απαγορεύεται κάθε συναλλαγή Αμερικανών ή αμερικανικών επιχειρήσεων και θεσμών μαζί τους.
Ο πρόεδρος της αϊτινής Γερουσίας και ο προκάτοχός του κατηγορούνται πως συμμετείχαν στη δημιουργία κυκλώματος διακίνησης κοκαΐνης από την Κολομβία μέσω της Αϊτής και ότι συγκάλυψαν τη δράση άλλων διακινητών, καθώς και ότι ήταν οι ηθικοί αυτουργοί βίαιων ενεργειών.
Επενδύσεις από την Αϊτή «πάνε κι έρχονται από το Μαϊάμι στο Μόντρεαλ και αντιστρόφως», δήλωσε η καναδή υπουργός Εξωτερικών Μέλανι Ζολί από το Μίνστερ της Γερμανίας, διαμηνύοντας πως θα «ακολουθήσουν κι άλλες κυρώσεις».
Τα γραφεία των δύο αϊτινών πολιτικών δεν έχουν αντιδράσει επίσημα στις ανακοινώσεις της αμερικανικής και της καναδικής κυβέρνησης.
Ωστόσο, ο κ. Λατορτί σε συνέντευξη που παραχώρησε σε αϊτινό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο χθες Παρασκευή απέρριψε τις κατηγορίες σε βάρος του και πρόσθεσε πως η Ουάσιγκτον αγνόησε τις συμβουλές που είχε δώσει για την εκπαίδευση της αστυνομίας της χώρας του και την καταπολέμηση των συμμοριών.
Οι Αμερικανοί «εκπαίδευσαν την αστυνομία» και η σημερινή κατάσταση είναι το αποτέλεσμα, υποστήριξε. «Είχα πει ‘να πως να πολεμήσουμε (σ.σ. τις συμμορίες)’, κι από τότε είναι δυσαρεστημένοι μαζί μου».
Οι υπηρεσίες του αϊτινού πρωθυπουργού Αριέλ Ανρί δεν απάντησαν όταν τους ζητήθηκε σχόλιο.
Ούτε οι ΗΠΑ, ούτε ο Καναδάς διευκρίνισαν με ποιες αϊτινές συμμορίες πιστεύουν ότι συνεργάστηκαν οι δύο πολιτικοί.
Παράλληλα, ο Λευκός Οίκος σημείωσε πως συνεχίζουν να βρίσκονται «συνομιλίες σε εξέλιξη» για τη δημιουργία διεθνούς δύναμης που θα επέμβει στο φτωχότερο κράτος του δυτικού ημισφαιρίου.
«Διεξάγουμε επί του παρόντος συνομιλίες με διάφορους εταίρους για το ζήτημα αυτό», είπε ο κ. Κέρμπι, υπογραμμίζοντας πως δεν έχει ληφθεί καμιά απόφαση για τη συμμετοχή των ΗΠΑ, καθώς και ότι η δύναμη αυτή θα έχει βασική αποστολή «τη χορήγηση ανθρωπιστικής βοήθειας».
Τη Δευτέρα, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, ο Αντόνιο Γκουτέρες, τόνισε στο Συμβούλιο Ασφαλείας πως είναι επείγουσα η ανάληψη δράσης ώστε να αναπτυχθεί διεθνής οπλισμένη δύναμη στην Αϊτή για να συμβάλει να τερματιστεί ο «εφιάλτης» που βιώνει η χώρα.
Η Αϊτή έχει παραλύσει σχεδόν εντελώς εξαιτίας της δράσης των συμμοριών, οι οποίες στήνουν οδοφράγματα και κατέλαβαν από τα μέσα του Σεπτεμβρίου τον κυριότερο πετρελαϊκό τερματικό σταθμό της χώρας στο Βαρέ, προκαλώντας ελλείψεις καυσίμων και πόσιμου νερού εν μέσω επανεμφάνισης της χολέρας.
Οι δυνάμεις επιβολής της τάξης εξαπέλυσαν την Τετάρτη επιχείρηση ευρείας κλίμακας για να ανακτήσουν τον έλεγχο του τερματικού σταθμού, εγχείρημα που συνεχιζόταν την Πέμπτη με την εκκαθάριση δρόμων. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι η διανομή καυσίμων σε όλη τη χώρα θα ξαναρχίσει τη Δευτέρα.
Η αστάθεια στη χώρα επιτάθηκε ακόμα περισσότερο μετά τη δολοφονία του προέδρου Ζοβενέλ Μοΐζ τον Ιούλιο του 2021 από ομάδα μισθοφόρων.
