Ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής Τζον Κέρι συνομίλησε σήμερα για την κρίση στο Ιράκ με τους ηγέτες της αυτόνομης επαρχίας του ιρακινού Κουρδιστάν, καλώντας τους να ταχθούν στο πλευρό της κυβέρνησης στη Βαγδάτη εν μέσω της ευρείας κλίμακας επίθεσης των σουνιτών ανταρτών η οποία απειλεί να διαμελίσει τη χώρα.
Ιρακινές δυνάμεις ενεπλάκησαν σε μάχες με ένοπλους σουνίτες για το διυλιστήριο στο Μπάιτζι και σε άλλες περιοχές της χώρας σήμερα.
Εξάλλου ο ΟΗΕ ανακοίνωσε πάνω από 1.000 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σκοτώθηκαν μέσα σε λιγότερες από τρεις εβδομάδες, τονίζοντας ότι η εκτίμηση αυτή είναι μάλιστα πολύ συντηρητική.
Ο Κέρι μετέβη αεροπορικώς στον κουρδικό θύλακα έπειτα από μια επίσκεψη σχεδόν 24 ωρών στη Βαγδάτη στο πλαίσιο μιας κατεπείγουσας περιοδείας του στη Μέση Ανατολή με σκοπό να «σωθεί το Ιράκ», την ώρα που η αστραπιαία προέλαση μαχητών υπό την ηγεσία μιας οργάνωσης η οποία έχει προκύψει από την αλ Κάιντα, του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και στο Λεβάντε (ΙΚΙΛ) συνεχίζεται.
«Εάν αποφασίσουν να αποσυρθούν από την πολιτική διαδικασία στη Βαγδάτη, αυτό θα επιταχύνει κατά πολύ τις αρνητικές τάσεις», επισήμανε ένας ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναφερόμενος στους Κούρδους. Ο αξιωματούχος αυτός ενημέρωσε δημοσιογράφους για το περιεχόμενο των συνομιλιών του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας ζητώντας να μην κατονομαστεί.
Από τη δική τους πλευρά οι Κούρδοι ηγέτες κατέστησαν σαφές στον Κέρι ότι η διευθέτηση βάσει της οποίας το Ιράκ παραμένει ένα κράτος πλέον έχει τεθεί σε κίνδυνο.
«Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια νέα πραγματικότητα κι ένα νέο Ιράκ», δήλωσε ο Κούρδος πρόεδρος Μασούντ Μπαρζανί κατά την έναρξη της συνάντησής του με τον Κέρι. Νωρίτερα, ο Μπαρζανί επέρριψε στις «εσφαλμένες πολιτικές» του Νούρι αλ Μάλικι, του σιίτη πρωθυπουργού του Ιράκ, την κύρια ευθύνη για το ξέσπασμα της βίας και τον κάλεσε να παραιτηθεί, προσθέτοντας πως πλέον είναι «πολύ δύσκολο» να δει πώς το Ιράκ θα παραμείνει ενιαίο κράτος.
Σε δηλώσεις του στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNN εξάλλου ο Μπαρζανί επανέλαβε την απειλή για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για ανεξαρτησία, υποστηρίζοντας ότι έχει έρθει η στιγμή για τους Κούρδους να αποφασίσουν για τη δική τους τύχη.
Οι 5 εκατ. Κούρδοι, στους οποίους έχει παραχωρηθεί διευρυμένη αυτονομία από τη Βαγδάτη και στο θύλακα των οποίων επικρατεί συγκριτικά περισσότερη ηρεμία από ό,τι στην υπόλοιπη χώρα μετά την ανατροπή του Σαντάμ Χουσέιν με την αμερικανική στρατιωτική εισβολή του 2003, επωφελήθηκαν από το χάος για να επεκτείνουν τις περιοχές τους και πλέον ελέγχουν περισσότερες περιοχές όπου βρίσκονται μεγάλα πετρελαϊκά κοιτάσματα.
Η Ουάσινγκτον έχει εκφράσει την ελπίδα πως η δημιουργία μιας νέας, πιο αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης στη Βαγδάτη θα μπορούσε να δώσει τη λύση στην κρίση που έχει ξεσπάσει τις τελευταίες εβδομάδες στη χώρα. Ο Κέρι έχει θέσει ως στόχο να καταφέρει να πείσει τους Κούρδους ηγέτες να συμμετέχουν σε αυτήν την κυβέρνηση.
Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ δήλωσε χθες στη Βαγδάτη ότι ο Μάλικι επανέλαβε τη δέσμευσή του για το σχηματισμό μιας νέας κυβέρνησης έως την 1η Ιουλίου, με τη συμμετοχή περισσότερων Κούρδων και σουνιτών. Σύμφωνα με το σύστημα που ισχύει στο Ιράκ τα τελευταία χρόνια, ο πρόεδρος του ιρακινού κράτους είναι Κούρδος, ο πρωθυπουργός σιίτης και ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου σουνίτης.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, είχε δηλώσει την Πέμπτη ότι 300 στρατιωτικοί σύμβουλοι θα σταλούν στη Βαγδάτη, ενώ είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες προετοιμάζονται για «στοχευμένη» στρατιωτική δράση, χωρίς ωστόσο να δώσει εντολή να αρχίσουν αεροπορικές επιδρομές κατά των τζιχαντιστών του ΙΚΙΛ.
Ο Μάλικι βρίσκεται σε αντιπαράθεση με τους Κούρδους, οι οποίοι τον κατηγορούν ότι επιδιώκει να μείνει στην εξουσία παρά τις υποσχέσεις του. Οι σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών χαρακτηρίζονται από βαθιά δυσπιστία.
Στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επισήμανε ότι «αν θέλουμε να έχουμε μια ευκαιρία» μια νέα κυβέρνηση να αποκαταστήσει τη σταθερότητα στο Ιράκ, οι Κούρδοι θα πρέπει να «διαδραματίσουν έναν σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία, και πιστεύουμε ότι αυτό θα γίνει».
