Η Αφρική, που έχει μείνει πολύ πίσω σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο στην εκστρατεία εμβολιασμού κατά της covid-19, πλήττεται από ένα «σφοδρό» τρίτο κύμα της επιδημίας, που ασκεί πίεση στα νοσοκομεία της ηπείρου, τα οποία ήδη ήταν στα όριά τους. Η ήπειρος έχει μέχρι στιγμής αποφύγει το χειρότερο, καταστροφικό σενάριο της Βραζιλίας και της Ινδίας. Με σχεδόν 5,3 εκατομμύρια κρούσματα και 139.000 θανάτους η Αφρική παραμένει η λιγότερα πληγείσα ήπειρος μετά την Ωκεανία από την πανδημία του κορονοϊού, σύμφωνα μα καταμέτρηση του AFP, σύμφωνα με το ΑΠΕ.

«Το τρίτο κύμα επιταχύνεται, εξαπλώνεται γρηγορότερα, χτυπάει πιο σκληρά», τόνισε η Δρ Ματσινίσο Μοέτι, η περιφερειακή διευθύντρια του ΠΟΥ για την Αφρική. «Με αυτήν τη γρήγορη αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων και τις αναφορές για ολοένα και περισσότερους βαριά ασθενείς, το τελευταίο κύμα απειλεί να γίνει το χειρότερο μέχρι σήμερα», προειδοποίησε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε χθες Πέμπτη μέσω τηλεδιάσκεψης. H αναζωπύρωση της covid-19 στην Αφρική συμπίπτει με τη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων, την εξάπλωση των πιο μεταδοτικών παραλλαγμένων στελεχών του κορονοϊού και τον χειμώνα στο νότιο τμήμα της Αφρικής όπου εντοπίζεται το 40% των κρουσμάτων.

Στη Νότια Αφρική, τη χώρα που επισήμως έχει πληγεί περισσότερο από την πανδημία καθώς εκεί έχει καταγραφεί το 35% των κρουσμάτων της covid-19, οι γιατροί είναι αντιμέτωποι με μια πρωτόγνωρη άνοδο του αριθμού των ασθενών που παρουσιάζουν συμπτώματα γρίπης τα οποία δεν συνδέονται απαραιτήτως με τον κορονοϊό.

Νέοι στα νοσοκομεία

«Αυτό που βλέπουμε αυτή την περίοδο είναι διαφορετικό από το πρώτο και το δεύτερο κύμα», επεσήμανε η Ανζελίκ Κέτζε αξιωματούχος του Νοτιοαφρικανικού Ιατρικού Συλλόγου. Η Ναμίμπια και η Ζάμπια βλέπουν επίσης βλέπουν τον αριθμό των κρουσμάτων της covid-19 να αυξάνει. Ο υπουργός Υγείας της Ζάμπιας είχε πρόσφατα κάνει λόγο για γεμάτα νεκροτομεία. Ο ομόλογός του από την Ουγκάντα είχε αναφέρει ότι πολλοί νέοι νοσηλεύονται λόγω covid-19, «κάτι που είναι διαφορετικό σε σχέση με το δεύτερο κύμα». Όπως και η Νότια Αφρική και η Ουγκάντα τείνει να προσφέρει θεραπεία στο σπίτι για όσους δεν εμφανίζουν σοβαρά συμπτώματα, όμως τα αποθέματα οξυγόνου τελειώνουν.

Το τρίτο κύμα της επιδημίας πλήττει επίσης χώρες που είχαν γλιτώσει μέχρι στιγμής από την covid-19, όπως η Λιβερία και η Σιέρα Λεόνε στη δυτική Αφρική. «Η κατάσταση είναι πολύ πιο ανησυχητική σε σχέση με πέρυσι», δήλωσε ο πρόεδρος της Λιβερίας Τζορτζ Γουέα, κάνοντας λόγο για νοσοκομεία γεμάτα με ασθενείς που αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα. Η Αφρική υιοθέτησε εκ νέου υγειονομικά μέτρα. Η Ουγκάντα επέβαλε lockdown, με μόνο τους εμπόρους της Καμπάλα να επιτρέπεται να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους. Η Κένυα επέβαλε απαγόρευση κυκλοφορίας, ενώ η Ναμπίμπια, η Ρουάντα και η Ζιμπάμπουε επανέφεραν τα περιοριστικά μέτρα τον Ιούνιο.

Κούρσα ενάντια στον χρόνο

Το τρίτο κύμα ξέσπασε στην Αφρική την ώρα που οι παραδόσεις εμβολίων κατά της covid-19 έχουν σχεδόν σταματήσει. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, λιγότερο από το 1% του πληθυσμού της ηπείρου έχει εμβολιαστεί πλήρως. Εξάλλου η Δύση δέχεται επικρίσεις που δεν έχει υλοποιήσει ακόμη την πρόσφατη υπόσχεσή της να προσφέρει ένα δισεκατομμύριο δόσεις εμβολίων στις πιο φτωχές χώρες.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η Αφρική έχει άμεση ανάγκη από εκατομμύρια δόσεις. «Πρόκειται για μια κούρσα ενάντια στον χρόνο, η πανδημία είναι μπροστά μας. Στην Αφρική δεν κερδίζουμε τη μάχη κατά του ιού», προειδοποίησε ο Τζον Ενκεγασόνγκ, επικεφαλής των Αφρικανικών Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών. Η έξαρση της covid-19 στην Ινδία, τη χώρα που παρέχει τον μεγαλύτερο αριθμό εμβολίων της AstraZeneca, καθυστέρησε τις παραδόσεις δόσεων μέσω του μηχανισμού Covax του ΠΟΥ. Όμως εκτός από τις ελλείψεις σε εμβόλια, στην Αφρική γίνονται και πολλά μοιραία λάθη.

Χώρες που διαθέτουν εμβόλια δεν έχουν καταφέρει να τα χορηγήσουν προτού αυτά λήξουν. Το Μαλάουι κατέστρεψε τον Μάιο σχεδόν 20.000 δόσεις εμβολίων που είχαν λήξει, ενώ η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και το Νότιο Σουδάν περισσότερες από δύο εκατομμύρια δόσεις. Η Νότια Αφρική, που έχει εμβολιάσει μόνο 2,2 εκατομμύρια ανθρώπους σε σύνολο 59 εκατομμυρίων, χρειάστηκε να καταστρέψει 2 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων κατά της covid-19 έπειτα από ένα λάθος στην παρασκευή τους.

Μέχρι σήμερα 18 αφρικανικές χώρες έχουν εξαντλήσει σχεδόν το σύνολο των εμβολίων που τους εστάλησαν μέσω του ΠΟΥ. Τον Μάιο εκατοντάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στη Χαράρε, μετά την εξάντληση των αποθεμάτων των εμβολίων στο κεντρικό εμβολιαστικό κέντρο. Λόγω των ελλείψεων «πολλοί αισθάνονται σα να περιμένουν τον θάνατο», κατήγγειλε ο Ντεπρόουζ Μουτσένα της Διεθνούς Αμνηστίας σε ανακοίνωσή του.