Τυφώνες, πλημμύρες και άλλες φυσικές καταστροφές ήταν η αιτία πίσω από τον εκτοπισμό 22 εκατομμυρίων ανθρώπων, αριθμός τρεις φορές μεγαλύτερος από τους εκτοπισμένους εξαιτίας των πολέμων.
Δύο φορές περισσότεροι άνθρωποι χάνουν σήμερα τα σπίτια τους εξαιτίας φυσικών καταστροφών σε σχέση με τη δεκαετία του ’70 και κάθε χρόνο όλο και περισσότεροι άνθρωποι εκτίθενται σε κίνδυνο, διαπίστωσε η έρευνα του Νορβηγικού Συμβουλίου Προσφύγων.
«Σε γενικές γραμμές, ο συνδυασμός μαζικών φυσικών καταστροφών και εκατοντάδων μικρότερων φυσικών καταστροφών προκαλεί τον μαζικό εκτοπισμό ανθρώπων σε πολλές περισσότερες χώρες από τις χώρες όπου υπάρχει πόλεμος και σύγκρουση», λέει ο Γιαν Έγκελαντ, γραμματέας του Συμβουλίου και πρώην αναπληρωτής γγ του ΟΗΕ για τις τις Ανθρωπιστικές Υποθέσεις.
Ο ίδιος εξέφρασε την ελπίδα τα συμπεράσματα της έρευνας να βοηθήσουν τους ηγέτες που θα συμμετάσχουν στη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα την ερχόμενη εβδομάδα με στόχο την προστασία των πληθυσμών από μαζικότερες φυσικές καταστροφές στο μέλλον εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Τον περασμένο χρόνο ένας υπερβολικά μεγάλος αριθμός ανθρώπων εκτοπίστηκε εξαιτίας πολέμων. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο΄Εγκελαντ, «οι φυσικές καταστροφές υποτιμώνται και δεν γίνεται αντιληπτό ότι είναι μία μάστιγα που πλήττει δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο».
Κατά μέσο όρο 27 εκατομμύρια άνθρωποι τον χρόνο έχασαν τα σπίτια τους την τελευταία δεκαετία εξαιτίας φυσικών καταστροφών. Το 2010, ο αριθμός αυτός ανήλθε σε 42 εκατομμύρια.
Δεδομένου ότι το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας συγκεντρώνουν μαζικές φυσικές καταστροφές, όπως ο τυφώνας Χαγιάν που έπληξε τις Φιλιππίνες, συχνά δεν καταγράφονται οι ζημιές από μικρότερης κλίμακας φυσικές καταστροφές, όπως καταιγίδες και τυφώνες.
Περισσότερο κινδυνεύουν οι κάτοικοι στις αναπτυσσόμενες χώρες. Σύμφωνα με την έρευνα, περισσότεροι από το 80% των εκτοπισμένων την τελευταία πενταετία ζούσαν στην Αφρική. Το ίδιο ίσχυσε και τον περασμένο χρόνο κατά τον οποίον σχεδόν 19 εκατομμύρια από τους 22 εκατομμύρια εκτοπισμένων ήταν κάτοικοι της Ασίας.
Η έρευνα συμπεραίνει ότι σε πολλές περιπτώσεις οι πληγέντες δεν προλαβαίνουν να ανακάμψουν από μία φυσική καταστροφή και σημειώνεται μία νέα. Τον περασμένο χρόνο στις Φιλιππίνες περίπου 5,8 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τα σπίτια τους εξαιτίας μίας σειράς φυσικών καταστροφών.
Μόνο από τον τυφώνα Χαγιάν εκτοπίστηκαν περίπου 4,1 εκατομμύρια άνθρωποι, ενώ άλλοι αναγκάστηκαν να μετακινηθούν εξαιτίας του τυφώνα Τράμι και ενός σεισμού. Μαζικοί εκτοπισμοί σημειώθηκαν και στην Αφρική την περίοδο των βροχοπτώσεων και συγκεκριμένα στον Νίγηρα, το Τσαντ, το Σουδάν και το Νότιο Σουδάν. Αλλά και στις ΗΠΑ παρατηρήθηκε το φαινόμενο καθώς σχεδόν 220.000 άνθρωποι έχασαν τα σπίτια τους ύστερα από ανεμοστρόβιλους που έπληξαν την Οκλαχόμα. Το 2013, από το πέρασμα ανεμοστρόβιλου στην Οκλαχόμα περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι έχασαν τα σπίτια τους.
Ο κίνδυνος από τέτοιες φυσικές καταστροφές αυξάνεται ξεπερνώντας σε ρυθμό την αύξηση του πληθυσμού, ακόμη και την ταχεία αστικοποίηση. Ο παγκόσμιος πληθυσμός έχει διπλασιαστεί από τη δεκαετία του 70, αλλά ο πληθυσμός στα αστικά κέντρα έχει τριπλασιαστεί έκτοτε.
Η μαζική μετακίνηση από την περιφέρεια στις πόλεις εκθέτει σε κίνδυνο όλο και περισσότερους ανθρώπους, ειδικά στις μεγαλουπόλεις της Ασίας, που είναι περισσότερο επιρρεπείς στις φυσικές καταστροφές.
Αυξημένο κίνδυνο αντιμετωπίζει και η Αφρική, όπου οι πληθυσμοί αναμένεται να διπλασιαστούν μέχρι το 2050. Τα βελτιωμένα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης σε ορισμένες χώρες, όπως το Μπανγκλαντές, βοηθούν ώστε να μη χάνονται ανθρώπινες ζωές όταν σημειώνονται φυσικές καταστροφές, αλλά όχι και στο να μη χάνονται οι περιουσίες τους.
«Σήμερα μπορούμε ευκολότερα να σώζουμε ζωές, αλλά δεν μπορούμε να σώζουμε τα σπίτια και τις περιουσίες τους, ώστε να μην καθίστανται άποροι», επισημαίνει ο Έγκελαντ.