Αποτελεί έναν από τους ισχυρότερους στρατούς στον κόσμο διαθέτοντας μεταξύ άλλων περίπου 700.000 οπλίτες, στρατιωτικό προσωπικό που ανέρχεται γύρω στο… 1.350.000 άτομα, πάνω από 4.200 μαχητικά αεροσκάφη, τουλάχιστον 7.000 πυρηνικές κεφαλές, διαστημικά αμυντικά συστήματα αλλά και μυστικά όπλα που ελάχιστοι γνωρίζουν επακριβώς το μέγεθος της καταστροφής που μπορούν να προκαλέσουν. Ο λόγος για τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας που έχουν έρθει στο προσκήνιο τον τελευταίο καιρό, εξαιτίας της εισβολής που επιχείρησε τμήμα του, στο έδαφος της Ουκρανίας τα ξημερώματα της Πέμπτης, προκαλώντας τη μήνι της διεθνούς κοινότητας.
Σήμερα θα προσπαθήσουμε να αποκρυπτογραφήσουμε τις δυνατότητες, το μέγεθος και τη διάρθρωση του ρωσικού στρατού, που τελεί σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, υπό την αρχηγία του εκάστοτε προέδρου της αχανούς χώρας, εν προκειμένου του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Το 2015 ο τότε πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής Μπαράκ Ομπάμα, αναφερόμενος στις στρατιωτικές επεμβάσεις στην Κριμαία και τη Συρία, δήλωνε ότι η Ρωσία δεν είναι παρά μια περιφερειακή δύναμη, και δη σε παρακμή. Τα τελευταία χρόνια όμως όχι μονάχα έχει αναδιαρθρωθεί ο στρατός της, αλλά η ισχύς του είναι τέτοια, που δεν πτοήθηκε από τις απειλές της Δύσης στο ουκρανικό ζήτημα.
Από τον Κόκκινο στον Ρωσικό στρατό
Η αλήθεια είναι ότι μετά την πτώση του κομμουνιστικού Ανατολικού μπλοκ το 1989 – 1990, τη διάλυση της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ) και τη δημιουργία της Ρωσικής Ομοσπονδίας, το στράτευμα όπως ήταν επόμενο, βρέθηκε σε φάση πλήρους ανασύνταξης και επί χρόνια υπολειπόταν του αντίστοιχου των ΗΠΑ και της Κίνας. Στις μέρες μας ωστόσο, έχοντας αλλάξει όχι μόνο δομή αλλά και δόγμα, ο ρωσικός στρατός έγινε περισσότερο συμπαγής και ξεκάθαρα πιο αποτελεσματικός, κάτι που οφείλεται κυρίως στο υψηλό ποσοστό επαγγελματισμού που αντιπροσωπεύει πλέον το 72% του δυναμικού του.
Οι 250.000 στρατεύσιμοι που καλούνται να υπηρετήσουν τη θητεία τους για 12 μήνες τοποθετούνται ως επί το πλείστον σε μονάδες υποστήριξης και εσωτερικής ασφάλειας. Η κύρια επιχειρησιακή δύναμη απαρτίζεται από τους περίπου 700.000 στρατιώτες εκ των οποίων οι μισοί ανήκουν στις χερσαίες δυνάμεις και οι υπόλοιποι στο Πολεμικό Ναυτικό και τις Αεροδιαστημικές Δυνάμεις. Το στοίχημα του Βλαντιμίρ Πούτιν και των επιτελών του δεν ήταν και δεν είναι να έχουν έναν πολυάριθμο στρατό. Δεν στοχεύουν στη συγκρότηση του πολυπληθέστερου στρατού στον κόσμο, όπως συνέβαινε επί Σοβιετικής Ένωσης, αλλά την διατήρηση μιας αποτρεπτικής δύναμης πυρός.
Η Μόσχα περιστοιχίζεται από τη νέα γενιά πυραύλων S-500
Καταρχάς η μεγάλη έμφαση έχει δοθεί στην κατασκευή νέων, πρωτοποριακών πυραύλων. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός ότι η Ρωσία έχει αναλάβει όλες τις επανδρωμένες πτήσεις προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό μετά την απόσυρση των διαστημικών λεωφορείων το 2012. Η χώρα, έχει αναπτύξει πολύ μεγάλη τεχνογνωσία στην κατασκευή πυραυλικών συστημάτων. Μετά την κατασκευή των αντιβαλλιστικών S-300 και S-400, μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο ολοκλήρωσε τις δοκιμές του νέου πυραυλικού συστήματος εδάφους/αέρος με την ονομασία S-500 που άρχισε να το παρέχει στις Ένοπλες Δυνάμεις της, με την πρώτη παρτίδα να τοποθετείται πριν από πέντε μήνες όπως ανέφερε το πρακτορείο ειδήσεων RIA, γύρω από την πόλη της Μόσχας.
Έχει περιγραφεί ως διαστημικό αμυντικό σύστημα, που μπορεί να αναχαιτίσει διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους, υπερηχητικούς πυραύλους Κρουζ και αεροσκάφη, με την αμυντική βιομηχανία της χώρας να εκτιμά πως θα αποτελέσει το καλύτερο εξαγώγιμο προϊόν της. Οι S-500 έχουν τη δυνατότητα να αναχαιτίζουν και να καταστρέφουν δέκα διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους ταυτόχρονα καθώς και οποιονδήποτε εναέριο στόχο που κινείται με ταχύτητα ακόμη και πάνω από 5 Mach, σε εμβέλεια… 600 χιλιομέτρων μακριά. Το εν λόγω αντιπυραυλικό σύστημα, όπως και τα αντίστοιχα των προηγούμενων γενεών, είναι κινητό και μπορεί να αναπτυχθεί μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Στη μεγαλειώδη στρατιωτική παρέλαση του Μαΐου, επιδεικνύονται τα νέα οπλικά συστήματα
Όλα τα νέα αποκτήματα των Ενόπλων Δυνάμεων (πέραν των απόρρητων) πάντως, αναμένεται να παρουσιαστούν το επόμενο τρίμηνο, στην καθιερωμένη στρατιωτική παρέλαση που γίνεται στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας. Πρόκειται για την πιο σημαντική παρέλαση της Ρωσίας, που διεξάγεται κάθε χρόνο στις 9 Μαΐου, κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων για την Ημέρα Νίκης.
Ξεκίνησε να εορτάζεται στις 15 δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης, μετά την υπογραφή του γερμανικού συμφώνου παράδοσης τη νύχτα της 8ης Μαΐου 1945 (στην ώρα Μόσχας ήταν μετά τα μεσάνυχτα, στις 9 Μαΐου), στο πλαίσιο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Επίτιμος προσκεκλημένος και κεντρικός ομιλητής, δυνάμει της συνταγματικής εντολής του ως ανώτατος διοικητής των Ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων, είναι ο πρόεδρος της Ρωσίας.
Για την ιστορία, να σημειώσουμε ότι η παρέλαση της Ημέρας της Νίκης στη Μόσχα, δεν πραγματοποιήθηκε από το 1991 έως και το 1994, εν μέρει επειδή ο τότε πρώτος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γκενάντι Μπουρμπούλις, θεωρούσε τις παρελάσεις μη πρακτικές κυρίως λόγω της κατάστασης της χώρας εκείνη την εποχή, και του κόστους των εκδηλώσεων.
Μπορείτε να δείτε εδώ, την περσινή παρέλαση της Ημέρας της Νίκης στη Μόσχα, 9 Μαΐου 2021, στην Κόκκινη Πλατεία:
Το μυστικό βομβαρδιστικό
Οι ΗΠΑ μαζί με τους Ρώσους, από πολύ νωρίς είχαν φροντίσει να επενδύουν σε οπλικά συστήματα του μέλλοντος. Μέχρι πρότινος το αμερικανικό βομβαρδιστικό Stealth B-2 Split που έχει την ικανότητα να μην ανιχνεύεται εύκολα από τα εχθρικά ραντάρ, δεν είχε αντίπαλο.
Τώρα όμως η Μόσχα έχει προχωρήσει στην ανάπτυξη αντίστοιχου βομβαρδιστικού αεροσκάφους με την κωδική ονομασία PAK-DA που δεν θα είναι ανιχνεύσιμο. Ταυτόχρονα θα είναι όμως ισχυρότερο και μέσα στην επόμενη δεκαετία θα αντικαταστήσει το σύνολο των ρωσικών βομβαρδιστικών.
Ο ρόλος και οι δυνατότητές του είναι εν πολλοίς άγνωστες, ωστόσο αυτό που ξέρουμε είναι ότι θα μπορεί να μεταφέρει πυρηνικά όπλα (σ.σ. η χώρα διαθέτει πάνω από 7.000 πυρηνικές κεφαλές), ενώ κατά πάσα πιθανότητα θα εξοπλιστεί και με τα περιβόητα υπερηχητικά βλήματα που αναπτύσσει η χώρα τα τελευταία χρόνια.
Όσον αφορά το σχήμα του, θα έχει την μορφή του φτερού, χωρίς να έχουν ξεκαθαριστεί άλλες λεπτομέρειες, πέραν του γεγονότος ότι θα είναι μικρότερο από το ογκώδες βομβαρδιστικό Tu-160, οπότε θα έχει το πλεονέκτημα να προσγειώνεται ακόμα και σε μικρά αεροδρόμια. Το νέο επίτευγμα των Ρώσων αναμένεται να ξεκινήσει τις πτήσεις του το 2025 – 2026 και την κανονική παραγωγή του από το 2028.
«Βολές κατά ριπάς» η φιλοσοφία τους
Μέχρι σήμερα, η φιλοσοφία της ρωσικής αεροπορίας βασίζεται στις βολές κατά ριπάς κατά του εχθρού σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες της Δύσης που ακολουθούν την τακτική «μια κι έξω».
Για το λόγο αυτό η Μόσχα διαθέτει αεροσκάφη που έχουν τη δυνατότητα να φέρουν έως και 12 πύραυλος, οι οποίοι παρεμπιπτόντως έχουν διαφορετικά συστήματα εντοπισμού του στόχου τους. Δηλαδή, άλλοι είναι θερμικοί και άλλοι ενεργείς καθοδήγησης καθώς χρησιμοποιούν ραντάρ. Αυτό καθιστά θεωρητικά αδύνατη την ταυτόχρονη αποφυγή τους από τον αντίπαλο.
Οι δε πύραυλοι που χρησιμοποιεί η Πολεμική Αεροπορία σε κλειστές αερομαχίες, μπορεί να πλήξουν στόχος που δεν βρίσκονται κατ’ ανάγκη στην ευθεία του αεροσκάφους. Το εν λόγω οπλικό σύστημα χρησιμοποιεί η σοβιετική αεροπορία από το μακρινό 1982, ενώ ο πρώτος αμερικανικός πύραυλος που διέθετε αυτή τη δυνατότητα (ο Sidewinder AIM-9X) τοποθετήθηκε στα μαχητικά 20 χρόνια αργότερα.
Τορπίλη που κινείται με… 370 χιλιόμετρα την ώρα κάτω από το νερό
Παράλληλα το Πολεμικό Ναυτικό αναζητά συνεχώς λύσεις σε προβλήματα που κατά πολλούς θεωρούνται αξεπέραστα. Ενδεικτικά αναφέρουμε την τορπίλη VA-111 Shkval, όταν βρίσκεται στο νερό, δημιουργεί γύρω τις μία φυσαλίδα αέρα η οποία ελαχιστοποιεί την τριβή, με αποτέλεσμα να μπορεί να κινείται υποβρυχίως με ταχύτητα που ξεπερνά τα… 370 χιλιόμετρα την ώρα, πολλαπλάσια απ’ αυτή των τορπιλών που διαθέτει η Δύση. Για να καταλάβει κανείς πόσο σημαντικό όπλο είναι, η τορπίλη Shkval κατασκευαζόταν στο Κιργιζιστάν από κρατικό εργοστάσιο. Το 2012 η ρωσική κυβέρνηση ζήτησε την ιδιοκτησία του 75% του εργοστασίου, με αντάλλαγμα τη διαγραφή του τεράστιου χρέους του Κιργιζιστάν προς τη Ρωσία!
Πλοία με πυραύλους που πιάνουν ταχύτητα… 9.878 χιλιόμετρα την ώρα
Εκεί που υστερούσε η Ρωσία σε σχέση με τις άλλες μεγάλες δυνάμεις, ήταν στο Πολεμικό Ναυτικό, κάτι που οφείλεται μεταξύ άλλων και στα ανεπαρκή επενδυτικά προγράμματα. Τα τελευταία χρόνια όμως έχει καταγράψει σημαντική άνοδο, καθώς αποσύρονται τα πλοία που κληρονομήθηκαν από την σοβιετική εποχή και αναπτύσσονται νέου τύπου όπως οι φρεγάτες κλάσης Admiral Gorshkov (ρωσική ονομασία Project 22350) που φτιάχνονται σε ναυπηγεία της Αγίας Πετρούπολης προς ενίσχυση του στόλου.
Η νέα φρεγάτα, θα είναι το πρώτο πλοίο του ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού που θα εξοπλιστεί με τον πολυηχητικό πύραυλο Zircon ή Tsirkon, που ο ίδιος ο Πούτιν έχει χαρακτηριστεί ως «επίλεκτο όπλο». Το Υπουργείο Άμυνας της χώρας έχει αναφέρει ότι ο πύραυλος αυτός θα πιάνει ταχύτητες άνω των 8 Mach ή… 9.878 χλμ/ώρα, με εμβέλεια άνω των χιλίων χιλιομέτρων.
Οι «υπεράνθρωποι» της Spetsnaz
Τέλος, ως ελίτ του ρωσικού στρατού χαρακτηρίζονται οι Ειδικές Δυνάμεις, η φημισμένη Spetsnaz (ακρωνύμιο για τη Voyska spetsialnogo naznacheniya-Στρατιωτικές Δυνάμεις Ειδικού Σκοπού) που ο αστικός μύθος περιγράφει τα μέλη της ως υπερανθρώπους. Είναι εξοπλισμένοι με τα πιο σύγχρονα όπλα και λίγα πράγματα γνωρίζουμε για την επίπονη εκπαίδευσή τους, με εξαίρεση κάποια προπαγανδιστικά βίντεο που έχει δώσει κατά καιρούς το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, όπως συμβαίνει σε κάθε χώρα. Άλλωστε και το έμβλημα της Spetsnaz απεικονίζει μία νυχτερίδα, που αντανακλά την μυστικότητα και την ευκινησία της.
Ένα πρώην μέλος της, που ονομάζεται Βίκτορ Σουβορόφ και έχει αυτομολήσει, διηγείται πως «το τάγμα εκπαίδευσης Spetsnaz λειτουργεί με βάση την αρχή ότι πριν αρχίσεις να δίνεις εντολές, πρέπει να μάθεις να τις υπακούς.
Το σκεπτικό πίσω από τα εκπαιδευτικά τάγματα μπορεί να τεθεί πολύ απλά. Λένε ότι αν κάνεις ένα άδειο βαρέλι αεροστεγές, το σύρεις κάτω από το νερό και στη συνέχεια το αφήσεις, θα το δεις να βγαίνει πάνω από την επιφάνεια του νερού. Όσο πιο βαθιά το βυθίζεις, τόσο πιο γρήγορα βγαίνει στην επιφάνεια του νερού. Έτσι λειτουργούν τα τάγματα εκπαίδευσης. Το καθήκον τους είναι να σπρώχνουν όλο και βαθύτερα το μεταβαλλόμενο ανθρώπινο σώμα τους».
Και προσθέτει: «Ένας στρατιώτης που θα πηδήξει μακρύτερα από τους άλλους πάνω σε μια μοτοσικλέτα ή κάποιος που θα περιμένει περισσότερο από άλλους για να ανοίξει το αλεξίπτωτο του ή κάποιος άλλος που καρφώνει καρφιά σε μια σανίδα με την παλάμη του χεριού του, κερδίζει άμεσα τον σεβασμό». Σε περιπτώσεις σύγκρουσης τα μέλη των Ειδικών Δυνάμεων είναι αυτά που θα αναλάβουν να φέρουν εις πέρας αποστολές δολιοφθοράς και να χτυπήσουν στρατηγικούς στόχους, ενώ κάποιοι από τους άνδρες συνοδεύουν ως ασφάλεια τον πρόεδρο της χώρας σε επισκέψεις που πραγματοποιεί ανά τον κόσμο.
Παρακολουθήστε εδώ εντυπωσιακές ασκήσεις και επιδείξεις των ειδικών δυνάμεων της Ρωσίας: