Γνωρίζαμε ότι ο Ελον Μασκ είναι αμφιλεγόμενος, τόσο ως άνθρωπος, όσο και ως επαγγελματίας, αλλά εδώ φαίνεται να το… τερμάτισε, ανεχόμενος στα εργοστάσια της Tesla στις ΗΠΑ την ύπαρξη ζωγραφισμένων συμβόλων της Κου Κλουξ Κλαν καθώς και μιας σειράς από σβάστικες, με πολλούς υπαλλήλους της αυτοκινητοβιομηχανίας να βγαίνουν πλέον μπροστά και να κινούνται νομικά εναντίον της εταιρείας για ρατσισμό.
Όλα ξεκίνησαν τον περασμένο Αύγουστο, τότε που ένα δικαστήριο της Καλιφόρνια στις ΗΠΑ δικαίωσε έναν πρώην εργαζόμενο της Tesla στο εργοστάσιο της στο Φρίμοντ, ο οποίος είχε καταγγείλει την εταιρία για φυλετικές προκαταλήψεις.
Πιο συγκεκριμένα, ο Μέλβιν Μπέρι ισχυρίστηκε ότι η Tesla δεν ανταποκρίθηκε στο παράπονό του ότι ανώτεροι του τον αποκαλούσαν «νέγρο» και υποστήριξε ότι υπήρχαν ναζιστικές σβάστικες και άλλα μισητά γκράφιτι γύρω από το εργοστάσιο της Καλιφόρνια.
Ο 47χρονος ξεκίνησε να εργάζεται στην Tesla το 2015 ως χειριστής υλικών, αλλά ανέφερε ότι, εξαιτίας του γεγονότος ότι είναι αφροαμερικανός, αναγκάστηκε να δουλεύει περισσότερες ώρες και να σπρώχνει τα βαρύτερα φορτία.
Το δικαστήριο τού επιδίκασε αποζημίωση ενός εκατομμυρίου δολαρίων, με τον Μπέρι να λαμβάνει μόλις τα 266.278,50, συμπεριλαμβανομένων 100.000 δολαρίων για ηθική βλάβη, καθώς τα υπόλοιπα πήγαν στις αμοιβές των δικηγόρων. Σε δήλωση του μετά την δικαίωση του, ο πρώην υπάλληλος ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «ελπίζω ο κόσμος να γνωρίζει ότι η Tesla συμπεριφέρεται έτσι στους υπαλλήλους της».
Όπως επισημαίνουν τα αμερικανικά ΜΜΕ, η υπόθεση είναι ασυνήθιστη τόσο για το μέγεθος της αποζημίωσης, όσο και για το γεγονός ότι έγιναν γνωστές οι λεπτομέρειες. Οι περισσότερες τέτοιες υποθέσεις κρατούνται μυστικές, αλλά αυτή έγινε θέμα, επειδή οι δικηγόροι του Μπέρι αναγκάστηκαν να οδηγήσουν την Tesla στο δικαστήριο για να πληρώσει η εταιρεία τα χρήματα που δικαιούνταν ο πελάτης τους.
Το ζήτημα είναι ότι η υπόθεση του Μπέρι άνοιξε τον ασκό του Αιόλου με όλο και περισσότερους κυρίως αφροαμερικανούς εργάτες να προβαίνουν σε καταγγελίες για ρατσισμό και άσχημες συνθήκες εργασίας στα εργοστάσια ηλεκτροκίνησης της Tesla, όπως επισημαίνει το προ ημερών ρεπορτάζ της γερμανικής DW.
Το ρεπορτάζ συμπίπτει με την έναρξη, την Πέμπτη, της δίκης σε δικαστήριο της Καλιφόρνιας μετά τη μήνυση για ρατσισμό που κατέθεσε κατά της Tesla και ένας δεύτερος υπάλληλος, ο 53χρονος Αφροαμερικανός Όουεν Ντίας.
Ο Ντίας είναι συνηθισμένος – όπως ο ίδιος λέει – σε προσβολές και ρατσιστικές συμπεριφορές, ωστόσο, όλα όσα έζησε ως εργαζόμενος στην αυτοκινητοβιομηχανία δεν συγκρίνονται με τίποτα.
Ο Ντίας, που εργάστηκε από το 2015 ως το 2016 επίσης στο Φρίμοντ της Καλιφόρνιας ως χειριστής ανελκυστήρων, βρέθηκε από την πρώτη μέρα στη δουλειά εκτεθειμένος σε απαράδεκτες συνθήκες εργασίας, γεγονός που τον οδήγησε στην παραίτηση. Τα υποτιμητικά σχόλια και οι εκδηλώσεις μίσους, όπως «Έλα εδώ, νέγρε» ή «Γύρνα στην Αφρική» αποτελούσαν τον κανόνα στις αίθουσες παραγωγής.
Σύμφωνα με τον Ντίας, τα εργοστάσια της Tesla αποτελούν «χώρους ρατσιστικής συμπεριφοράς» με την Tesla προφανώς και να αρνείται τις αιτιάσεις του, αναφέροντας ότι «η εταιρεία δεν είχε καμία γνώση για ενδεχόμενη κακή συμπεριφορά υπαλλήλων της», ενώ επαναλαμβάνει ότι «είναι αντίθετη σε κάθε μορφή διάκρισης, παρενόχλησης ή άδικης μεταχείρισης και ότι αντίστοιχα περιστατικά διερευνώνται με σοβαρότητα».
Ωστόσο τέτοιες διατυπώσεις δεν αρκούν στον Ντίαζ, ο οποίος ζητά αποζημίωση για τα ψυχικά τραύματα που υπέστη, καθώς υποστηρίζει ότι έβλεπε στους τοίχους πολλά ρατσιστικά γκραφίτι υπέρ της Κου Κλουξ Κλαν μαζί με απειλές για Αφροαμερικανούς.
Ο Ντίας πάντως δεν είναι ο μόνος εργαζόμενος στην Τesla που έχει κινηθεί νομικά. Μεταξύ 2018 και 2021 άλλοι 120 εργαζόμενοι υπέβαλαν σχετικές αγωγές. Εννέα εξ αυτών δεν έγιναν δεκτές εξαιτίας ανεπαρκών στοιχείων. Συνολικά 104 αντίστοιχες περιπτώσεις περιλαμβάνονται στη δικογραφία των 500 σελίδων.
«Στην πραγματικότητα ο αριθμός των θιγόμενων μπορεί να είναι μεγαλύτερος, επειδή πολλοί εργαζόμενοι ήταν αναγκασμένοι να υπογράφουν ρήτρες διαιτησίας, ώστε να αποφευχθεί η προσφυγή στην τακτική δικαιοσύνη σε περίπτωση διαφορών. Ωστόσο ο Ντίας, όπως και άλλοι εργαζόμενοι, είχαν υπογράψει συμβάσεις προσωρινής εργασίας μέσω γραφείων πρόσληψης χωρίς ρήτρες διαιτησίας, γεγονός που του έδινε ευχέρεια κινήσεων», αναφέρει το εκτενές δημοσίευμα της DW.
«Η Tesla επικεντρώνεται μόνο στην κατασκευή αυτοκινήτων χωρίς να την ενδιαφέρει η συμπεριφορά των εργαζομένων της. Αυτό δείχνουν οι έρευνες σε πέντε υποθέσεις μας», επισημαίνει εμφατικά στην ιστοσελίδα Protocol ο Λάρι Όργκαν, δικηγόρος του Ντίαζ, ο οποίος είχε υποστηρίξει νομικά και άλλους εργαζομένους της Tesla στο παρελθόν.
Οι 16ωρες βάρδιες και οι εργαζόμενοι που μοιάζουν με ζόμπι
Σήμερα, η Tesla απασχολεί περίπου 10.000 εργαζόμενους στο εργοστάσιό της στο Φρίμοντ αλλά τόσο οι νυν όσο και οι πρώην υπάλληλοι λένε ότι οι 12ωρες βάρδιες είναι κάτι το σύνηθες, ενώ κάποιοι εργάζονταν έως και 16 ώρες.
Για να μην καταρρεύσουν, οι εργαζόμενοι πίνουν άφθονες ποσότητες Red Bull, που μερικές φορές παρέχονται δωρεάν από την Tesla. «Οι νέοι υπάλληλοι έρχονται γεμάτοι ζωντάνια», λέει ο Μάικι Κάτουρα, συνεργάτης της Tesla, «αλλά μετά περνούν μερικές εβδομάδες και τους βλέπεις να περπατούν έξω από το κτίριο απλά κοιτάζοντας στο υπερπέραν σαν ζόμπι».
Ο Μασκ και πολλοί διοικητικοί υπάλληλοι της Tesla αμφισβητούν ότι οι εργαζόμενοι είναι δυσαρεστημένοι ή μη ασφαλείς. «Θα υπάρχουν πάντα προκλήσεις από την άποψη της ασφάλειας και από την άποψη της παραγωγής», καταλήγει με νόημα ο Ντέξτερ Σίγκα, ο οποίος ξεκίνησε ως τεχνικός το 2011 και τώρα είναι διευθυντής μιας ολόκληρης μονάδας.
Πάντως, γενικά το 2021 δεν πηγαίνει καλά για την αυτοκινητοβιομηχανία καθώς το Παράρτημα της Εργασιακής Ασφάλειας και Υγείας της Καλιφόρνια (Cal-OSHA) εξετάζει επίσης την εταιρεία σχετικά με την ασφάλεια των εργοστασίων της.
Η έρευνα άνοιξε στις 4 Σεπτεμβρίου αφότου ένας εργάτης πιάστηκε μεταξύ δύο κάδων σκουπιδιών στο εργοστάσιο της εταιρείας στο Φρίμοντ. Μια ακόμα έρευνα ξεκίνησε στις 5 Σεπτεμβρίου αφότου τα δάχτυλα ενός συμβασιούχου κόλλησαν σε ένα όπλο ροπής στο ίδιο εργοστάσιο, σύμφωνα με το Business Insider.
