Εξακολουθεί να σοκάρει την Βρετανία η περίπτωση του Στίβεν Πορτ, του πρώτου serial killer που έβρισκε και σκότωνε τα θύματά του διαμέσου μιας δημοφιλούς εφαρμογής για γνωριμίες, του Grindr.
Γιατί μπορεί ο 46χρονος Πορτ να έχει ήδη καταδικαστεί σε ισόβια για τέσσερις δολοφονίες, ωστόσο νέες, συνταρακτικές μαρτυρίες έρχονται στο φως για τον κατά συρροή δολοφόνο –τόσο ανατριχιαστικές ώστε πριν μερικές ημέρες η Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου αναγκάστηκε να ζητήσει δημοσίως συγγνώμη από τους συγγενείς και τους οικείους των θυμάτων του Πορτ.
Και αυτό γιατί στην αρχή, προτού καν συλληφθεί ο δράστης, το 2015, οι θάνατοί τους είχαν αποδοθεί σε «ατομικά λάθη» υπερβολικής δόσης ναρκωτικών και δεν είχαν χαρακτηριστεί δολοφονίες, με αποτέλεσμα να μην διερευνηθούν ως ανθρωποκτονίες και ο Πορτ να συνεχίζει να επιτίθεται σεξουαλικά και σε άλλους άνδρες.
Τελικά, μετά από έρευνες ετών, αποκαλύφθηκε πως ο Πορτ, σκότωνε τα θύματά του με θανατηφόρες δόσεις ναρκωτικών και συγκεκριμένα του ναρκωτικού GHB με αποτέλεσμα οι φάκελοι να ξανανοίξουν και η Μητροπολιτική Αστυνομία να ερευνά ξανά τις δολοφονίες των τεσσάρων νέων ανδρών, ηλικίας 21 έως 25 ετών.
Στις αρχές του Νοέμβρη, ένας γείτονας του Πορτ κατέθεσε σε ανάκριση, σύμφωνα με τα βρετανικά ΜΜΕ, πως υποπτευόταν ότι ο φονιάς είχε παιδοφιλικές τάσεις.
Ο Ράιαν Έντουαρντς αποκάλυψε στους ανακριτές πως διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον Πορτ, ο οποίος συχνά τον καλούσε για να γνωρίσει τους νέους συντρόφους του. «Ήταν πολύ νέοι, 16 ή 17 ετών, πολύ κοντά στο όριο της ηλικίας συναίνεσης», είπε.
«Αναρωτιόμουν αν είχε παιδοφιλικές τάσεις, αλλά δεν είχα αποδείξεις. Είχε ακόρεστη όρεξη για γνωριμίες με νέους και πάντοτε μου έκανε εντύπωση πως ήταν ικανός να γνωρίζει τόσους πολλούς. Δεν είναι ότι διέθετε καμιά εξαιρετική προσωπικότητα», επεσήμανε ο Έντουαρντς, ο οποίος τόνισε πως δεν γνώριζε ότι ο Πορτ αλίευε τα θύματά του μέσω του Grindr.
Ο γείτονας κατέθεσε επίσης πως στο σπίτι του Πορτ είχε δει να γίνεται χρήση ναρκωτικών, με τον κατά συρροή δολοφόνο να τον διαβεβαιώνει πως «ήταν για προσωπική χρήση».
Σύμφωνα με όσα κατέθεσε ο Έντουαρντς, ο Πορτ του είχε εκμυστηρευθεί πως στοχοποιούσε συχνά νέους που προέρχονταν από ένα δύσκολο οικογενειακό περιβάλλον, ανθρώπους ευάλωτους που είχαν ανάγκη να φιλοξενηθούν.
Στην αστυνομία κατέθεσαν επίσης και κάποιοι φίλοι του πρώτου θύματος του Πορτ, του Άντονι Γουόλγκεϊτ, κατηγορώντας την αστυνομία για «λανθασμένους συλλογισμούς και προκαταλήψεις στα συμπεράσματα τους».
Από την πλευρά της, η Σκότλαντ Γιάρντ παραδέχθηκε όντως πως είχε υποπέσει σε λάθη κατά την προκαταρκτική έρευνα. Λόγου χάρη, όταν ο Γουόλγκεϊτ βρέθηκε νεκρός στον δρόμο έξω από το σπίτι του κατά συρροή δολοφόνου, και παρά τις πολλαπλές ύποπτες ενδείξεις, η αστυνομία χειρίστηκε το περιστατικό ως ατομικό overdose ναρκωτικών και όχι ως πιθανό φόνο.
Μία φίλη του Γουόλγκεϊτ, η Τσάινα Ντάνινγκ, καταγγέλλει πως οι Αρχές της είπαν πως ο Γουόλγκεϊτ ήταν «νέος και γκέι, άρα έκανε και ναρκωτικά». Μια άλλη φίλη του, η Κίρα Μπρέναν, πιστεύει και αυτή ότι υπήρξε μια «ασυνείδητη προκατάληψη της Αστυνομίας εξαιτίας της σεξουαλικότητας του Γουόλγκεϊτ».
Η άκρως αμφιλεγόμενη εφαρμογή γνωριμιών με στόχευση στους γκέι
Το Grindr είναι μια εφαρμογή για γνωριμίες μέσω κινητού, η οποία δίνει τη δυνατότητα κυρίως σε ομοφυλόφιλους άνδρες να εντοπίζουν άλλους άνδρες στην περιοχή που βρίσκονται και να έρχονται σε επαφή μαζί τους. Με περισσότερους από έξι εκατομμύρια χρήστες μηνιαίως σε πάνω από 200 χώρες το 2020, το Grindr είναι η πιο διαδεδομένη εφαρμογή γνωριμιών για γκέι άνδρες. Η εφαρμογή είναι κατά βάση δωρεάν, ωστόσο η επί πληρωμή έκδοση επιτρέπει ακόμα περισσότερες λειτουργίες.
Ωστόσο, το Grindr εδώ και μερικές εβδομάδες είναι αντιμέτωπο με ένα υπέρογκο πρόστιμο 8,5 εκατ. λιρών για παράνομη πώληση προσωπικών δεδομένων χρηστών σε διαφημιστικές.
Η νορβηγική Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων σχεδιάζει την επιβολή προστίμου 100 εκατ. κορόνων Νορβηγίας ή περίπου το 10% των εκτιμώμενων παγκοσμίων εσόδων της εφαρμογής.
«Από το προκαταρκτικό μας συμπέρασμα προκύπτει πως οι παραβιάσεις είναι σοβαρές», σημείωσε η νορβηγική αρχή, προσθέτοντας πως η παραβίαση στα προσωπικά δεδομένα αποκαλύφτηκε τον περασμένο Ιανουάριο, όταν το νορβηγικό Συμβούλιο Καταναλωτών κατέθεσε τρεις καταγγελίες εναντίον του Grindr για κοινοποίηση προσωπικών πληροφοριών σε διαφημιστές, μεταξύ άλλων λεπτομέρειες για την τοποθεσία του χρήστη, την ηλικία, το φύλο και άλλες που θα μπορούσαν να αποκαλύψουν την σεξουαλικότητά του.
«Οι χρήστες θα μπορούσε να στοχοποιηθούν μέσω αυτών των πληροφοριών σε χώρες όπου η ομοφυλοφιλία είναι παράνομη», σημείωσε τότε ο Τομπίας Τζούντιν, επικεφαλής του διεθνούς γραφείου της νορβηγικής Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, υπερτονίζοντας εμφατικά πως «αν κάποιος ανακαλύψει πως οι χρήστες είναι γκέι και γνωρίζει τις κινήσεις τους, μπορεί να πάθουν κακό. Προσπαθούμε να κάνουμε αυτές τις εφαρμογές και τις υπηρεσίες να κατανοήσουν πως η συγκεκριμένη προσέγγιση- να μην ενημερώνουν τους χρήστες, να μην αποκτούν έγκυρη συναίνεση για κοινοποίηση των δεδομένων τους- είναι εντελώς απαράδεκτη».
Από την πλευρά του, με δήλωσή του στους New York Times, εκπρόσωπος του Grindr είπε ότι απέκτησε «έγκυρη, νόμιμη συγκατάθεση από όλους» τους χρήστες του στην Ευρώπη σε διάφορες περιστάσεις και πως σίγουρα «η προσέγγιση στην ιδιωτικότητα των χρηστών είναι κορυφαία» ανάμεσα στις υπόλοιπες εφαρμογές. «Βελτιώνουμε συνεχώς τις πολιτικές προστασίας σε συνάρτηση με τους εν εξελίξει νόμους και κανονισμούς, και ανυπομονούμε για έναν γόνιμο διάλογο με την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων της Νορβηγίας», πρόσθεσε.
Ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων της Ευρώπης (GDPR) ορίζει οδηγίες για την συλλογή, επεξεργασία και κοινοποίηση προσωπικών πληροφοριών στην Ευρωπαϊκή ένωση αλλά και στην «μη ευρωπαϊκή» Νορβηγία.
Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ψηφιακών Δικαιωμάτων υποστηρίζει πως η φερόμενη «συγκατάθεση» που απέκτησε το Grindr δεν ήταν έγκυρη επειδή οι χρήστες δεν ενημερώθηκαν σωστά και η συναίνεση δεν ήταν αρκετά σαφής.
Η δημοφιλής εφαρμογή γνωριμιών έχει περιθώριο μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου του 2022 να απαντήσει στη υπόθεση.