Ο πρώην αρχηγός των Σέρβων της Βοσνίας Ράντοβαν Κάρατζιτς χαρακτηρίστηκε από τους εισαγγελείς για εγκλήματα πολέμου επικεφαλής μιας γενοκτονικής εκστρατείας για την «αποκάθαρση» της Σερβίας από τον μη σερβικό πληθυσμό της και κινητήρια δύναμη.
Οι εισαγγελείς επιδιώκουν τη μέγιστη ποινή της ισόβιας κάθειρξης για τον Κάρατζιτς, κορυφαία πολιτική φυσιογνωμία στη διάρκεια του πολέμου στη Βοσνία (1992-1995) που στοίχισε τη ζωή σε 100.000 ανθρώπους.
Ολοκληρώνοντας τέσσερα χρόνια ακροαματικών συνεδριάσεων, ο εισαγγελέας Άλαν Τίγκερ είπε στους δικαστές του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για την Πρώην Γιουγκοσλαβία πως ο Κάρατζιτς είχε καυχηθεί εκείνη την εποχή για την πρόθεσή του να εξαλείψει τον μη σερβικό πληθυσμό.
«Έπειτα από εκατοντάδες μάρτυρες, 80.000 σελίδες πρακτικών και 10.000 τεκμήρια, η πολιτική της εθνικής αποκάθαρσης έχει επιτέλους εκτεθεί. Και ο Κάρατζιτς ήταν η κινητήρια δύναμή της», δήλωσε ο Τίγκερ.
Ο Κάρατζιτς αντιμετωπίζει κατηγορίες για γενοκτονία για το φόνο άνω των 8.000 μουσουλμάνων ανδρών και αγοριών από τη Σρεμπρένιτσα, τη χειρότερη σφαγή στην Ευρώπη μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οι δυνάμεις των Σέρβων της Βοσνίας σκότωσαν αιχμαλώτους αφού τους μετέφεραν σε ειδικές τοποθεσίες.
Θεωρείται επίσης υπεύθυνος για την πολιορκία του Σεράγεβο, της πρωτεύουσας της Βοσνίας, η οποία διήρκεσε 43 μήνες και κατά την οποία σκοτώθηκαν περισσότεροι από 5.000 άμαχοι.
«Χιλιάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν, εκατοντάδες πόλεις καταστράφηκαν, πλήθη ανθρώπων εκτοπίσθηκαν καταναγκαστικά», δήλωσε ο Τίγκερ απευθυνόμενος στο δικαστήριο.
Ο ίδιος δήλωσε πως ο Κάρατζιτς, ο οποίος είναι σήμερα 69 ετών, χρησιμοποίησε βία και τρομοκρατία για να επιτύχει την απόσχιση ενός εθνικού σερβικού κράτους από την πολυεθνοτική Βοσνία, αρχίζοντας λίγες μόνον ημέρες μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της χώρας από την Γιουγκοσλαβία.
Ο Τίγκερ ανέφερε τα παραδείγματα τριών ανθρώπων για τους θανάτους των οποίων φέρει ευθύνη ο Κάρατζιτς – ενός πατέρα που σκοτώθηκε στη σφαγή της Σρεμπρένιτσα, μιας μητέρας που σκοτώθηκε κατά το βομβαρδισμό αγοράς του Σαράγεβο ενώ είχε πάει για να προμηθευτεί γάλα και ενός γιατρού που πυροβολήθηκε στο διαβόητο στρατόπεδο αιχμαλώτων της Ομάρσκα.
«Παρά το γεγονός ότι γνώριζαν πως τους περιμένει ο θάνατος, πολλοί από τους άνδρες ήταν τόσο διψασμένοι ώστε φώναζαν ‘δώστε μας νερό και μετά σκοτώστε μας’, τους έβγαζαν από τα φορτηγά πέντε τη φορά, τους διέταζαν να ξαπλώσουν στο έδαφος και μετά τους πυροβολούσαν», είπε ο Τίγκερ περιγράφοντας μια σφαγή.
Ο Κάρατζιτς, ο οποίος φορούσε ένα τσαλακωμένο γκρίζο κοστούμι, παρακολουθούσε με ένταση από την απέναντι πλευρά της αίθουσας του δικαστηρίου καθώς οι εισαγγελείς παρουσίαζαν τις τελικές αγορεύσεις τους.
Συγγενείς θυμάτων του πολέμου που ήταν συγκεντρωμένοι στις θέσεις του κοινού, είπαν πως αυτά τα εγκλήματα ήταν η κορυφή του παγόβουνου.
«Ο εισαγγελέας είπε πολλά καλά πράγματα, αλλά πιστεύω ότι αυτά που συνέβησαν ήταν ακόμη χειρότερα απ’ αυτά που είπε ο εισαγγελέας στο δικαστήριο», είπε η Μούνιρα Σούμπασιτς, πρόεδρος της οργάνωσης Μητέρες της Σρεμπρένιτσα.
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την Πρώην Γιουγκοσλαβία ολοκληρώνει τη θητεία του αφού προχώρησε σε διώξεις 112 υπόπτων αφότου δημιουργήθηκε το 1993 από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για να δικάσει τους υπεύθυνους για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Ο Κάρατζιτς είναι ένας από τους τέσσερις υπόπτους, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνεται και ο στρατιωτικός διοικητής των Σέρβων της Βοσνίας Ράτκο Μλάντιτς, που εξακολουθούν να βρίσκονται στο εδώλιο. Μόνο επτά ύποπτοι έχουν καταδικασθεί σε ισόβια.
Ο εκλιπών σέρβος πρόεδρος Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς δικάσθηκε επίσης από το δικαστήριο, όμως απεβίωσε το 2006 πριν καταστεί δυνατό να ολοκληρωθεί η δίκη του.
Ο Κάρατζιτς, ο οποίος υπερασπίσθηκε μόνος του τον εαυτό του, απορρίπτει το δικαστήριο υποστηρίζοντας ότι είναι ένα εργαλείο της στρατιωτικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ, οι αεροπορικές επιδρομές της οποίας οδήγησαν στον τερματισμό του πολέμου. Υποστηρίζει πως δεν ήταν επικεφαλής των ανθρώπων οι οποίοι πραγματοποίησαν τις σφαγές.
Όμως ο Τίγκερ λέει πως στην πραγματικότητα ήταν.
«Υπήρχε μια αλυσίδα διοίκησης από τους προέδρους των δήμων μέχρι τον Κάρατζιτς», δήλωσε ο Τίγκερ. «Όταν άνθρωποι στους δήμους παρήκουαν διαταγές από το Πάλε (την πρωτεύουσα των Σερβοβόσνιων), κάποιοι παύονταν από τις θέσεις τους ή υποβάλλονταν σε μια πειθαρχική διαδικασία γνωστή ως “σιδέρωμα”». Ο Κάρατζιτς θα παρουσιάσει την απολογία του την Τετάρτη.
